Nefryt: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
ToBot (dyskusja | edycje)
m Wspomagane przez bota ujednoznacznienie (tyle do zrobienia): Dolomit
Linia 24:
 
=== Właściwości fizyczne ===
Wszystkie cechy fizyczne i optyczne zbliżone są do standardowych wartości aktynolitu. [[twardośćSkala minerałówtwardości Mohsa|Twardość w skali Mohsa]] waha się między 5 a 6, [[gęstość]] natomiast od 3,02 do 3,44 g/cm<sup>3</sup>. Kontrowersyjna jest natomiast jego wytrzymałość na łamanie. 7 t/cm<sup>2</sup> (dla stali – 4 t/cm<sup>2</sup>; granitu 2,5 t/cm<sup>2</sup>). Związane jest to z wytrzymałością splotu [[Amfibole|amfiboli]].
 
{| class="wikitable"
Linia 55:
[[Plik:Amphibole - Nephrite Jade Basic calcium magnesium iron silicate Lander County Wyoming 2077.jpg|160px|left|]]
=== Geneza ===
Hipotez dotyczących genezy nefrytu jest wiele. Każde [[Złoże mineralne|złoże]] nefrytu ma swój odmienny [[mechanizm]] [[petrogeneza|petrogenezy]]. Ogólnie nefryty powstają w wyniku [[metasomatoza|metasomatozy]] [[metamorfizm kontaktowy|kontaktowej]] spowodowanej [[intruzja|intruzją]] [[skały magmowe]]j w [[dolomit (skała)|dolomity]], [[marmur]]y dolomitowe lub [[serpentynit]]y. Intruzje najlepiej opisanych złóż są intruzjami przeważnie [[granitoidy|granitoidowymi]] - [[granodioryt]]y, [[dioryt]]y [[kwarc]]owe i [[plagiogranit]]y (trondhejmity)<ref>Charakterystyczne dla [[prekambr]]yjskich formacji [[magma|magmowych]] TTG.</ref>, oraz intruzjami [[skały zasadowe|skał zasadowych]] jak [[gabro|gabra]]. Główne spekulacje odnośnie nefrytyzacji dotyczą powiązania tego procesu z [[serpentynizacja|serpentynityzacją]] i [[rodingit]]yzacją. Ogólnie nefrytyzacja zachodzi przy stosunkowo niskotemperaturowej metasomatozie, lecz przy wyższych ciśnieniach generowanych [[Tektonika (geologia)|tektoniką]] [[uskok]]ową (HP/LT).
 
=== Odmiany gemmologiczne i petrograficzne ===
Linia 72:
'''W Polsce''' - na [[Dolny Śląsk|Dolnym Śląsku]]: [[Jordanów Śląski]], [[Strzeblów]] i [[Tąpadła]] oraz okolice [[Złoty Stok|Złotego Stoku]] - [[Góry Złote]] - główne<ref>Złoża opisane i udokumentowane, ale niekoniecznie o jakości przemysłowej.</ref> + semi-nefryt.
 
'''Na świecie''' - [[Kolumbia Brytyjska]] - [[Kanada]]; [[Sajany|Sajan Wschodni]] - [[Rosja]]; [[Cowell]] - [[Australia]]; Góry [[Kunlun]], [[Sinciang]] - [[Chiny]]; [[Westland (Nowa Zelandia)|Westland]], [[Otago (region)|Otago]], [[Moody Creek]] - [[Nowa Zelandia]]; północny [[Tajwan (wyspa)|Tajwan]]; [[Wyoming]] - [[Stany Zjednoczone|USA]]; [[Apeniny]] - północne [[Włochy]].
 
== Zastosowanie i historia ==