Patent tolerancyjny: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
D T G (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne
D T G (dyskusja | edycje)
drobna rozbudowa
Linia 1:
[[Grafika:Toleranzpatent 001.jpg|thumb|right|160px|Patent tolerancyjny]]
'''Patent tolerancyjny''' ([[język niemiecki|niem.]] ''Toleranzpatent'') – dokument wydany przez cesarza [[Cesarstwo Austriackie|austriackiego]] [[Józef II Habsburg|Józefa II]] w [[1781]] roku. Dokument ten zainspirował oświeceniowe ideały Józefa II ([[józefinizm]]).
 
Na mocy patentu [[protestantyzm|protestanci]] i [[prawosławie|prawosławni]], zamieszkujący wówczas [[Imperium Habsburgów w XVIII wieku|Imperium Habsburgów]], przestali być prześladowani i uzyskiwali częściowo równe osobiste prawa z katolikami. Dokument został ogłoszony w jednakowym brzmieniu we wszystkich prowincjach cesarstwa za wyjątkiem [[Śląsk Austriacki|Śląska Austriackiego]], gdyż istniał tu już tzw. ''[[Kościoły łaski|Kościół łaski]]'', tj. [[Kościół Jezusowy w Cieszynie|Jezusowy w Cieszynie]]<ref>Michejda, s 133.</ref>. Na terenie tej prowincji znajdowało się też największe skupisko [[luteranizm|ewangelików]] na terenie Austrii, a dzięki wydaniu tego patentu do cieszyńskiego kościoła-matki dołączyły nowe zbory w regionie: [[Parafia Ewangelicko-Augsburska w Bielsku|Bielsko]], [[Parafia Ewangelicko-Augsburska w Jaworzu|Jaworze (województwo śląskie)|Jaworze]], [[Błędowice]], [[Ligotka Kameralna]], [[Parafia Ewangelicko-Augsburska w Wiśle|Wiśle]], [[Bystrzyca (Śląsk Cieszyński)|Bystrzyca]], [[Parafia Ewangelicko-Augsburska w Ustroniu|Ustroń]], [[Parafia Ewangelicko-Augsburska w Goleszowie|Goleszów]], [[Nawsie (Śląsk Cieszyński)|Nawsie]], [[Parafia Ewangelicko-Augsburska w Drogomyślu|Drogomyśl]], [[Parafia Ewangelicko-Augsburska w Starym Bielsku|Stare Bielsko]]. Pełne zrównanie praw wyznaniowych nastąpiło w połowie [[XIX wiek|XIX w.]] w okresie tzw. [[Wiosna Ludów|Wiosny Ludów]].
Na mocy patentu [[protestantym|protestanci]] i [[prawosławie|prawosławni]], zamieszkujący wówczas [[Imperium Habsburgów w XVIII wieku|Imperium Habsburgów]], przestali być prześladowani i uzyskiwali częściowo równe osobiste prawa z katolikami. Dokument ten zainspirowały oświeceniowe ideały Józefa II ([[józefinizm]]).
 
== Źródła ==
* {{cytuj książkę |nazwisko = Michejda| imię = Franciszek| autor link = | tytuł = Dzieje Kościoła ewangelickiego w Księstwie Cieszyńskim (od Reformacji do roku 1909)| wydawca = Dom Wydawniczy i Księgarski "Didache"| miejsce = Katowice| rok = 1992| strony = 131-155| isbn = 83-85572-00-7}}
* [[Piotr Wereszycki]],'' Historia Austrii'', ''[[Ossolineum]]''.
* Zwiedineck-Südenhorst H. von, Wolf A., ''Maria Theresia, Josef II. Und Leopold II. [[1740]]-[[1792]]'', [[Berlin]] [[1884]].
* [http://www.evang-spittal.at/dok_TolPat.htm Niemiecki tekst]
* [http://cs.wikisource.org/wiki/Toleran%C4%8Dn%C3%AD_patent Czeski przekład tekstu (wersja dla Moraw)]
 
{{Przypisy}}
 
[[Kategoria:Austria w XVIII wieku]]