Nosiciel wahadłowców: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne techniczne
MastiBot (dyskusja | edycje)
m Bot: Dodanie tytułów do linków w przypisach (patrz FAQ); zmiany kosmetyczne
Linia 4:
 
== Shuttle Carrier Aircrafts ==
[[Plik:Endeavour is Delivered to the Kennedy Space Center - GPN-2000-001943.jpg|thumb|300px|right|Nosiciel wahadłowców NASA 911 z promem kosmicznym Endeavour na grzbiecie, kołuje na pas startowy, aby rozpocząć podróż z Rockwell's Plant 42 w Palmdale w Californii gdzie orbiter był zbudowany, do [[Kennedy Space Center]] na Florydzie.]]
 
[[NASA]] używa dwóch zmodyfikowanych komunikacyjnych samolotów [[Boeing 747]], oryginalnie wyprodukowanych i przeznaczonych do użycia jako nosicieli [[wahadłowiec|wahadłowców]]. Ich oryginalna nazwa to '''Shuttle Carrier Aircrafts (SCA).''' Jeden z nich to model 747-100 a drugi jest oznakowany jako 747-100 SR /krótki zasięg/. [[:Plik:ShuttleCarrierAircraftFleetNoseToNose.jpg|Obydwa odrzutowce są identyczne]] z wyglądu jak i w konstrukcji.
 
Samoloty serii 747 są czterosilnikowymi samolotami o międzykontynentalnym zasięgu, eksploatację rozpoczęły w 1970 roku<ref>[http://www.boeing.com/commercial/747family/background.html Boeing: Commercial Airplanes - 747 - About the 747 Family<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>.
 
Cechy które wyróżniają obydwa SCA spośród pozostałych standardowych odrzutowców liniowych z [[Boeing 747|serii 747]]:
* Trzy wysięgniki z [[:Plik:Shuttle mounting point.JPG|punktami mocowania wahadłowca]] w górnej części kadłuba, [[:Plik:STS117DemateCloseup.jpg|jeden z przodu]], [[:Plik:Columbia shortly after seperation from B 747 SCA.jpg|dwa z tyłu]]
* Dwa dodatkowe [[Statecznik (lotnictwo)|stateczniki]] pionowe, po jednym na końcach statecznika poziomego do zwiększenia stateczności kierunkowej
* Zostały usunięte wszystkie elementy wewnętrznego wyposażenia samolotu od tyłu aż do przednich drzwi
* Oprzyrządowanie używane przez załogę samolotu i techników do monitorowania wahadłowca w czasie przelotu, podczas załadunku i rozładunku
* Pojemniki na żwir do wyważenia samolotu podczas przelotu z wahadłowcem
 
== N905NA ==
Pierwszym nosicielem wahadłowców był [http://registry.faa.gov/aircraftinquiry/NNum_Results.aspx?NNumbertxt=905NA N905NA ]. [[American Airlines]] dostarczyły go w 1974 roku. SCA wykonał serię lotów badawczych w
[[Ośrodek Badania Lotu imienia Hugh L. Drydena|Ośrodku Badań Lotu imienia Hugh L. Drydena]] w celu poszukiwania sposobów zredukowania [[turbulencja|turbulencji]] powodujących kłopoty ze sterowaniem. Badania NASA pomogły Federal Aviation Administration zmodyfikować procedury podejścia do lądowania i procedury odlotów samolotów komercyjnych.<br />
Podczas tych badań NASA 905 był modyfikowany przez firmę [[Boeing Company|Boeing]] do jego obecnej konfiguracji. W 1977 roku powrócił do Dryden gdzie spełnił swoją rolę w lotach testowych wahadłowca podczas lotu zbliżania, podejścia do lądowania i lądowania. Testy odbywały się w ramach programu Approach and Landing Tests (ALT). Wreszcie serie lotów z prototypem wahadłowca [[Enterprise (wahadłowiec)|Enterprise]], naziemne testy kołowania upoważniły samolot do występowania w roli nosiciela wahadłowców.
 
System awaryjnego opuszczania samolotu składał się z tunelu wyjściowego ciągnącego się z pokładu do włazu znajdującego się w dolnej części kadłuba. System zawierał również pirotechniczny mechanizm zwalniający właz i okna kabiny samolotu.
System awaryjnego opuszczania samolotu został usunięty z N905NA po pozytywnym zakończeniu programu ALT.
 
