Zamek Spiski: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m r2.7.1) (Robot dodał no:Spisskyborgen |
m drobne redakcyjne |
||
Linia 1:
[[Plik:Spiš Castle 8.jpg|thumb|Zamek Spiski]]
'''Zamek Spiski''' ([[język słowacki|słow.]] ''Spišský Hrad'', [[język niemiecki|niem.]] ''Zipser Burg'', [[język węgierski|węg.]] ''Szepesi vár'') – zabytkowy kompleks zamkowy na [[Słowacja|Słowacji]] z przełomu [[XI wiek|XI]] i [[XII wiek]]u jest zaliczany do największych tego typu w środkowej Europie, cały kompleks zamkowy zajmuje powierzchnię ok. 4 [[hektar|ha]]. Obecnie większość zamku jest zrujnowana, część murów obronnych została odbudowana współcześnie. Zamek położony jest na na terenie [[Žehra|Żehry]] (''Žehra''), która należy do najstarszych miejscowości na [[Spisz]]u. W [[1993]] roku w uznaniu jego znaczenia dla kultury tych ziem, został on wpisany wraz okolicą na [[Lista światowego dziedzictwa UNESCO#Słowacja|listę światowego dziedzictwa]] [[UNESCO]]. W odbudowanej części zamku mieści się niewielkie muzeum.
== Historia ==
{{fakt|Początki budowy średniowiecznego grodu na trawertynowym wzgórzu sięgają początku XII wieku. Najstarsza wzmianka pisemna o zamku pochodzi z 1120 roku|data=2011-08}}. Na początku pełnił on funkcję twierdzy granicznej na północnej granicy wczesnofeudalnego państwa węgierskiego.
W drugiej połowie XV wieku wykonał jego przebudowę nowy właściciel [[Stefan Zápolya]], który chciał tutaj stworzyć reprezentacyjną siedzibę szlachecką. W kompleksie zamkowym wybudował pałac, salę rycerską i kaplicę świętej Elżbiety. W jednej z komnat zamku urodził się jego syn [[Jan Zapolya|Jan]], który stał się później królem Węgier.▼
▲W drugiej połowie XV wieku wykonał jego przebudowę nowy właściciel [[Stefan Zápolya]], który chciał tutaj stworzyć reprezentacyjną siedzibę szlachecką. W kompleksie zamkowym wybudował pałac, salę rycerską i kaplicę świętej Elżbiety. W jednej z komnat zamku urodził się jego syn [[Jan
Od [[XVI wiek|XVI]] w. do [[1636]] r. zamek był siedzibą [[Żupan (urząd)|żupanów]] spiskich z rodu [[Turzonowie|Turzonów]], następnie [[Zápolyowie|Zápolya]], później objął go we władanie ród [[Csaky]], którzy wykonali ostatnie prace budowlane na górnym zamku. ▼
▲Od [[XVI wiek|XVI]] w. do [[1636]] r. zamek był siedzibą [[Żupan (urząd)|żupanów]] spiskich z rodu [[Turzonowie|Turzonów]], następnie [[Zápolyowie|Zápolya]], później objął go we władanie ród [[Csaky]], którzy wykonali ostatnie prace budowlane na górnym zamku.
W [[1780]] na zamku miał miejsce pożar, a Zamek Spiski zamienił się z czasem w ruiny. Ostatni właściciele opuścili zamek w [[1948]], a w [[1961]] został uznany za Narodowy Pomnik Kultury (''Národná Kultúrna Pamiatka''). Całkowitemu spustoszeniu zamku zapobiegli konserwatorzy zabytków. W 1970 roku rozpoczęto wymagającą pod względem technicznym konserwację fortyfikacji i pałaców zagrożonych niestabilnością podłoża skalnego.
W kompleksie zamkowym są aktualnie umieszczone ekspozycje muzealne Muzeum Spiskiego poświęcone historii zamku, broni średniowiecznej i prawu feudalnemu.
Po okolicy Zamku Spiskiego prowadzi spacerowa ścieżka dydaktyczna Sivá Brada
Dostęp: samochodem na parking przed zamkiem, stąd pieszo około 10 min
== Linki zewnętrzne ==
Linia 25:
{{Obiekty UNESCO na Słowacji}}
[[Kategoria:Zamki
[[Kategoria:Obiekty z listy dziedzictwa UNESCO na Słowacji]]
[[Kategoria:Spisz]]
{{
[[be:Спішскі замак]]
| |||