Anka Kowalska: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Mathiasrex (dyskusja | edycje)
kat.
poprawa linków do ujedn. i przek., −linki do lat czy poszczególnych dni, WP:SK
Linia 3:
 
== Biografia ==
Córka Jerzego Kowalskiego i Zofii Gębickiej. W czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]] przebywała w Sosnowcu (do [[1940]] r.), a potem na wsi pod [[Olkusz]]em. Po wojnie rozpoczęła naukę w [[II Liceum Ogólnokształcące im. Emilii Plater w Sosnowcu|II Liceum Ogólnokształcącym im. Emilii Plater]] w [[Sosnowiec|Sosnowcu]], maturę zdała w [[1950]] w liceum w [[Będzin]]ie. W [[1955]] ukończyła polonistykę na [[Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II|KUL-u]]. W czasie studiów debiutowała wierszami w [[Słowo Powszechne|"Słowie„Słowie Powszechnym"Powszechnym”]] ([[1953]]). Od [[1955]] r. zamieszkała w [[Warszawa|Warszawie]] i została dziennikarką. Pracowała początkowo jako korektorka, później redaktorka w piśmie "Kierunki"„Kierunki”, następnie w wydawnictwie [[Stowarzyszenie "Pax"|PAX]] (od [[1962]]). W latach [[1960]]-[[1968]] należała do [[Stowarzyszenie "Pax"|Stowarzyszenia "Pax"„Pax”]], z którego wystąpiła w ramach protestu przeciwko stanowisku stowarzyszenia wobec [[Marzec 1968|wydarzeń marcowych]]. W latach 60. publikowała poezję, prozę i recenzje we "Współczesności"„Współczesności” ([[1960]]-[[1961]]) i miesięczniku "Życie„Życie i Myśl"Myśl” ([[1968]]-[[1969]]). Od [[1968]] do [[1983]] r. była członkiem [[Związek Literatów Polskich|Związku Literatów Polskich]]. Od [[1976]] r. należała do [[Komitet Obrony Robotników|KOR-u]], gdzie prowadziła kartotekę radomską, redagowała ''Komunikat'', była nieformalnym sekretarzem Komisji Redakcyjnej. Jej dziełem jest w dużej mierze tzw. "korkowiec"„korkowiec” – suchy i precyzyjny język dokumentów [[Komitet Obrony Robotników|KOR]]-u. Prowadziła także bank informacji o represjach. Działała w [[Niezależny Samorządny Związek Zawodowy "Solidarność"„Solidarność”|"Solidarności"„Solidarności”]]. Od [[13 grudnia]] [[1981]] do [[1 czerwca]] [[1982]] internowana. Trafiła do obozu w [[Gołdapia|GołdapiGołdap]]i, później przeniesiono ją do [[DarłówekDarłówko|Darłówka]]. Zwolniona z [[internowanie|internowania]], dzięki organizacji [[Lekarze Świata]] wyjechała na leczenie do Francji, skąd wróciła w [[1983]], po powrocie przeszła na emeryturę. W latach 70. i 80. XX w. współpracowała z pismami drugiego obiegu wydawniczego "Puls"„Puls”, "Zapis"„Zapis”, [[Biuletyn Informacyjny KSS "KOR"|"Biuletyn„Biuletyn Informacyjny KOR"KOR”]], "Kultura„Kultura Niezależna"Niezależna” "Krytyka"„Krytyka” oraz z paryską [[Kultura (miesięcznik)|"Kulturą"]] i "[[Zeszyty Historyczne|Zeszytami Historycznymi]]".
Powieść ''Pestka'' została przetłumaczona na pięć języków, a w [[1995]] na jej podstawie nakręcono [[Pestka (film)|film]] w reżyserii [[Krystyna Janda|Krystyny Jandy]].
 
Powieść ''Pestka'' została przetłumaczona na pięć języków, a w [[1995]] na jej podstawie nakręcono [[Pestka (film)|film]] w reżyserii [[Krystyna Janda|Krystyny Jandy]].
W maju [[2006]] odznaczona przez [[Prezydent RP|Prezydenta RP]] [[Lech Kaczyński|Lecha Kaczyńskiego]] Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą [[Order Odrodzenia Polski|Orderu Odrodzenia Polski]].
 
W maju [[2006]] odznaczona przez [[Prezydent RPRzeczypospolitej Polskiej|Prezydenta RP]] [[Lech Kaczyński|Lecha Kaczyńskiego]] Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą [[Order Odrodzenia Polski|Orderu Odrodzenia Polski]].
 
Mieszkała w Warszawie.
 
