|
[[Plik:Panacea.jpg|thumb|180px|<div style="text-align: center">J. Gazol:<br />''Panakeja pomaga choremu'',<br /><span style="font-size: 80%">[[drzeworyt]], 1716.</span></div>]]
'''Panakeja''' (także '''Panaceja''', '''Panacea''', [[język grecki|gr.]] {{grc|Πανάκεια}} Panákeia, [[łacina|łac.]] Panacea, ‘Wszechlecząca’, ‘Wszech-lek’) – w [[mitologia grecka|mitologii greckiej]] bogini i uosobienie uzdrawiania za pomocą ziół ([[ziołolecznictwo]]) i [[panaceum]] (skutecznego leku), mocy leczenia wszystkich chorób, lecznictwa<ref name="P. Grimal (83-04-04673-3)">{{cytuj książkęr|nazwisko=Grimal|imię=Pierre|autor link=PierreP. Grimal|tytuł=Słownik mitologii greckiej i rzymskiej|wydawca=[[Zakład Narodowy im. Ossolińskich]]|miejsce=Wrocław|data=2008|strony=274|isbn=83-04-04673-3}}</ref><ref name="W. Kopaliński ''Słownik mitów''(83-7399-022-4)">{{cytuj książkęr|nazwisko=Kopaliński|imię=Władysław|autor link=WładysławW. Kopaliński|tytuł=Słownik mitów i tradycji kultury |wydawca=Oficyna Wydawnicza RYTM|miejsce=Warszawa|data=2003|strony=915|isbn=83-7399-022-4}}</ref><ref name="Mała encyklopedia kultury antycznej (83-01-03529-3)">{{cytuj książkęr|tytuł=Mała encyklopedia kultury antycznej|wydawca=[[Wydawnictwo Naukowe PWN|Państwowe Wydawnictwo Naukowe]]|miejsce=Warszawa|data=1990|strony=90|isbn=83-01-03529-3}}</ref>.
Uchodziła za córkę boga [[Asklepios]]a (Eskulapa) i [[Lampetia (córka Heliosa)|Lampetii]] (lub [[Epione]])<ref name="{{r|P. Grimal (83-04-04673-3)" /><ref name="}}{{r|V. Zamarovský (80-8046-098-1)">}}{{cytuj książkęr|nazwisko=Zamarovský|imię=Vojtech|autor link=Vojtech Zamarovský|tytuł=Bohovia a hrdinovia antických bájí|wydawca=Perfekt a.s.|miejsce=Bratislava|rok=1998|strony=70|język=sk|isbn=80-8046-098-1}}; polskie wydanie: ''Bogowie i herosi mitologii greckiej i rzymskiej'' (''Encyklopedia mitologii antycznej'', ''Słownik mitologii greckiej i rzymskiej'').</ref><ref name="P. Grimal (83-04-04673-3) 2">Pierre Grimal, op.cit., s. 87. ISBN 83-04-04673-3.</ref><ref name="Z. Kubiak (83-7391-077-8)">}}{{cytuj książkęr|nazwisko=Kubiak|imię=Zygmunt|autor link=ZygmuntZ. Kubiak|tytuł=Mitologia Greków i Rzymian|wydawca=Świat Książki|miejsce=Warszawa|data=2003|strony=266|isbn=83-7391-077-8|rozdział=Młodsi bogowie}}</ref>. Była siostrą [[Higieja|Higiei]], [[Iaso]], [[Ajgle (córka Asklepiosa)|Ajgle]], [[Akeso]], [[Podalejrios]]a i [[Machaon]]a<ref name="{{r|P. Grimal (83-04-04673-3) 2" /><ref name="}}{{r|Z. Kubiak (83-7391-077-8)" /><ref name="}}{{r|P. Grimal (83-04-04673-3) 3">Pierre Grimal, op.cit., s. 45. ISBN 83-04-04673-3.</ref>}}, przypuszczalnie także [[Telesforos]]a (Akesisa)<ref name="Telesphoros Theoi">{{cytuj stronęr|url=http://www.theoi.com/Ouranios/AsklepiadesTelesphoros.html|tytuł=Telesphoros|nazwisko=Atsma|imię=Aaron J.|data=2000-2008|praca=The Theoi Project: Greek mythology. Exploring mythology in classical literature and art.|język=en|data dostępu=2011-01-04}}</ref>. Należała do orszaku Asklepiosa<ref name="M. Pietrzykowski (83-221-0111-2)">{{cytuj książkęr|nazwisko=Pietrzykowski|imię=Michał|autor=MichałM. Pietrzykowski|tytuł=Mitologia starożytnej Grecji|wydawca=Wydawnictwo Artystyczne i Filmowe|miejsce=Warszawa|data=1979|strony=177|isbn=83-221-0111-2|rozdział=Mity o herosach}}</ref>.
Od ''Panakei'' pochodzi nazwa uniwersalnego środka leczniczego – panaceum<ref name="Panaceum SJP">{{cytuj stronęr|url=http://sjp.pwn.pl/haslo.php?id=2570407|tytuł=Panaceum|data=1997–2010|praca=Słownik języka polskiego, Portal Wiedzy PWN|opublikowany=[[Wydawnictwo Naukowe PWN|Wydawnictwo Naukowe PWN SA]]|data dostępu=2010-05-08|cytat=„panaceum «środek leczniczy mający leczyć wszelkie choroby»”.}}</ref>. Imieniem bogini została nazwana jedna z planetoid – [[2878 Panacea]].
