Chocznia: Różnice pomiędzy wersjami

Pochodzenie nazwy miejscowości nie jest jednoznacznie wyjaśnione.

Pierwsza wzmianka o Choczni pochodzi z 1355 roku i dotyczy dziesięciny papieskiej uiszczanej przez proboszcza [[Parafia Narodzenia św. Jana Chrzciciela w Choczni|miejscowej parafii]]. Chocznia należała wówczas do [[Księstwo oświęcimskie|księstwa oświęcimskiego]], będącego lennem królestwa Czech. W 1440 roku Chocznia zostaje zakupiona przez poddanego polskiego Mikołaja Serafina, który w 1444 roku zobowiązał się do podporządkowania jej zamkowi w Barwałdzie.

Po pierwszym rozbiorze Polski w 1772 roku Chocznia znalazła się pod panowaniem Austrii. W 1776 roku rząd austriacki sprzedał starostwo barwałdzkie wraz z Chocznią [[Franciszek Ksawery Branicki|Franciszkowi Ksaweremu Branickiemu]] za 40.000 [[Gulden austro-węgierski|złotych reńskich]]. Tym samym Chocznia stała się dziedzicznym dobrem szlacheckim. W 1781 roku Branicki odsprzedał Chocznię Janowi Biberstein Starowieyskiemu. W 1785 roku przeprowadzono po raz pierwszy w Choczni urzędowy spis gruntów dla celów katastralnych ([[Pierwszy kataster gruntowy Galicji|Metryka Józefińska]]). Według tego spisu w Choczni znajdowały się wówczas 154 chałupy zamieszkałe przez 168 rodzin i jedna stara karczma. Ludność (łącznie z [[Kaczyna|Kaczyną]]) wynosiła 1368 osób. Pod względem struktury użytkowania 92% gruntów przypadało na chłopów, 4% na właścicieli majątku sołtysiego (Duninów),a po 2% na plebana i właściciela wsi. Całość gruntów podzielona była na 9 niw. Spis wykazywał ponadto istnienie w Choczni 3 lasów (dworskiego, sołtysiego i gromadzkiego).

Pierwsza połowa XIX wieku oznaczała dla Choczni wybuchające co kilka lat epidemie [[Cholera|cholery]] i [[Tyfus|tyfusu]], epidemię [[Pryszczyca|pryszczycy]] u bydła, klęski nieurodzaju i głodu, pożary, wylewy Choczenki oraz przeludnienie i rozdrobnienie gospodarstw. W latach 20-stych XIX wieku zaczęto uprawiać w Choczni ziemniaki, które szybko stały się podstawową wyżywienia miejscowych rodzin. W 1848 roku mieszkańcy Choczni uzyskali prawa własnościowe do uprawianej ziemi ([[uwłaszczenie chłopów|uwłaszczenie]]) oraz prawo głosu w wyborach do wiedeńskiego parlamentu. W tym samym roku w Choczni utworzono szkołę parafialną. Najtragiczniejsza w skutkach epidemia [[Cholera|cholery]] nawiedza Chocznię w latach 1852-55. Z tego okresu pochodzi usytuowany z dala od wsi cmentarz choleryczny (tak zwana Boża Męka). W drugiej połowie XIX wieku pojawiają się w Choczni pierwsze domy murowane. W 1880 roku utworzono w Choczni nowy cmentarz, trzeci po przykościelnym i cholerycznym. Następuje aktywizacja mieszkańców wsi, duże poparcie ma tworzący się ruch ludowy. Po 1880 roku powszechne stało się używanie nafty do oświetlenia domów. W 1883 roku zakończono budowę nowego kościoła. W 1888 roku doszło do otwarcia przebiegającej przez Chocznię linii kolejowej. W 1889 roku zawiązano w Choczni kółko rolnicze, dzięki któremu wprowadzono szereg ważnych innowacji, ułatwiających oraz przyspieszających prace w gospodarstwie i zwiększających plony. Przy kółku rolniczym powstała czytelnia ludowa pod protektoratem Stowarzyszenia Oświaty Ludowej. W 1892 roku utworzono w Choczni ochotniczą straż pożarną. Chocznia była także w tym okresie silnym ośrodkiem [[tkactwo|tkactwa]], miejscowi płóciennicy przynależeli do [[Cech rzemiosła|cechu]] w [[Andrychów|Andrychowie]]. W 1893 roku otwarto w Choczni [[Chocznia (przystanek kolejowy)|przystanek kolejowy]]. W 1895 roku [[Antoni Styła]], jeden z organizatorów ruchu ludowego w Choczni, został wybrany jako poseł chłopski do parlamentu krajowego we Lwowie. W 1905 roku rozpoczęto regulację Choczenki, a w 1908 roku zapadła decyzja o budowie szkoły o 8 salach lekcyjnych w dolnej części wsi i o 2 salach w Górnej Choczni. Budowa trwała 3 lata i została wykonana rękoma mieszkańców wsi, co było pierwszym tego typu przypadkiem w [[Galicja (Europa Wschodnia)|Galicji]]. Od 1909 roku działała na terenie Choczni [[Kasa Stefczyka]]. W 1911 roku zawiązano we wsi towarzystwo gimnastyczne „Sokół”, rozwijające idee sportu na wsi. Siedzibą „Sokoła” był wybudowany z darowizn Chocznian Dom Ludowy, w którym mieścił się też teatr ludowy, chór i biblioteka. Duże zasługi w wymienionych wyżej działaniach mieli oprócz [[Antoni Styła|Antoniego Styły]] ówczesny wójt Maksymilian Malata i Adam Ruliński. Po wojnie Chocznia była nadal silnym punktem ruchu ludowego. W 1918 Chocznię dotyka epidemia [[Pandemia grypy w latach 1918-1919|hiszpanki]]. Po I wojnie światowej wieś wchodzi w skład województwa krakowskiego [[II Rzeczpospolita|II Rzeczpospolitej]]. W 1922 roku z inicjatywy wójta [[Józef Putek|Józefa Putka]] powstało we wsi Chłopskie Towarzystwo Wydawnicze, wydające „Chłopski Sztandar”. W 1923 roku powołano do istnienia orkiestrę dętą ochotniczej straży pożarnej. Do 1933 roku Chocznia stanowiła samodzielną gminę, później weszła w skład zbiorczej gminy wiejskiej Wadowice. II wojna światowa zaczęła się w Choczni 3 września 1939 roku ostrzałem i bombardowaniem, wskutek których zginęło 29 osób. 4 września do wsi wkroczyły wojska niemieckie. Chocznia włączona została bezpośrednio do [[III Rzesza|III Rzeszy]], a jej mieszkańcy podlegali sukcesywnym [[Wysiedlenia Polaków podczas II wojny światowej|wysiedleniom]] począwszy od grudnia 1940 roku.