Anty-Katyń: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
zmiana
uzupełn źródeł
Linia 8:
W związku z opisywanymi artykułami, już w 1990 roku strona polska zaprosiła historyków radzieckich do badań w polskich archiwach, co nie spotkało się jednak z szerszym odzewem, natomiast w 1998 roku rosyjski prokurator generalny [[Jurij Czajka]] wystosował list do strony polskiej z prośbą o wyjaśnienie losów jeńców i wszczęcie śledztwa w sprawie [[ludobójstwo|ludobójstwa]]. W odpowiedzi minister [[Hanna Suchocka]] zwróciła uwagę na niestosowność użycia tego terminu i ponownie zaprosiła Rosjan do współpracy<ref name="Przewoźnik s. 573">{{cytuj książkę|nazwisko=Przewoźnik|imię=Andrzej|tytuł=Katyń. Zbrodnia, prawda, pamięć|wydawca=Świat Książki|miejsce=Warszawa|data=2010|strony=573|isbn=978-83-247-2036-1|nazwisko2=Adamska|imię2=Jolanta}}</ref>.
 
O problemach związanych działaniami propagandowymi określanymi mianem "anty-Katynia" pisali i wypowiadali się m.in. polscy i rosyjscy historycy [[Daniel Boćkowski]]<ref name="Władimir Abarinow"/>, [[Inessa Jażborowska]]<ref name="Woprosy"/>, [[Krzysztof Komorowski]]<ref name="Anti-Katyn">Krzysztof Komorowski, Witold Rawski, [http://alpha.bn.org.pl/search~S5*pol?/aKomorowski%2C+Krzysztof+%281947-+%29./akomorowski+krzysztof+1947/-3%2C-1%2C0%2CB/frameset&FF=akomorowski+krzysztof+1947&1%2C%2C23 ''Anti-Katyn, Soviet Prisoners of War in Poland: Facts and Myths''], przekład Stuart Dowell, Warszawa 2006 (ISBN 8391943593), dane książki w katalogu Biblioteki Narodowej, bn.org.pl [dostęp 2011-07-17] oraz Krzysztof Komorowski (red.): ''Katyń. Zbrodnia nieukarana'', Warszawa 2009, str. 109–132. ISBN 978-83-61529-20-0</ref>, [[Wojciech Materski]]<ref>Wojciech Materski, ''Katyń... nasz ból powszedni'', Warszawa 2008, str. 135–138 (ISBN 9788373992788)</ref>, [[Andrzej Nowak (historyk)|Andrzej Nowak]]<ref>Andrzej Nowak, [http://www.rp.pl/artykul/596209.html ''Zgoda z Putinem na jego warunkach?''] rp.pl, 19 stycznia 2011 [dostęp 2011-07-17]</ref>, [[Nikita Pietrow]]<ref>[http://wyborcza.pl/1,76842,7628485,Katyn_to_logiczna_zbrodnia_Stalina.html ''Katyń to logiczna zbrodnia Stalina''] wyborcza.pl, 3 marca 2010 [dostęp 2011-07-18]</ref>, [[Andrzej Przewoźnik]]<ref name="Przewoźnik s. 571"/>, [[Waldemar Rezmer]]<ref name="polska-zbrojna.pl"/>, [[Marek Tarczyński]]<ref name="wyborcza.pl">Marek Tarczyński, [http://wyborcza.pl/1,75515,5624609,Krzywdy_wojny_z_1920_roku_czyli_jak_Rosja_szuka_anty_Katynia.html?as=2&startsz=x ''Krzywdy wojny z 1920 roku czyli jak Rosja szuka anty-Katynia''] wyborcza.pl, 16 sierpnia 1995 [dostęp 2011-07-15]</ref> i [[Zbigniew Karpus]]<ref name="Zbigniew Karpus">Zbigniew Karpus, [http://www.rp.pl/artykul/659863.html ''Los naszych jeńców też był tragiczny''] rp.pl, 17 maja 2011 [dostęp 2011-07-15]</ref>; Zbigniew Karpus prowadził także wykłady pod tytułem ''Sytuacja jeńców sowieckich w Polsce w latach 1920–1922 (Anty-Katyń)''<ref>[http://www.kew.org.pl/index.php?page=2&month=2010-10 ''Szkoła Polsko-Rosyjska''] kew.org.pl, 17 października 2010 [dostęp 2011-07-15] oraz [http://www.accademiapolacca.it/index.php?page=news&lang=polish ''Żołnierze sowieccy w polskich obozach jenieckich w latach 1919-1922. Anty-Katyń avant la lettre?''] accademiapolacca.it, 16 marca 2011 [dostęp 2011-07-15]</ref>. Termin "anty-Katyń" jest stosowany w publikacjach analityków zajmujących się studiami wschodnimi<ref name="tygodnik.onet.pl">Anna Łabuszewska, [http://tygodnik.onet.pl/1,50293,druk.html ''Luki w pamięci''] tygodnik.onet.pl, 3 sierpnia 2010 [dostęp 2011-07-15]</ref> oraz w publicystyce historycznej (m.in. artykuły [[Dariusz Baliszewski|Dariusza Baliszewskiego]])<ref name="wprost.pl">Dariusz Baliszewski, [http://www.wprost.pl/ar/144577/Anty-Katyn/?I=1352 ''Anty-Katyń''] wprost.pl, nr 47/2008 (1352) [dostęp 2011-07-15]</ref>. W swoich publikacjach stosowała go polska [[Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa]]<ref>[http://www.radaopwim.gov.pl/article_details/39/wystawa-katyn-zbrodnia-polityka-moralnosc/ ''Wystawa "Katyń. Zbrodnia. Polityka. Moralność"''] radaopwim.gov.pl, 12 kwietnia 2010 [dostęp 2011-07-15]</ref>. O problemie anty-Katynia pisały polskie media, m.in. "[[Gazeta Wyborcza]]"<ref name="wyborcza.pl"/>, "[[Rzeczpospolita (czasopismo)|Rzeczpospolita]]"<ref name="Zbigniew Karpus"/>, "[[Tygodnik Powszechny]]"<ref name="tygodnik.onet.pl"/> i "[[Wprost]]"<ref name="wprost.pl"/>.