{{Przypisy|stopień= ===}}|przypisy=
<ref name="P. Grimal">{{cytuj książkę|nazwisko=Grimal|imię=Pierre|autor link=Pierre Grimal|tytuł=Słownik mitologii greckiej i rzymskiej|wydawca=[[Zakład Narodowy im. Ossolińskich]]|miejsce=Wrocław|data=2008|strony=274|isbn=83-04-04673-3}}</ref>
<ref name="W. Kopaliński">{{cytuj książkę|nazwisko=Kopaliński|imię=Władysław|autor link=Władysław Kopaliński|tytuł=Słownik mitów i tradycji kultury |wydawca=Oficyna Wydawnicza RYTM|miejsce=Warszawa|data=2003|strony=915|isbn=83-7399-022-4}}</ref>
<ref name="Mała encyklopedia">{{cytuj książkę|tytuł=Mała encyklopedia kultury antycznej|wydawca=[[Wydawnictwo Naukowe PWN|Państwowe Wydawnictwo Naukowe]]|miejsce=Warszawa|data=1990|strony=90|isbn=83-01-03529-3}}</ref>
<ref name="V. Zamarovský">{{cytuj książkę|nazwisko=Zamarovský|imię=Vojtech|autor link=Vojtech Zamarovský|tytuł=Bohovia a hrdinovia antických bájí|wydawca=Perfekt a.s.|miejsce=Bratislava|rok=1998|strony=70|język=sk|isbn=80-8046-098-1}}; polskie wydanie: ''Bogowie i herosi mitologii greckiej i rzymskiej'' (''Encyklopedia mitologii antycznej'', ''Słownik mitologii greckiej i rzymskiej'').</ref>
<ref name="P. Grimal 2">Pierre Grimal, op.cit., s. 87. ISBN 83-04-04673-3.</ref>
<ref name="Z. Kubiak">{{cytuj książkę|nazwisko=Kubiak|imię=Zygmunt|autor link=Zygmunt Kubiak|tytuł=Mitologia Greków i Rzymian|wydawca=Świat Książki|miejsce=Warszawa|data=2003|strony=266|isbn=83-7391-077-8|rozdział=Młodsi bogowie}}</ref>
<ref name="P. Grimal 3">Pierre Grimal, op.cit., s. 45. ISBN 83-04-04673-3.</ref>
<ref name="theoi.com">{{cytuj stronę|url=http://www.theoi.com/Ouranios/AsklepiadesTelesphoros.html|tytuł=Telesphoros|nazwisko=Atsma|imię=Aaron J.|data=|opublikowany=theoi.com|język=en|data dostępu=2011-01-04}}</ref>
<ref name="M. Pietrzykowski">{{cytuj książkę|nazwisko=Pietrzykowski|imię=Michał|autor=Michał Pietrzykowski|tytuł=Mitologia starożytnej Grecji|wydawca=Wydawnictwo Artystyczne i Filmowe|miejsce=Warszawa|data=1979|strony=177|isbn=83-221-0111-2|rozdział=Mity o herosach}}</ref>
<ref name="sjp.pwn.pl">{{cytuj stronę|url=http://sjp.pwn.pl/haslo.php?id=2570407|tytuł=Panaceum|data=|opublikowanysjp.pwn.pl|data dostępu=2010-05-08|cytat=„panaceum «środek leczniczy mający leczyć wszelkie choroby»”.}}</ref>
}}
=== Bibliografia ===
{{Bibliografia start}}|1=
# {{cytuj stronę|url=http://www.theoi.com/Ouranios/AsklepiasPanakeia.html|tytuł=Panakeia|nazwisko=Atsma|imię=Aaron J.|dataopublikowany=2000-2008|praca=The Theoi Project: Greek mythology. Exploring mythology in classical literature and arttheoi.com|język=en|data dostępu=2010-05-07}}
# {{cytuj stronę|url=http://www.mythindex.com/greek-mythology/P/Panaceia.html|tytuł=Panaceia|dataopublikowany=2007|praca=Greek myth index mythindex.com|język=en|data dostępu=2010-10-13}}
# {{cytuj stronę|url=http://www.maicar.com/GML/PERSONIFICATIONS.html|tytuł=Panacea<sub>1</sub>|nazwisko=Parada|imię=Carlos|pracaopublikowany=Greek Mythology Linkmaicar.com|język=en|data dostępu=2010-10-13}}
# {{cytuj stronę|url=http://www.ancientlibraryperseus.comtufts.edu/smithhopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.04.0104%3Aalphabetic+letter%3DP%3Aentry+group%3D4%3Aentry%3Dpanaceia-bio/2440.html-1|tytuł=Panaceia|autor=[[William Smith (leksykograf)|William Smith]]: ''A Dictionary of Greek and Roman Biographybiography and Mythologymythology'', 1867, T. 3, s. 106|data=2005|pracaopublikowany=The Ancient Libraryperseus. The complete classics bookshelf on the webtufts.edu|język=en|data dostępu=20102012-1003-1328}}
}}
{{Bibliografia stop}}
[[Kategoria:Bóstwa zdrowia w mitologii greckiej]]
| 