Gorolski Święto: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m drobne redakcyjne
Tanja5 (dyskusja | edycje)
m WEdycji
Linia 1:
{{WEdycji|Tanję5}}
[[Plik:Gorol 2182.jpg|thumb|270px|[[Tadeusz Filipczyk]] (''Filip'') podczas Gorolskiego Święta w 2007.]]
{{Święto infobox
[[Plik:Festiwal pzko 1078.jpg|thumb|270px|[[Górale śląscy|Górale jabłonkowscy]] na paradzie w [[Karwina|Karwinie]]]]
|Nazwa =Gorolski Święto
 
|Grafika =Festiwal pzko 1078.jpg
'''Gorolski Święto''' — coroczne święto góralskie organizowane przez [[Polacy w Czechach|mniejszość polską w Czechach]] na [[Zaolzie|Zaolziu]] mające charakter festiwalu kulturalno folklorystycznego.
[[Plik:Festiwal |Opis pzko 1078.jpg|thumb|270px| =[[Góralegórale śląscy|Góralegórale jabłonkowscy]] na paradzie w [[Karwina|Karwinie]]]]
|Dzień =1. weekend [[sierpień|sierpnia]]
|Kraje ={{flaga|Czechy}} [[Polacy w Czechach]]
|Typ święta =[[góral]]skie
|Religie =
|Zwyczaje =
|Upamiętnia =
|Znaczenie =
|Symbole =
|Inne nazwy =Gorol
|Podobne =
}}
[[Plik:Gorol 2182.jpg|thumb|270px240px|[[Tadeusz Filipczyk]] (''Filip'') podczas Gorolskiego Święta w 2007.]]
'''Gorolski Święto''' lub coroczne'''Gorol''' – [[święto]] góralskie[[góral]]skie organizowane corocznie w 1. [[weekend]] [[sierpień|sierpnia]] przez [[Polacy w Czechach|mniejszość polską w Czechach]] na [[Zaolzie|Zaolziu]], mające charakter festiwalu[[festiwal]]u kulturalno -folklorystycznego.
 
== Nazwa ==
Festiwal został nazwany ''Święto Góralskie'' według sugestii polskiego pisarza oraz folklorysty [[Karol Piegza|Karola Piegzy]]. Z czasem nazwę dostosowano do wymowy [[gwara cieszyńska|dialektu cieszyńskiego]] ''Gorolski Święto'', ''Gorolskie Święto'' lub "Górolskie Święto" i w tym brzmieniu nazwa używana jest od 1967 roku do dzisiaj. W skrócie nazywa się je także "Gorol", co w gwarze cieszyńskiej oznacza [[Górale|górala]]<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = | imię = | autor link = | inni = Jadwiga Wronicz (redakcja)| tytuł = Słownik gwarowy Śląska Cieszyńskiego. Wydanie drugie, poprawione i rozszerzone| wydawca = | miejsce = Ustroń| rok = 2010| strony = 117| isbn = 978-83-60551-28-8}}</ref>, dlatego nie należy mylić go ze słowem [[gorol]] w znaczeniu [[Górny Śląsk|górnośląskim]].
 
== Czas i miejsce obchodów ==
"Gorolski Święto" organizowane jest co roku w pierwszy weekend [[Sierpień|sierpnia]] w [[Jabłonków|Jabłonkowie]] i trwa od [[Piątek|piątku]] do [[Niedziela|niedzieli]]. Obecnie obchody święta góralskiego mają miejsce w Lasku Miejskim w Jabłonkowie<ref>[http://www.gorolskiswieto.cz/ Oficjalna strona "Gorolskigo Święta"]</ref>.
 
== Historia ==
Festiwal ma swoje korzenie we wcześniejszym święcie ''Święta Gór'' tradycyjnym święcie jabłonkowskich Górali. Po zakończeniu [[II wojna światowa|II wojny światowej]] idea wznowienia jego obchodów została zainicjowana przez polskich aktywistów z Zaolzia. Komitet generalny PZKO dnia 22 lipca 1948, że festiwal odbywać się będzie we wrześniu, a później termin przesunięto na sierpień. Pierwsze święto odbyło się w roku 1948 i było tak dużym sukcesem, że postanowiono kontynuować je corocznie. Początkowo impreza miała charakter festynu, a z czasem przybrała formę międzynarodowego festiwalu folklorystycznego<ref>Stanisław Gawlik, "Od festynu do międzynarodowych spotkań folklorystycznych". w Daniel Kadłubiec. Kalendarz Śląski 2007. Czeski Cieszyn: ZG PZKO. ISBN 80-239-8132-3</ref>.
Święto organizowane jest przez [[Polski Związek Kulturalno-Oświatowy]] (PZKO)<ref>[http://www.gorolskiswieto.cz/ofestivalu_pl.html Historia festiwalu na oficjalnych stronach imprezy]</ref> oraz grupę folklorystyczną ''Gorol'' i jego celem jest prezentacja oraz kultywowanie tradycji [[Polacy w Czechach|mniejszości polskiej]] w [[Czechy|Czechach]]. Jest to największy festiwal kulturalno folklorystyczny w regionie Zaolzia, które każdego dnia odwiedza tysiące widzów. W 2007 roku festiwal odwiedziło prawie 20 000 ludzi.
 