 
Działania mające na celu rzetelne informowanie o problematyce jeńców sowieckich w Polsce podjęły instytucje państwowe. W latach 1997–98 w serii wydawniczej powstającej we współpracy z [[Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa|Radą Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa]] ukazały się dwa tomy poświęcone obozowi w Tucholi<ref name="Przewoźnik s. 573"/>. Na skutek nawiązanej w 2000 roku współpracy, w 2004 roku [[Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych]] i Federalna Agencja ds. Archiwów Rosji wspólnie wydały w języku rosyjskim zbiór 338 dokumentów ''Krasnoarmiejcy w polskom plenu w 1919–1922 g. Sbornik dokumentow i materiałow'' (ros. ''Красноармейцы в польском плену в 1919–1922 гг. Сборник документов и материалов'')<ref name="archiwa">[http://www.archiwa.gov.pl/pl/wydawnictwa/publikacje-wydane-we-wspolpracy-z-zagranica/358--czerwonoarmici-w-niewoli-polskiej.html ''Czerwonoarmiści w niewoli polskiej''] archiwa.gov.pl [dostęp 2011-06-01] oraz [http://alpha.bn.org.pl/search~S5*pol?/tKrasnoarmiejcy/tkrasnoarmiejcy/-3%2C0%2C0%2CB/frameset&FF=tkrasnoarmejcy+v+polskom+plenu+v+1919+1922+gg+sbornik+dokumentov+i+materialov&1%2C1%2C/indexsort=- ''Krasnoarmejcy v pol'skom plenu v 1919-1922 gg.: sbornik dokumentov i materialov''], Moskwa 2004 (ISBN 5943811354), dane książki w katalogu Biblioteki Narodowej bn.org.pl [dostęp 2011-07-17]. Recenzja tej publikacji, autorstwa Aleksieja Pamiatnycha, odnosząca się m.in. do kwestii "anty-Katynia", ukazała się w 2005 roku w czasopiśmie "[[Nowaja Polsza]]", por. Алексей Памятных, [http://www.novpol.ru/index.php?id=498 ''Пленные красноармейцы в польских лагерях''], [w:] "Новая Польша", 10/2005, www.novpol.ru [dostęp 2011-07-19]</ref>. Publikacja ta, przygotowana wspólnie przez historyków polskich i rosyjskich, obaliła rozpowszechniane często w Rosji opinie wymieniające zawyżoną liczbę ofiar śmiertelnych wśród tej grupy ofiar wojny (40, 60 bądź ponad 100 tysięcy); odrzuciła także tezę o masowych rozstrzeliwaniach sowieckich jeńców w polskich obozach, co, zdaniem niektórych historyków rosyjskich, "uzasadniało" w oczach [[Józef Stalin|Stalina]] zbrodnię katyńską<ref name="archiwa"/>. Tym samym, zdaniem [[Adam Daniel Rotfeld|Adama Daniela Rotfelda]], dyplomaty i specjalisty w zakresie [[Stosunki międzynarodowe|stosunków międzynarodowych]], byłego polskiego [[Ministerstwo Spraw Zagranicznych|ministra spraw zagranicznych]] i współprzewodniczącego [[Polsko-Rosyjska Grupa do Spraw Trudnych|Polsko-Rosyjskiej Grupy do Spraw Trudnych]], "zebrane tam dokumenty jednoznacznie obalają propagandowe tezy – sztucznie sfabrykowany tzw. anty-Katyń". Jednocześnie jednak Rotfeld zwrócił uwagę na fakt, że zbiór ten do tej pory nie miał w Rosji prezentacji i zalega w magazynach (wypowiedź z 2010 roku)<ref>Rozmowa z prof. Adamem Danielem Rotfeldem, [http://www.przeglad-tygodnik.pl/pl/artykul/rosja-na-rozdrozu ''Rosja na rozdrożu...''] przeglad-tygodnik.pl, 1/2010 [dostęp 2011-07-17]</ref>. Ponadto w 2005 roku powstał film dokumentalny ''Zapomniani jeńcy'' w reżyserii Zbigniewa Wawera (dla [[TVP3]]), odnoszący się do kwestii "anty-Katynia" i ukazujący w sposób chronologiczny wszystkie zagadnienia związane z losami jeńcami bolszewickich w polskiej niewoli<ref name="Zapomniani jeńcy">{{Filmpolski|tytuł|4221939|Zapomniani jeńcy}} [dostęp 2011-08-03]</ref>, a w 2006 roku [[Wojskowe Biuro Badań Historycznych]] polskiego [[Ministerstwo Obrony Narodowej|Ministerstwa Obrony Narodowej]] wydało po angielsku książkę [[Krzysztof Komorowski|Krzysztofa Komorowskiego]] i [[Witold Rawski|Witolda Rawskiego]] ''Anti-Katyn, Soviet Prisoners of War in Poland: Facts and Myths''<ref name="Anti-Katyn"/>.