Nieśplik japoński: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
RibotBOT (dyskusja | edycje)
m Robot poprawił eu:Japoniako mizpirondo
m →‎Uprawa: drobne merytoryczne
Linia 42:
=== Uprawa ===
[[Plik:Eriobotrya japonica (Syria).jpg|thumb|250px|Drzewko nieśplika japońskiego na [[plantacja|plantacji]] w [[Syria|Syrii]]]]
; Historia uprawy: Nieśplik japoński jest łatwy w uprawie, obecny w Chinach i [[Japonia|Japonii]] już od starożytności. Prawdopodobnie, jako pierwszy Europejczyk, opisał tę roślinę w swej ''[[Flora sinensis|Florze sinensis]]'', polski jezuita [[Michał Boym]], ale jego opis został niezrozumiany i K.P. Thunberg zaklasyfikował drzewo na podstawie opisów pochodzących od badaczy pracujących w Japonii (stąd przymiotnik gatunkowy)<ref name=kaj>{{Cytuj książkę | nazwisko = Kajdański | imię = Edward | tytuł = Michał Boym: ambasador Państwa Środka | wydawca = Książka i Wiedza | miejsce = Warszawa | data = 1999 | isbn = 9788305130967 | język = pl|rozdział=Flora Chin|strony=183}}</ref>. Do Europy sprowadzony w 1787<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.biology.pl/projekty_www/aoe/index.php?option=com_content&task=view&id=52&Itemid=2|tytuł=Nieśplik japoński (Citrullus lanatus, Citrullus vulgaris)|opublikowany=Atlas owoców egzotycznych|data dostępu=2011-07-14}}</ref>. W uprawie jako drzewo ozdobne obecny jest w [[Kalifornia|Kalifornii]] od lat siedemdziesiątych XIX wieku. Krótko po sprowadzeniu zaczęto go uprawiać w wilgotnej, południowej części [[Teksas]]u. Gatunek stopniowo rozprzestrzenił się po całym świecie i obecnie można go spotkać we wszystkich krajach basenu [[Morze Śródziemne|Morza Śródziemnego]], na południu Afryki, w Ameryce Południowej, w [[Indie|Indiach]]<ref name=vog>{{cytuj książkę|imię=J.G. |nazwisko=Vaughan |imię2=C.A. |nazwisko2=Geissler |tytuł=Rośliny jadalne |edycja= |miejsce=Warszawa |rok=2001 |wydawca=Prószyński i S-ka |isbn = 83-7255-326-2}}</ref>. W uprawie jest wiele odmian o białym lub pomarańczowym miąższu.
; Wymagania: Drzewo toleruje silne wiatry oraz temperatury do -10C°, lecz kwiaty i owoce uszkadza niewielki przymrozek<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.tradewindsfruit.com/loquat.htm|tytuł=Loquat Eriobotrya japonica|opublikowany=tradewindsfruit.com|data dostępu=2009-10-26|język=en}}</ref> ([[strefy mrozoodporności]] 8 – 11<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Wasson | imię = Ernie | tytuł = The Complete Encyclopedia of Trees and Shrubs: Descriptions, Cultivation Requirements, Pruning, Planting | data = 2001 | wydawca = Thunder Bay Press (CA) | miejsce = San Diego | isbn = 1-59223-055-5 | strony =816 }} </ref>. Najlepiej rośnie w pełnym słońcu, choć także toleruje częściowe zacienienie. Najlepiej rośnie na glebach o średniej żyzności, od lekko gliniastych do ciężkich, a nawet kamienistych.
; Rozmnażanie: Najczęściej stosuje się rozmnażanie z siewu. Odmiany uprawne ([[kultywar]]y) rozmnaża się przez szczepienie, gdzie [[podkładka (ogrodnictwo)|podkładką]] są najczęściej dzikie siewki [[jabłoń domowa|jabłoni]], [[grusza pospolita|gruszy]] lub [[Ognik szkarłatny|ognika]]. Dla osłabienia wzrostu jako podkładkę można stosować, podobnie jak dla gruszy, wegetatywnie rozmnażaną [[Pigwa pospolita|pigwę]].
; Pielęgnacja: Dla ochrony przed ptakami i oparzeniami słonecznymi owoce często się torebkuje krótko po kwitnieniu. Jest gatunkiem łatwo ulegającym [[zaraza ogniowa|zarazie ogniowej]] i dlatego należy unikać kontaktu z gatunkami łatwo zapadającymi na tą chorobę, takimi jak [[grusza pospolita]], [[Ognik szkarłatny|ognik]]<ref>{{cytuj stronę|url=http://hort.ufl.edu/trees/ERIJAPA.pdf|tytuł=Environmental Horticulture, University of Florida|data dostępu=2009-10-29|język=en}}</ref>, [[głóg]].
; Zbiór i przechowywanie: Owoce należy [[Dojrzałość zbiorcza owoców|zbierać]] w momencie gdy są już całkowicie [[dojrzałość konsumpcyjna|dojrzałe]]. Najczęściej ma to miejsce około 90 dni po kwitnieniu. Kryterium głównym jest barwa – nadające się do spożycia owoce są żółte lub pomarańczowe, często z wykształconym [[rumieniec owocu|rumieńcem]].
 
=== Odmiany uprawne ===