== Cel ==
Podstawowym celem święta jest prezentacja kulturalnej tradycji mniejszości polskiej w Czechach. Na festiwalu swoją twórczość prezentują góralskie grupy folklorystyczne z rejonu [[Jabłonków|Jabłonkowa]]. Każdego roku festiwal odwiedzają także grupy folklorystyczne z innych regionów Zaolzia oraz polskiej części [[Beskidy|Beskidów]], a także zespoły z całego świata.
 
== Obchody ==
Festiwal ma swoje korzenie we wcześniejszym święcie ''Święta Gór'' tradycyjnym święcie jabłonkowskich Górali. Po zakończeniu II wojny światowej idea wznowienia jego obchodów została zainicjowana przez polskich aktywistów z Zaolzia. Komitet generalny PZKO dnia 22 lipca 1948, że festiwal odbywać się będzie we wrześniu, a później termin przesunięto na sierpień. Pierwsze święto odbyło się w roku 1948 i było tak dużym sukcesem, że postanowiono kontynuować je corocznie. Początkowo impreza miała charakter festynu, a z czasem przybrała formę międzynarodowego festiwalu folklorystycznego<ref>Stanisław Gawlik, "Od festynu do międzynarodowych spotkań folklorystycznych". w Daniel Kadłubiec. Kalendarz Śląski 2007. Czeski Cieszyn: ZG PZKO. ISBN 80-239-8132-3</ref>.
Święto organizowane jest przez [[Polski Związek Kulturalno-Oświatowy]] (PZKO)<ref>[http://www.gorolskiswieto.cz/ofestivalu_pl.html Historia festiwalu na oficjalnych stronach imprezy]</ref> oraz grupę folklorystyczną ''Gorol'' i jego celem jest prezentacja oraz kultywowanie tradycji [[Polacy w Czechach|mniejszości polskiej]] w [[Czechy|Czechach]]. Jest to największy festiwal kulturalno folklorystyczny w regionie Zaolzia, które każdego dnia odwiedza tysiące widzów. W 2007 roku festiwal odwiedziło prawie 20 000 ludzi.
 
Wielu jabłonkowskich Goroli pracuje podczas organizacji festiwalu, a wśród nich m.in. [[Władysław Niedoba]] (''Jura spod Grónia''), [[Ludwik Cienciała]] (''Maciej''), oraz [[Władysław Młynek]] (''Hadam z Drugi Izby''). Rolę konferansjera oraz gawędziarza pełni obecnie [[Tadeusz Filipczyk]] (''Filip''). Od roku 1961 Niedoba jest odpowiedzialny za program imprezy. Młynek włączył się w pracę organizacyjną w roku 1973, a Filipczyk w 1986. Władysław Młynek pomógł włączyć Gorolskie Święto w [[Tydzień Kultury Beskidzkiej]] festiwalu folklorystycznego odbywającego się w [[Wisła|Wiśle]] oraz innych miejscach po polskiej stronie Beskidu. W rezultacie wiele góralskich zespołów zaczęło regularnie odwiedzać Jabłonków dzięki czemu festiwal zyskał międzynarodowy charakter. Pierwsze "Góralskie Święto" w roku 1948 było organizowane przez 21 osób. Liczba obecnych organizatorów zaangażowanych w przygotowanie "Gorolskie Święta" idzie w setki<ref>Stanisław Gawlik, "Od festynu do międzynarodowych spotkań folklorystycznych". w Daniel Kadłubiec. Kalendarz Śląski 2007. Czeski Cieszyn: ZG PZKO. ISBN 80-239-8132-3</ref>.
Linia 24 ⟶ 40:
 
== Bibliografia ==
{{Bibliografia|1=
* Stanisław Gawlik, "Od festynu do międzynarodowych spotkań folklorystycznych". w Daniel Kadłubiec. Kalendarz Śląski 2007. Czeski Cieszyn: ZG PZKO. ISBN 80-239-8132-3.
Źródła internetowe:
* [http://www.gorolskiswieto.cz/ Oficjalna strona "Gorolskiego święta"]
}}
 
== Linki zewnętrzne ==
* [http://www.gorolskiswieto.cz/ Oficjalna strona "Gorolskiego święta"]
* [http://www.podroze.pl/wasze-wyprawy/relacje/relacja/czechy-gorolski-swieto,3871/ Opis święta na portalu podróże.pl]
* [http://www.youtube.com/watch?v=T9fumTvJ7Vw Występ grupy folklorystycznej Grojcowianie w 2009 podczas "Gorolskiego Święta"]
Linia 35 ⟶ 54:
 
[[Kategoria:Święta]]
[[Kategoria:Etnografia Polski]]
[[Kategoria:Etnografia Republiki Czeskiej]]
[[Kategoria:Góralszczyzna| ]]
[[Kategoria:Śląsk Cieszyński]]
 
[[en:Gorolski Święto]]