Kościół św. Mikołaja w Truskolasach: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m WP:SK, lit. |
praktycznie na nowo |
||
Linia 72:
|www =
}}
'''Kościół [[Mikołaj z Miry|św. Mikołaja]] w [[Truskolasy (województwo śląskie)|Truskolasach]]''' - zabytkowy kościół rzymsko-katolicki znajdujący się w [[Truskolasy (województwo śląskie)|Truskolasach]] w gminie [[ gmina Wręczyca Wielka| Wręczycy Wielkiej]], w powiecie [[powiat kłobucki| powiecie kłobuckim]], w [[
Świątynia znajduje się na [[szlak architektury drewnianej (województwo śląskie)|szlaku architektury drewnianej województwa śląskiego]].
==Historia==
Kościół został zbudowany staraniami Józefa Winnera (dzierżawcy starostwa krzepickiego) w roku [[1737]], konsekracja świątynia miała miejsce 26 listopada 1746 r. Do 1810 r. kościół podlegał parafii św. Marcina w Kłobucku, która należała do Zakonu Kanoników Regularnych<ref>{{cytuj książkę | autor r = Anna Sypek | rozdział = Kościół pw. św. Mikołaja w Truskolasach. Prace konserwatorskie w latach 2006-2010 | tytuł = Wiadomości konserwatorskie woj. śląskiego tom 3 Architektura drewniana | wydawca = [[Śląskie Centrum Dziedzictwa Kulturowego|Śląskie Centrum Dziedzictwa Kulturowego]]| miejsce = Katowice | rok = 2011 | strony = 83-98 | isbn = 978-83-85871-62-0}}</ref>. Kościół był kilkukrotnie remontowany: w 1835 r. naprawiono i obniżono pochylone [[wieża|wieże]], obniżono poziom [[dach|dachu]] i pokryto go na nowo [[gont|gontami]], w latach 1871-1881 odnowiono wnętrze. W 1877 wichura uszkodziła wieże kościoła tak mocno, że podjęto decyzję o ich rozbiórce. W 1881 ściany oszalowano deskami (w miejsce wcześniejszych gontów). W latach 80. XX wieku dach kościoła pokryto blachą.
W latach 2006-2007 przeprowadzono gruntowny remont kościoła, w wyniku którego między innymi wymieniono zniszczone elementy konstrukcyjne ([[podwalina|podwaliny]], część belek [[konstrukcja zrębowa|zrębowych]] i słupów, część belek więźby), wymieniono deski [[sklepienie pozorne|sklepienia pozornego]] oraz przywrócono gont na dachu i ścianach.
W 2009 r. Kościół św. Mikołaja w Truskolasach został laureatem konkursu „Zabytek Zadbany” organizowanego przez Generalnego Konserwatora Zabytków. Barokowa świątynia otrzymała laur za „przeprowadzenie kompleksowego remontu drewnianego kościoła parafialnego pw. św. Mikołaja w Truskolasach, z l poł. XVIII wieku”<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.kobidz.pl/app/site.php5/article/7/3929.html|tytuł=Międzynarodowy Dzień Ochrony Zabytków 2009 |autor=Maciej Rymkiewicz|data=23.04.2009|opublikowany=Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków|data dostępu=25.04.2009}}</ref>.
==Architektura==
Kościół wykonany został na miejscu wcześniejszego kościoła drewnianego. Jest [[orientowanie|nieorientowany]] z [[prezbiterium|prezbiterium]] skierowanym na północny-wschód. Wybudowany z drewna w [[konstrukcja zrębowa|konstrukcji zrębowej]], pierwotnie na kamiennej podmurówce. Pierwotnie posiadał z frontu dwie wieże. Prezbiterium jest wydłużone, zamknięte trójbocznie. Korpus nawowy na rzucie wydłużonego prostokąta, podzielony jest słupami na dwie wąskie [[nawa|nawy]] boczne i szeroką nawę środkową. Do nawy przylegają dwie symetryczne [[kaplica|kaplice]] (Matki Boskiej Szkaplerznej oraz św. Józefa) zamknięte trójbocznie, tworzące pseudotransept. Do prezbiterium od strony północno-zachodniej przylega prostokątna [[zakrystia|zakrystia]]. Dachy kościoła są dwuspadowe, nad nawą znajduje się czworoboczna wieżyczka na [[sygnaturka|sygnaturkę]] przekryta smukłym [[dach namiotowy|dachem namiotowym]].
