Zofia Jaroszewska: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Dodano kategorię "Laureaci nagrody państwowej (1944-1989)" za pomocą HotCat |
drobne merytoryczne, drobne redakcyjne, drobne techniczne |
||
Linia 36:
}}
[[Plik:Grób Zofii Jaroszewskiej.jpg|thumb|240px|Grób Zofii Jaroszewskiej na [[Cmentarz Salwatorski|Cmentarzu Salwatorskim]] w [[Kraków|Krakowie]]]]
'''Zofia Jaroszewska''', primo voto '''Niedzielska''', secundo voto '''Friedrich''' (ur. [[25 września]] [[1902]] w [[Irbit]], zm.[[25 września]] [[1985]] w [[Warszawa|Warszawie]]) – [[Polacy|polska]] [[aktor]]ka [[teatr]]alna
== Życiorys ==
Urodziła się 25 września 1902 w miejscowości [[Irbit]] na [[Ural (region)|Uralu]], ówcześnie na terenie [[Imperium Rosyjskie|Imperium Rosyjskiego]].
W 1920 po zdaniu matury studiowała krótko grę fortepianową w Konserwatorium Warszawskim, a następnie w Warszawskiej Szkole Dramatycznej (1921–1922). W 1922 ukończyła Oddział Dramatyczny przy Konserwatorium Muzycznym w Warszawie. 29 września 1923 [[Debiut|zadebiutowała]] rolą Elsinoe w ''[[Irydion (dramat)|Irydionie]]'' [[Zygmunt Krasiński|Zygmunta Krasińskiego]] na deskach [[Teatr Polski w Wilnie|Teatru Polskiego]] w [[Wilno|Wilnie]]. Po ukończeniu studiów pracowała w teatrach wileńskich, krakowskich i warszawskich. W 1928 powróciła do Krakowa i do wybuchu [[II wojna światowa|wojny]] wystepowała na scenie [[Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie|Teatru im. Juliusza Słowackiego]]. Podczas [[Okupacja niemiecka w Polsce 1939-1945|okupacji]] pracowała jako urzędniczka [[Elektrownia Miejska w Krakowie|Elektrowni Miejskiej]] w Krakowie.
Po wyzwoleniu nadal występowała na scenach krakowskich: Teatru im. Juliusza Słowackiego (1945–1946, 1955–1957 i 1961–1972), Teatrów Dramatycznych (1946–1954) oraz [[Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie|Starego Teatru]] (1954–1955 i 1957–1961).
Odtwórczyni zarówno ról komediowych, jak i dramatycznych. W latach 1963–1972 wykładała w [[Państwowa Wyższa Szkoła Teatralna im. Ludwika Solskiego w Krakowie|Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej im. Ludwika Solskiego]] w Krakowie, od 1967 będąc profesorem PWST.
Została pochowana na [[Cmentarz Salwatorski|Cmentarzu Salwatorskim]] w Krakowie.▼
Po przejściu na emeryturę w 1972 grała jeszcze gościnnie na deskach Starego Teatru. Przed wojną zagrała w dwóch filmach, wraz z wyjazdem do Warszawy jej kontakt z filmem uległ zerwaniu. Dopiero po przejściu na emeryturę teatralną przyjęła kilka ról filmowych i telewizyjnych. Była członkiem zasłużonym [[Związek Artystów Scen Polskich|ZASP-u]].
Występował również w [[Teatr Telewizji|Teatrze Telewizji]], m.in. w spektaklach: ''[[Moralność pani Dulskiej]]'' [[Gabriela Zapolska|Gabrieli Zapolskiej]] w reż. [[Lidia Zamkow|Lidii Zamkow]] jako Pani Dulska (1968), ''Zygmunt August'' [[Stanisław Wyspiański|Stanisława Wyspiańskiego]] w reż. [[Zygmunt Hübner|Zygmunta Hübnera]] jako Królowa Bona (1969), ''[[Niemcy (dramat)|Niemcy]]'' [[Leon Kruczkowski|Leona Kruczkowskiego]] w reż. [[Kazimierz Dejmek|Kazimierza Dejmka]] jako Berta (1969), ''Klara i Angelika'' [[Maria Dąbrowska|Marii Dabrowskiej]] w reż. Ireneusza Kanickiego jako Klara (1971) oraz w ''[[Pigmalion. Romans w pięciu aktach|Pigmalionie]]'' [[George Bernard Shaw|George'a Bernarda Shaw'a]] w reż. [[Józef Słotwiński|Józefa Słotwińskiego]] jako Pani Higgins (1971), a także w przedstawieniu ''[[Las]]'' [[Aleksandr Nikołajewicz Ostrowski|Aleksandra Ostrowskiego]] w reż. [[Edward Dziewoński|Edwarda Dziewońskiego]] jako Raisa Gurmyska (1978) i ''[[Noc listopadowa (dramat)|Nocy listopadowej]]'' Stanisława Wyspiańskiego w reż. [[Andrzej Wajda|Andrzeja Wajdy]] jako Demeter (1978).
▲
== Filmografia ==
Linia 68 ⟶ 74:
* Nagroda Państwowa II stopnia za działalność aktorską w minionym 10-leciu (1955)
* Nagroda miasta Krakowa za całokształt osiągnięć artystycznych (1958)
* Nagroda Ministra Kultury i Sztuki za rolę Raisy Gurmyskiej w spektaklu ''Las'' [[Aleksandr Nikołajewicz Ostrowski|Aleksandra Ostrowskiego]] w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie (1965)
* Nagroda Państwowa II stopnia za osiągnięcia aktorskie w teatrze i w telewizji (1968)
* Dyplom honorowy na V Telewizyjnym Festiwalu Teatrów Dramatycznych za rolę Dulskiej w spektaklu ''[[Moralność pani Dulskiej]]'' [[Gabriela Zapolska|Gabrieli Zapolskiej]] (1968)
| |||