Orogeneza kaledońska: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
Wojtek 1956 (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne, poprawa linków
Linia 1:
'''Orogeneza kaledońska ''' – [[Orogeneza|ruchy górotwórcze]] trwające od [[kambr]]u po wczesny [[dewon]]. Największe nasilenie w [[Ameryka Północna|Ameryce Północnej]] osiągnęły u schyłku [[ordowik]]u i na początku [[sylur]]u ([[faza takońska]]), a w Europie na przełomie kambru i ordowiku oraz pod koniec syluru. W wyniku fałdowania kaledońskiego powstały [[Góra|góry]] zwane [[kaledonidy|kaledonidami]]. Zaliczamy do nich:
 
* [[Góry Kaledońskie]], [[Grampiany (Szkocja)|Grampiany]] i góry [[Skandynawia|Góry Skandynawskie]]
* północno-wschodnią część [[Appalachy|Appalachów]] (Ameryka Północna)
* góry zachodniego [[Kazachstan]]u
Linia 8:
* [[Ałtaj]] (Azja)
* [[Góry Jabłonowe]] (Azja)
* [[Góry Świętokrzyskie]] (Polska)
 
Według teorii [[tektonika płyt|tektoniki płyt]] [[orogen]] [[kaledonidy|kaledoński]] powstał w wyniku zamknięcia hipotetycznego [[ocean]]u [[Japetus (ocean)|Japetus]]. W sylurze doszło do kolizji [[kontynent]]u [[Bałtyka|Bałtyki]] z [[Laurencja|Laurencją]] w wyniku czego powstał [[superkontynent]] [[Laurusja]] (Eurameryka), wchodzący obecnie w skład [[Ameryka Północna|Ameryki Północnej]], [[Europa|Europy]] i [[Grenlandia|Grenlandii]].
 
Nazwa orogenezy pochodzi od słowa ''Caledonia'', oznaczającego po [[łacina|łacinie]] [[Szkocja|Szkocję]].
 
Według teorii [[tektonikaTektonika płyt|tektoniki płyt]] [[orogen]] [[kaledonidyKaledonidy|kaledoński]] powstał w wyniku zamknięcia hipotetycznego [[ocean]]u [[Japetus (ocean)|Japetus]]. W sylurze doszło do kolizji [[kontynent]]u [[Bałtyka|Bałtyki]] z [[Laurencja|Laurencją]] w wyniku czego powstał [[superkontynent]] [[Laurusja]] (Eurameryka), wchodzący obecnie w skład [[Ameryka Północna|Ameryki Północnej]], [[Europa|Europy]] i [[Grenlandia|Grenlandii]].
Na terenie dzisiejszej Polski podczas orogenezy kaledońskiej dość intensywne ruchy działały na terenie dzisiejszych [[Góry Świętokrzyskie|Gór Świętokrzyskich]], gdzie doszło do częściowych fałdowań i wypiętrzania niektórych rejonów. W znacznie mniejszym stopniu ruchy kaledońskie wpłynęły na warunki sedymentacji w obszarze dzisiejszych [[Sudety|Sudetów]], choć również tu obserwuje się zmiany facjalne, bardzo ograniczony przestrzennie metamorfizm i fałdowania związane z niewielkimi ruchami tektonicznymi. Obszary dzisiejszych Gór Świętokrzyskich, a zwłaszcza Sudetów zostały geologicznie ukształtowane przede wszystkim w wyniku działania [[orogeneza hercyńska|orogenezy hercyńskiej]].
 
Na terenie dzisiejszej Polski podczas orogenezy kaledońskiej dość intensywne ruchy działały na terenie dzisiejszych [[Góry Świętokrzyskie|Gór Świętokrzyskich]], gdzie doszło do częściowych fałdowań i wypiętrzania niektórych rejonów. W znacznie mniejszym stopniu ruchy kaledońskie wpłynęły na warunki sedymentacji w obszarze dzisiejszych [[Sudety|Sudetów]], choć również tu obserwuje się zmiany facjalne, bardzo ograniczony przestrzennie metamorfizm i fałdowania związane z niewielkimi ruchami tektonicznymi. Obszary dzisiejszych Gór Świętokrzyskich, a zwłaszcza Sudetów zostały geologicznie ukształtowane przede wszystkim w wyniku działania [[orogenezaOrogeneza hercyńska|orogenezy hercyńskiej]].
 
[[Kategoria:Orogenezy]]