Nawa, prezbiterium oraz kaplice przesklepione są [[sklepienie pozorne|pozornym sklepieniem]] kolebkowym wykonanym z desek.
==Wyposażenie==
Wyposażenie kościoła w większości jest późnobarokowe.
Ołtarze:
* ołtarz główny późnobarokowy z cudownym obrazem Matki Bożej Truskolaskiej i relikwiami św. Walentego i św. Teodory,
* ołtarz boczny lewy pw. św. Franciszka, późnobarokowy,
* ołtarz boczny prawy pw. św. Antoniego, barokowy,
* ołtarz św. Józefa w kaplicy północno-zachodniej,
* ołtarz św. Rocha w kaplicy północno-zachodniej, rokokowy,
* ołtarz Matki Bożej Szkaplerznej w kaplicy południowo-wschodniej, barokowy,
* ołtarz z rzeźbą "Ukrzyżowanie" w kaplicy południowo-wschodniej
[[ambona|Ambona]] pochodzi z 2. połowy XVII wieku, przerobiona została w 1880 roku. Na belce tęczowej umieszczona jest rzeźbiarską Grupa Ukrzyżowania.
[[Polichromia|Polichromię]] w kaplicach i na ścianach prezbiterium namalował Wacław Skomierski w latach 1903–1907. Na sklepieniu prezbiterium znajdują się przedstawienia świętych wykonane przez [[Stanisław Ligoń|Stanisława Ligonia]] w roku 1914.
==Obraz Matki Bożej Truskolaskiej==
W ołtarzu głównym kościoła znajduje się obraz Matki Boskiej Truskolaskiej w srebrnej sukience – słynący z cudów<ref>W. Nowakowski (Wacław z Sułgostowa), O cudownych obrazach w Polsce Przenajświętszej Matki Bożej. Wiadomości historyczne, bibliograficzne i ikonograficzne, Kraków 1902, s. 675</ref><ref>A. Głębocki, Kościół w Truskolasach, „Kłosy” 1873, T. XVII, nr 425, </ref>. Obraz przedstawia Matkę Bożą z Dzieciątkiem w typie Hodegetrii. Wykonany został w technice olejnej na płótnie. Jego autorem jest malarz Bobrowski z Widawy nad rzeką Niecieczą. Według legendy obraz "oddany był w zastaw kowalowi Grzegorzowi Knosze, podczas pierwszego najazdu Szwedów >>rzucony pod ławę<<, odnaleziony i umieszczony w kaplicy za wsią, ponownie sprowadzony do kościoła, co spowodowała jasność otaczająca wizerunek"<ref>{{cytuj książkę | autor r = Anna Sypek | rozdział = Kościół pw. św. Mikołaja w Truskolasach. Prace konserwatorskie w latach 2006-2010 | tytuł = Wiadomości konserwatorskie woj. śląskiego tom 3 Architektura drewniana | wydawca = [[Śląskie Centrum Dziedzictwa Kulturowego|Śląskie Centrum Dziedzictwa Kulturowego]]| miejsce = Katowice | rok = 2011 | strony = 83-98 | isbn = 978-83-85871-62-0}}</ref>. W 1686 r. obraz został uznany za łaskawy. Po uznaniu obrazu za cudowny, za zezwoleniem biskupa Mikołaja Obornickiego, umieszczono go w głównym ołtarzu kościoła<ref>broszurka "Jubileusz 270-lecia kościoła pw. św. Mikołaja w Truskolasach" wydana przez parafię w Truskolasach</ref>. W roku 1736 rozebrano stary kościół i wybudowano nowy, wtedy to obraz uroczyście umieszczono w ołtarzu głównym nowego kościoła, gdzie znajduje się do dzisiaj.
{{Przypisy}}
| |||