Gorolski Święto: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
kat.
D T G (dyskusja | edycje)
drobne
Linia 1:
[[ImagePlik:Gorol 2182.jpg|thumb|270px|[[Tadeusz Filipczyk]] (''Filip'') podczas Gorolskiego Święta w 2007.]]
[[FilePlik:Festiwal pzko 1078.jpg|thumb|270px|[[Górale Jabłonkowscyśląscy|Górale jabłonkowscy]] na paradzie w [[Karwina|Karwinie]]]]
 
'''Gorolskie Święto''' - coroczne święto góralskie organizowane przez [[Polacy w Czechach|mniejszość polską w Czechach]] na [[Zaolzie|Zaolziu]] mające charakter festiwalu kulturalno folklorystycznego.
 
==Nazwa==
 
Festiwal został nazwany ''Święto Góralskie'' według sugestii polskiego pisarza oraz folklorysty [[Karol Piegza|Karola Piegzy]]. Z czasem nazwę dostosowano do wymowy [[gwara cieszyńska|dialektu cieszyńskiego]] ''Gorolski Święto'', ''Gorolskie Święto'' lub "Górolskie Święto" i w tym brzmieniu nazwa używana jest od 1967 roku do dzisiaj. W skrócie nazywa się je także "Gorol", które w gwarze cieszyńskiej oznacza [[Górale|górala]]<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = | imię = | autor link = | inni = Jadwiga Wronicz (redakcja)| tytuł = Słownik gwarowy Śląska Cieszyńskiego. Wydanie drugie, poprawione i rozszerzone| wydawca = | miejsce = Ustroń| rok = 2010| strony = 117| isbn = 978-83-60551-28-8}}</ref>.
 
==Czas i miejsce obchodów==
 
"Gorolskie Święto" organizowane jest co roku w pierwszy weekend [[Sierpień|sierpnia]] w [[Jabłonków|Jabłonkowie]] i trwa od [[Piątek|piątku]] do [[Niedziela|niedzieli]]. Obecnie obchody święta góralskiego mają miejsce w Lasku Miejskim w Jabłonkowie.<ref>[http://www.gorolskiswieto.cz/ Oficjalna strona "Gorolskiego Święta"]</ref>.
 
==Historia==
 
Święto organizowane jest przez [[Polski Związek Kulturalno-Oświatowy]] (PZKO)<ref>[http://www.gorolskiswieto.cz/ofestivalu_pl.html Historia festiwalu na oficjalnych stronach imprezy]</ref> oraz grupę folklorystyczną ''Gorol'' i jego celem jest prezentacja oraz kultywowanie tradycji [[Polacy w Czechach|mniejszości polskiej]] w [[Czechy|Czechach]]. Jest to największy festiwal kulturalno folklorystyczny w regionie [[Zaolzie|Zaolzia, które każdego dnia odwiedza tysiące widzów. W 2007 roku festiwal odwiedziło prawie 20 000 ludzi.
 
Podstawowym celem święta jest prezentacja kulturalnej tradycji mniejszości polskiej w Czechach. Na festiwalu swoją twórczość prezentują [[Górale|góralskie]] grupy folklorystyczne z rejonu [[Jabłonków|Jabłonkowa]]. Każdego roku festiwal odwiedzają także grupy folklorystyczne z innych regionów Zaolzia oraz polskiej części [[Beskidy|Beskidów]], a także zespoły z całego świata.
 
Festiwal ma swoje korzenie we wcześniejszym święcie ''Święta Gór'' tradycyjnym święcie jabłonkowskich Górali. Po zakończeniu II Wojnywojny światowej idea wznowienia jego obchodów została zainicjowana przez polskich aktywistów z Zaolzia. KOmitetKomitet generalny PZKO dnia 22 lipca 1948, że festiwal odbywać się będzie we wrześniu, a później termin przesunięto na sierpień. Pierwsze święto odbyło się w roku 1948 i byłbyło tak dużym sukcesem, że postanowiono kontynuować je corocznie. Początkowo impreza miała charakter festynu, a z czasem przybrała formę międzynarodowego festiwalu folklorystycznego.<ref>Stanisław Gawlik, "Od festynu do międzynarodowych spotkań folklorystycznych". w Daniel Kadłubiec. Kalendarz Śląski 2007. Czeski Cieszyn: ZG PZKO. ISBN 80-239-8132-3</ref>.
 
Wielu jabłonkowskich Goroli pracuje podczas organizacji festiwalu, a wśród nich m.in. [[Władysław Niedoba]] (''Jura spod Grónia''), [[Ludwik Cienciała]] (''Maciej''), oraz [[Władysław Młynek]] (''Hadam z Drugi Izby''). Rolę konferansjera oraz gawędziarza pełni obecnie [[Tadeusz Filipczyk]] (''Filip''). Od roku 1961 Niedoba jest odpowiedzialny za program imprezy. Młynek włączył się w pracę organizacyjną w roku 1973, a Filipczyk w 1986. Władysław Młynekpomógł włączyć Gorolskie Święto w [[Tydzień Kultury Beskidzkiej]] festiwalu folklorystycznego odbywającego się w [[Wisła|Wiśle]] oraz innych miejscach po polskiej stronie Beskidu. W rezultacie wiele góralskich zespołów zaczęło regularnie odwiedzać Jabłonków dzięki czemu festiwal zyskał międzynarodowy charakter. Pierwsze "Góralskie Święto" w roku 1948 było organizowane przez 21 osób. Liczba obecnych organizatorów zaangażowanych w przygotowanie "Gorolskie Święta" idzie w setki.<ref>Stanisław Gawlik, "Od festynu do międzynarodowych spotkań folklorystycznych". w Daniel Kadłubiec. Kalendarz Śląski 2007. Czeski Cieszyn: ZG PZKO. ISBN 80-239-8132-3</ref>.
 
Podczas festiwalu odbywa się jarmark rękodzieła z wsi rejonu Beskidów , a także przygotowanych wg. tradycyjnych ludowych receptur jedzenie oraz napitki w tym słynny miód pitny ''miodula''.