Heimkehr: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
bibliografia → literatura dodatkowa |
m →Udział Polaków: drobne redakcyjne |
||
Linia 78:
Po wojnie na podstawie dekretu [[PKWN]] z [[31 sierpnia]] [[1944]] o współpracy z okupantem oskarżono o kolaborację pięcioro polskich aktorów. [[18 listopada]] [[1948]] przed Sądem Okręgowym w Warszawie stanęło czworo z nich: [[Wanda Szczepańska (aktorka)|Wanda Szczepańska]] (bileterka w kinie), [[Stefan Golczewski]] (chuligan katujący rannego Niemca), [[Juliusz Łuszczewski]] (polski gospodarz masakrujący niemieckich kolonistów) i [[Michał Pluciński]] (sierżant policji)<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.fotohistoria.pl/main.php?g2_itemId=204295| tytuł = Polska Agencja Prasowa: "Proces aktorów filmu pt. Heimkehr"| data dostępu = 17 maja 2009| autor = FotoHistoria.pl| opublikowany = | język =}}</ref>. Bogusław Samborski (burmistrz) był sądzony zaocznie (aktor jeszcze w czasie wojny wyjechał do Austrii), a również pojawiający się na ekranie Tadeusz Żelski zmarł w [[1944]] roku. W trwającym trzy dni procesie jako biegli występowali m.in. krytyk filmowy [[Jerzy Toeplitz]] i aktor [[Dobiesław Damięcki]], ówczesny przewodniczący [[ZASP]]. Rozprawie przewodniczył sędzia [[Edward Osmólski]], przewodniczący Wydziału Karnego sądu, rok później usunięty z sądownictwa, za odmowę sądzenia w sekcji tajnej sądu i złożenie skargi do prezydenta [[Bolesław Bierut|Bieruta]] na naciski ze strony prezesa Sądu Wojewódzkiego<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Stanowska| imię = Maria| autor2 = Adam Strzembosz| autor link2 = Adam Strzembosz|tytuł = Sędziowie warszawscy w czasie próby| url = http://13grudnia81.pl/dokumenty/zalaczniki/6-10768.pdf| wydawca = [[Instytut Pamięci Narodowej]]| miejsce = Warszawa| rok = 2005| strony = 24-25| isbn =}}</ref>.
W trakcie procesu aktorzy starali się umniejszyć rangę swoich zadań aktorskich, twierdząc, że były to mało znaczące epizody. Pluciński dodatkowo twierdził, że nie znał języka niemieckiego, co utrudniać mu miało zorientowanie się w fabule filmu. Łuszczewski utrzymywał, że w czasie wojny nie wiedział o dyrektywach podziemnego ZASP-u, zakazujących wszelkiej artystycznej współpracy z niemieckimi instytucjami. Szczepańska broniąc się wymieniała nazwiska innych, bardziej znanych aktorów, którzy współpracowali z okupantem. Wszyscy sądzeni potwierdzili, że nie stosowano wobec nich żadnego przymusu i decyzję o występie w ''Heimkehrze'' podjęli dobrowolnie.
Bogusława Samborskiego sąd skazał zaocznie karę dożywotniego więzienia. Michał Pluciński skazany został na 5 lat, Stefan Golczewski i Juliusz Łuszczewski na 3. Wanda Szczepańska, która dodatkowo pomagała w produkcji filmu, organizując wyjazdy polskich aktorów i statystów do studia w Wiedniu, skazana została na 12 lat więzienia<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.palestra.pl/index.php?go=artykul&id=2820| tytuł = Sądowe rozliczenia okupacyjnych kolaborantów (cz. 2)| data dostępu = 22 maja 2009| autor = Stanisław Milewski| data = nr 9-10 2008| opublikowany = "Palestra. Pismo Adwokatury Polskiej"}}</ref>.
| |||