NASA 905 był jedynym SCA używanym przez program kosmicznych wahadłowców do września 1990 roku, kiedy to został dostarczony NASA 911 jako kolejny SCA.
 
== N911NA ==
Linia 33:
[[Plik:Shuttle Carrier Aircraft diagram.svg|350px|right]]
Wymiary:
* Rozpiętość skrzydeł: 65,20 metrów
* Długość: 77,25 metrów
* Wysokość: Szczyt statecznika pionowego 21,25 metrów, szczyt kokpitu 10,9 metra
* Podstawowa waga: NASA 905 144 266 kg, NASA 911 146 525 kg .
* Maksymalna całkowita waga kołowania 323 411 kg
* Maksymalna waga lądowania 272 155 kg
Linia 43:
 
Osiągi:
* Maksymalna szybkość z wahadłowcem i bez wahadłowca: 463 km/godz (0.6 [[Liczba Macha|Macha]])
* Maksymalny pułap z wahadłowcem: 3 962 m - 4 572 m
* Zasięg z wahadłowcem: 1852 km
* Pojemność zbiorników paliwa: 214 621 l paliwa dla samolotów odrzutowych
 
== Przygotowanie do załadunku ==
[[Plik:STS-114 tail cone installation.jpg|thumb|250 px|left|Technicy przymocowują stożkowe zakończenie kadłuba]]
[[Plik:Shuttle Carrier Aircraft passenger section.jpg|thumb|250 px|right|Do podłogi byłej pierwszej klasy przymocowane są dwie tony surówki żelaza]]
SCA jak każdy samolot wymaga wyważenia, czyli umieszczenia środka ciężkości we właściwym miejscu. Podczas transportowania wahadłowca SCA staje się ciężki na ogon, ze względu na ciężkie silniki rakietowe promu kosmicznego. Aby przesunąć środek ciężkości do przodu, w byłej pierwszej klasie umieszcza się 2 tony [[surówka hutnicza|surówki żelaza]]. Surówka jest przymocowana do podłogi. Jako balast umieszczone w samolocie jest także 3,5 tony żwiru. Żwir umieszczony jest w kontenerach w przednich, dolnych przedziałach ładunkowych.
 
{|class="wikitable";border=3
Linia 61:
 
== Mate Demate Device - Suwnica bramowa ==
Nosiciele (SCA) są używane do transportowania wahadłowców z miejsc lądowania do kompleksu startowego w Centrum Badania Przestrzeni Kosmicznej im. Kennedy'ego. Do montowania i demontażu wahadłowca z grzbietu SCA służy potężna suwnica bramowa (Mate-Demate), która podnosi prom z ziemi i umieszcza go na trzech wspornikach na topie odrzutowca.
 
Istnieją dwie takie suwnice, jedna w [[Ośrodek Badania Lotu imienia Hugh L. Drydena|Dryden]], druga w [[Centrum Kosmiczne imienia Johna F. Kennedy'ego|KSC]]. Suwnice MDD zostały zbudowane w 1978 roku.
 
Kiedy wahadłowiec ląduje w [[Ośrodek Badania Lotu imienia Hugh L. Drydena|Dryden]], jest wtedy holowany do urządzenia '''Mate-Demate Device''' (MDD). Tam po zakończonym locie na orbitę przeprowadzana jest obsługa i następuje przygotowanie do transportu drogą powietrzną do Kennedy Space Center. Całość prac normalnie trwa pięć dni. Następnie prom jest podnoszony przez MDD i umieszczany na specjalnych punktach montażowych na grzbiecie kadłuba SCA.
 
<gallery>
Plik:STS-128 Return to KSC 14.jpg|[[Centrum Kosmiczne imienia Johna F. Kennedy'ego|KSC]]. Platforma MDD otacza SCA z space shuttle [[Discovery (wahadłowiec)|Discovery]] na grzbiecie
Plik:STS-128 Return to KSC 08.jpg|Space shuttle Discovery jest uniesiony 20 metrów nad ziemią, poniżej niego holowany jest SCA. To MDD znajduje się w [[Ośrodek Badania Lotu imienia Hugh L. Drydena|Dryden]]
Plik:Shuttle mate demate facility.jpg|Technicy rozpoczynają montowanie promu kosmicznego [[Atlantis (wahadłowiec)|Atlantis]] na grzbiecie SCA
Linia 102:
[[Kategoria:System Transportu Kosmicznego]]
 
{{link FA|sk}}
{{link FA|hr}}
{{link FA|hu}}
{{link FA|sk}}
 
{{link GA|de}}