Zatoka Gdańska: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
ZéroBot (dyskusja | edycje)
m r2.7.1) (Robot dodał sv:Gdańskbukten
m drobne redakcyjne
Linia 1:
{{Zatoka infobox
| nazwa = Zatoka Gdańska
| inne nazwy = Gduńskô Hôwinga
| grafika = Zatoka Gdańska-Landsat image.jpeg
| opis grafiki = Zatoka Gdańska z kosmosu ([[Landsat]])
| rozmiar grafiki = 250
| państwo = {{Państwo|POL}}<br />{{Państwo|RUS}}
| akwen 1 = [[Morze Bałtyckie]]
| powierzchnia =
| jednostka_pow = km
| długość =
| szerokość =
| jednostka_dług = km
| głębokość średnia = 70
| głębokość max = 118
| zasolenie = 7–8
| cieki wodne = [[Wisła]]
| miejscowości nadbrzeżne = [[Gdańsk]], [[Gdynia]], [[Sopot]], [[Rewa (województwo pomorskie)|Rewa]], [[Puck]], [[Hel (miasto)|Hel]], [[Bałtijsk]]
| wyspy =
| commons =
| stopniN =
| stopniE =
| grafika mapy =
| opis grafiki mapy =
}}
'''Zatoka Gdańska''' ([[język kaszubski|kasz.]] ''Gduńskô Hôwinga'', [[język niemiecki|niem.]] ''Danziger Bucht'') – [[zatoka (geografia)|zatoka]] w południowo-wschodniej części [[Morze Bałtyckie|Morza Bałtyckiego]], pomiędzy [[Polska|Polską]] i [[Rosja|Rosją]]. Średnia głębokość wynosi około 70 m, a maksymalna 118 m<ref>[http://portalwiedzy.onet.pl/7946,,,,gdanska_zatoka,haslo.html Gdańska Zatoka - WIEM, darmowa encyklopedia<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->].</ref>. Przezroczystość wody w zależności od pory roku kształtuje się od 8 do 16 m. [[Zasolenie]] zatoki wynosi od 7 do 8 promili. W czasie silnych [[Sztorm|sztormówsztorm]]ów występują [[fala|fale]] o wysokości przekraczającej 9 m{{Fakt|data=2009-03}}. Nad Zatoką Gdańską znajdują się największe polskie porty: [[port Gdańsk|Gdańsk]] i [[port Gdynia|Gdynia]].
 
== Położenie ==
Umowną granicę między Zatoką Gdańską a otwartym morzem wyznacza linia łącząca przylądek [[Przylądek Rozewie]] z przylądkiem [[Taran (przylądek)|RozewieTaran]] na półwyspie [[Sambia]].
Na południowym wschodzie granicę Zatoki wyznacza [[Mierzeja Wiślana]]. Fragment ograniczony [[Mierzeja Helska|PółwyspemMierzeją HelskimHelską]] i linią [[Hel (miasto)|Hel]] [[Gdynia]] zwany jest [[Zatoka Pucka|Zatoką Pucką]]. Z kolei najbardziej oddalona na północny zachód część Zatoki Puckiej, to akwen wyraźnie płytszy, na którym na ogół zafalowanie bywa mniej intensywne niż w Zatoce Puckiej. Linię podziału stanowi Rybitwia Mielizna - piaszczysta łacha, ciągnąca się od [[Kuźnica (Hel)|Kuźnicy]] do [[Rewa (województwo pomorskie)|Rewy]].
z przylądkiem [[Taran (przylądek)|Taran]] na półwyspie [[Sambia]].
Na południowym wschodzie granicę Zatoki wyznacza [[Mierzeja Wiślana]]. Fragment ograniczony [[Mierzeja Helska|Półwyspem Helskim]] i linią [[Hel (miasto)|Hel]]–[[Gdynia]] zwany jest [[Zatoka Pucka|Zatoką Pucką]]. Z kolei najbardziej oddalona na północny zachód część Zatoki Puckiej, to akwen wyraźnie płytszy, na którym na ogół zafalowanie bywa mniej intensywne niż w Zatoce Puckiej. Linię podziału stanowi Rybitwia Mielizna - piaszczysta łacha, ciągnąca się od [[Kuźnica (Hel)|Kuźnicy]] do [[Rewa (województwo pomorskie)|Rewy]].
 
