Alexander Selkirk: Różnice pomiędzy wersjami

[[Plik:Alexander Selkirk Statue.jpg|thumb|Pomnik Alexandra Selkirka w [[Lower Largo]]]]

| język = en }}</ref> u [[Wybrzeże|wybrzeży]] [[Afryka Zachodnia|Afryki Zachodniej]]) – [[Szkocja|szkocki]] [[żeglarstwo|żeglarz]] i [[korsarz]], który spędził cztery lata na bezludnej [[Wyspa|wyspie]]. Prawdopodobnie jego losy były inspiracją dla przygód [[Robinson Crusoe|Robinsona Crusoe]] opisanych w [[Powieść|powieści]] [[Daniel Defoe|Daniela Defoe]] pt. ''[[Przypadki Robinsona Kruzoe]]''.

Alexander Selkirk urodził się w szkockiej [[Miejscowość|miejscowości]] Lower Largo w 1676. Jego [[ojciec]] był [[Szewstwo|szewcem]] i [[Garbarstwo|garbarzem]]. Już w [[Dzieciństwo|dzieciństwie]] Selkirk uchodził za nieposłusznego i kłótliwego, co przysparzało mu kłopotów w rodzinnych stronach. Szybko odkrył, iż jego pasją było [[morze]], więc w [[1695]] zaciągnął się na [[Statek wodny|statek]] jako [[Marynarz (zawód)|marynarz]]. Awanturniczy [[charakter]] Selkirka sprawił, że Szkot przez kilka kolejnych lat parał się korsarstwem na [[Polinezja|polinezyjskich]] wodach [[Ocean Spokojny|Pacyfiku]].

Selkirk powrócił do [[Anglia|Anglii]] już jako doświadczony żeglarz i wkrótce znalazł nowego [[Pracodawca|pracodawcę]]. [[30 kwietnia]] [[1703]] dołączył do [[Pirat|pirackiej]] wyprawy [[William Dampier|Williama Dampiera]], której celem było łupienie [[Francja|francuskich]] i [[Hiszpania|hiszpańskich]] statków u wybrzeży [[Chile]]. W skład ekspedycji wchodziły dwa [[Żaglowiec|żaglowce]] - dowodzony przez Dampiera [[St George]], a także [[galeon]] [[Cinque Ports (okręt)|Cinque Ports]], gdzie stanowisko [[Nawigacja|nawigatora]] otrzymał Selkirk. Po wielomiesięcznej i trudnej podróży, z powodu różnicy zdań pomiędzy [[Dowódca|dowódcami]] [[Okręt|okrętów]], statki rozdzieliły się w [[Październik|październikupaździernik]]u [[1704]].

Cinque Ports skierował się w kierunku niezamieszkałego [[Archipelag|archipelagu]] [[Juan Fernández (archipelag)|Juan Fernández]] w celu dokonania niezbędnych napraw oraz uzupełnienia zapasów [[Żywność|żywności]] i [[Woda|wody]]. Galeon [[Cumowanie|zacumował]] w pobliżu wyspy znanej wówczas jako [[Robinson Crusoe (wyspa)|Más a Tierra]] (obecnie [[Robinson Crusoe (wyspa)|Robinson Crusoe]]). W tamtym okresie Selkirk miał złe przeczucia dotyczące [[Przyszłość|przyszłości]] okrętu, z powodu jego uszkodzeń powstałych wskutek długotrwałej podróży. Szkot próbował przekonać innych członków [[Załoga (żegluga)|załogi]], aby porzucić statek, tymczasowo osiedlić się na bezludnej wyspie i poczekać na inny okręt. Nikt nie podzielił jednak obaw Selkirka, zaś jego [[Bunt|buntowniczebunt]]ownicze zachowanie nie mogło ujść płazem. [[Kapitan (żegluga)|Kapitan]] Cinque Ports, [[Thomas Stradling]], zaproponował Szkotowi, że zgodnie z jego życzeniem, pozostawi go samego na wyspie Más a Tierra. Selkirk natychmiast pożałował swojej decyzji, lecz był zbyt uparty aby odmówić. Tuż przed ostatecznym odpłynięciem Cinque Ports, Szkot próbował jednak gonić galeon wzywając załogę do powrotu. Wołania oraz prośby okazały się bezskuteczne i Alexander Selkirk został pozostawiony samemu sobie na bezludnej wyspie. Zostawiono mu jedynie [[Muszkiet|muszkiet]] i niewielką ilość [[Proch|prochuproch]]u, [[Nóż|nóż]], podstawowe [[Narzędzia ciesielskie|narzędzia ciesielskie]], [[Odzież|odzież]], [[Lina|linę]] oraz [[Biblia|Pismo Święte]]. Tymczasem obawy Selkirka okazały się słuszne, gdyż Cinque Ports zatonął niespełna [[Miesiąc|miesiąc]] później tracąc większość swej załogi, jednak Szkot nie mógł wtedy o tym wiedzieć.

Podczas pobytu na wyspie Selkirk zdziwaczał; zapomniał nawet ojczystego języka. Ujrzawszy rozbitka, kapitan opisał go jako mężczyznę ubranego w skóry kóz, który wygląda bardziej dziko niż ich pierwotne właścicielki. Prawdopodobnie stał się inspiracją dla [[Daniel Defoe|Daniela Defoe]] do napisania powieści ''[[Robinson Crusoe]]''. Podobnie jak w powieści Daniela Defoe gdy Robinson Crusoe przybywał sam na bezludnej wyspie musiał sam troszczyć się o pożywienie, rozmawiał ze sobą, być może budował tratwy, aby zbiec z wyspy. Dzięki protekcji [[William Dampier|Dampiera]] został sternikiem na okręcie Duke. Później dowodził okrętem korsarskim Increase i napadał na hiszpańskie posiadłości. Zmarł na [[Żółta febra|żółtą febrę]] w wieku 47 lat u wybrzeży Zachodniej Afryki na okręcie Weymouth i zgodnie z własnym życzeniem został pochowany w morzu.