Próba Tollensa: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
WikitanvirBot (dyskusja | edycje)
m r2.7.1) (Robot dodał hu:Ezüsttükör-próba
lit.
Linia 1:
[[Plik:Diamminesilver(I)-3D-balls.png|thumb|right|200px|Model przestrzenny kationu diaminasrebradiaminosrebra(I), [Ag(NH<sub>3</sub>)<sub>2</sub>]<sup>+</sup>]]
'''Próba Tollensa''' lub '''próba lustra srebrnego''' to [[reakcja chemiczna]] służąca do wykrywania [[aldehydy|aldehydów]]. [[Ketony]] dają negatywny wynik próby, z wyjątkiem [[ketozy|ketoz]], takich jak [[fruktoza]]. Podczas pozytywnej próby Tollensa powstaje [[srebro|srebro metaliczne]], osadzające się w postaci lustrzanej powłoki na szklanej powierzchni naczynia reakcyjnego.
 
Linia 8:
Próba Tollensa jest prowadzona w lekko [[zasady|zasadowym]] środowisku, co powoduje przemianę ([[epimeryzajca|epimeryzację]]) fruktozy do [[glukoza|glukozy]] i [[mannoza|mannozy]], które są [[aldozy|aldozami]], co powoduje, że metodą tą można wykrywać też cukry nie zawierające początkowo grup aldehydowych. Dlatego jednym z niewielu cukrów, które nie dają tej próby, jest [[sacharoza]].
 
Do wykonania próby Tollensa wykorzystuje się ''odczynnik Tollensa'', czyli roztwór zawierający jony diaminasrebradiaminosrebra(I) [Ag(NH<sub>3</sub>)<sub>2</sub>]<sup>+</sup>. Odczynnik Tollensa otrzymuje się dodając [[woda amoniakalna|wody amoniakalnej]] do roztworu [[azotan srebra|azotanu(V) srebra]].
 
: 2AgNO<sub>3</sub> + 2NH<sub>3</sub> + H<sub>2</sub>O → Ag<sub>2</sub>O↓ + 2NH<sub>4</sub>NO<sub>3</sub>
Linia 16:
: Ag<sub>2</sub>O + 4NH<sub>3</sub> + H<sub>2</sub>O → 2[Ag(NH<sub>3</sub>)<sub>2</sub>]<sup>+</sup> + 2OH<sup>-</sup>
 
Powstaje [[kompleksy jonowe|jon kompleksowy]] diaminasrebradiaminosrebra(I) ([Ag(NH<sub>3</sub>)<sub>2</sub>]<sup>+</sup>). Roztworu tego nie wolno przechowywać, ze względu na powstawanie tzw. [[srebro piorunujące|srebra piorunującego]] o właściwościach [[wybuch]]owych.
 
Po wprowadzeniu do odczynnika Tollensa aldehydu odczynnik redukuje się do metalicznego srebra. Jeżeli reakcja przeprowadzana jest w czystej probówce (najlepiej odtłuszczonej [[wodorotlenek sodu|wodorotlenkiem sodu]]) na jej ściankach powstanie "lustro srebrowe". Jeżeli probówka będzie brudna wytrąci się czarny osad srebra.