Zatoka Gdańska należy do obszaru morskich wód osłoniętych. To przedsionek Bałtyku, akwen bardzo bezpieczny, z dużą liczbą portów, do których wejścia są łatwe, dostępne także dla jachtów morskich.
 
Kiedy w [[holocen]]ie nastąpiło ocieplenie klimatu, Zatoka Gdańska sięgała jeszcze dalej w kierunku południowym. Intensywne narastanie nanosu rzecznego spowodowało utworzenie się równiny w delcie uchodzącej rzeki i w efekcie do powstania krainy geograficznej pod nazwą [[Żuławy Wiślane]]. W wyniku działalności fal morskich utworzyła się mierzeja helska.
 
Wody Bałtyku są lepiej zasilane wodami rzecznymi w Zatoce Gdańskiej niż w Zalewie Szczecińskim. Żuławy Wiślane podzielone są na trzy części: Żuławy Gdańskie, Żuławy Malborskie i Żuławy Elbląskie. Na zachód od Zatoki Gdańskiej zlokalizowane jest Pobrzeże Kaszubskie, i ciągnie się szerokim pasem od Władysławowa do Gdańska. Temperatura wody wynosi od 2º &nbsp;°C zimą, do około 18º &nbsp;°C latem, często ten pułap 18º &nbsp;°C jest przekraczany.
 
Jeszcze niedawno wody Zatoki Gdańskiej zagrożone były możliwością dużego zanieczyszczenia skażeniami niesionymi przez wody Wisły oraz przez odpady przemysłowe ze stoczni w Gdańsku i Gdyni. Stan wód w Zatoce Gdańskiej nie uległ poprawie przez napływ ciągle zanieczyszczonych wód z Wisły. Stale trwają starania poprawy systemu zmniejszenia emitowanych ilości odpadów stałych i pyłów. Pod ochroną znalazło się około 32% powierzchni województwa. W ramach ochrony przyrody utworzone tu został park narodowy [[Bory Tucholskie]] oraz parki krajobrazowe (w liczbie ośmiu).
 
Linia brzegowa Zatoki Gdańskiej jest łagodna, wyrównana, budowana z płaskich i piaszczystych plaż lub stromych, urwistych wzniesień. Jednak, krajobraz Zatoki Gdańskiej ulega stałym przekształceniom w wyniku działania żywiołu jakim jest woda; zmiany te zachodzą szybciej niż na stałym lądzie.
Linia 53 ⟶ 52:
* [[Dorsz atlantycki|dorsz]]
* [[turbot]]
* [[stornia]]<ref>K. Skóra. 1996. Nowe i rzadkie gatunki ryb w rejonie Zatoki Gdańskiej. Zool. Pol., Vol. 41, Supplement: sss. 113-130.</ref>
 
== Zobacz też ==
Linia 64 ⟶ 63:
{{Przypisy}}
 
== Bibliografia ==
{{bibliografia start}}
* {{cytuj książkę|autor=Tadeusz Górski|tytuł=Dzieje polskiej floty od Kazimierza Jagiellończyka do Augusta II Mocnego|miejsce=Gdańsk|wydawca=L&L|rok=2008|isbn=978-83-60597-04-0}}
Linia 70 ⟶ 69:
 
{{DEFAULTSORT:Gdańska, Zatoka}}
 
[[Kategoria:Zatoki Morza Bałtyckiego]]
[[Kategoria:Zatoki Polski]]
 
[[be:Гданьская бухта]]
[[bg:Гдански залив]]
[[bs:Gdanjski zaliv]]
[[br:Bae Gdańsk]]
[[bg:Гдански залив]]
[[cs:Gdaňský záliv]]
[[de:Danziger Bucht]]