== Nagrody i wyróżnienia ==
* Nagroda młodych im. [[Włodzimierz Pietrzak|Włodzimierza Pietrzaka]] ([[1959]], za cykl felietonów krytycznoliterackich w "Kierunkach"„Kierunkach” pt. "Tym„Tym, którzy czytali"czytali”)
* Nagroda Peleryny na Ogólnopolskim Festiwalu Studentów w [[Gdańsk]]u ([[1961]], za tom poezji ''Credo najmniejsze'')
* Nagroda POLCUL Foundation – Niezależnej Fundacji Popierania Kultury Polskiej w [[Sydney]] ([[1982]])
 
== Twórczość ==
* ''Credo najmniejsze'' (poezje; Pax [[1960 w literaturze|1960]])
* ''[[Pestka (powieść)|Pestka]]'' (powieść; Pax [[1964 w literaturze|1964]], [[1965 w literaturze|1965]], [[1967 w literaturze|1967]], [[1968 w literaturze|1968]], [[1970 w literaturze|1970]], [[1973 w literaturze|1973]], [[1975 w literaturze|1975]]; Omega [[1991 w literaturze|1991]]; Marabut [[1995 w literaturze|1995]], ISBN 83-85-8932-8-8; Świat Książki [[1996 w literaturze|1996]]; Marabut [[2001 w literaturze|2001]], ISBN 83-85-8932-8-8)
* ''Psalm z doliny'' (poezje; Pax [[1969 w literaturze|1969]])
* ''Spojrzenie'' (poezje; Pax [[1974 w literaturze|1974]])
* ''Ołtarze. Ptasznik. Wieża'' (opowiadania; wyd. 2: Czytelnik [[1977 w literaturze|1977]]; seria: "Kolekcja„Kolekcja Polskiej Literatury Współczesnej"Współczesnej”)
* ''Wiersze z obozu internowanych'' (II obieg wydawniczy; Biblioteka Obserwatora Wojennego [[1983 w literaturze|1983]]; pierwodruk: "Kultura"„Kultura”, Paryż, nr 11/[[1982]])
* ''Racja stanu. Wiersze z lat 1974-1984'' (II obieg wydawniczy; litografie [[Barbara Zbrożyna|Barbary Zbrożyny]]; Przedświt Warszawska Niezależna Oficyna Poetów i Malarzy [[1985 w literaturze|1985]], Agencja Wydawnicza Solidarności Walczącej [[1986 w literaturze|1986]])
 
== Opracowania i inne prace redakcyjne ==
* ''Warszawa lata 1980-861986. Impresje bez retuszu'' (album fotograficzny; autorka przedmowy; wybór zdjęć Andrzej Płoński, Mirosław Ancypo; Independent Polish Agency, Lund [[1987 w literaturze|1987]])
* ''O "Kulturze"„Kulturze”. Wspomnienia i opinie'' (wespół z [[Grażyna Pomian|Grażyną]] i [[Krzysztof Pomian|Krzysztofem]] Pomianami; II obieg wydawniczy; Puls, Londyn [[1987 w literaturze|1987]]; II obieg wydawniczy: Pomost [[1988 w literaturze|1988]])
 
== Linki zewnętrzne ==
{{WikiquoteWikicytaty|Anki Kowalskiej}}
* [http://wyborcza.pl/1,76842,3790948.html?as=4&ias=4&startsz=x: ''Pani już nic nie będzie potrzebne'' – rozmowa z Anką Kowalską (2006)]
* [http://wyborcza.pl/1,75480,3626065.html Joanna Sokolińska ''Anka Kowalska – sylwetka'' (2006)]
* [http://wyborcza.pl/1,75248,5408092,Zmarla_Anka_Kowalska.html Ewa Milewicz ''Anka Kowalska nie żyje'', "Gazeta„Gazeta Wyborcza"Wyborcza”, 2008-06-30]
* [http://www.wirtualnemedia.pl/article/2367564_Zmarla_Anka_Kowalska.htm Nekrolog Anki Kowalskiej w portalu "Wirtualne„Wirtualne Media"Media”]
 
{{DEFAULTSORT:Kowalska, Anka}}
[[Kategoria:Absolwenci Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II]]
[[Kategoria:Polscy poeci]]
[[Kategoria:Polscy pisarze współcześni]]
[[Kategoria:polscyPolscy prozaicy]]
[[Kategoria:Działacze opozycji w PRL]]
[[Kategoria:Działacze KOR]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1932]]
[[Kategoria:Zmarli w 2008]]
[[Kategoria:Polscy pisarze współcześni]]
[[Kategoria:polscy prozaicy]]
[[Kategoria:Członkowie Stowarzyszenia Pisarzy Polskich]]
[[Kategoria:Członkowie Związku Literatów Polskich (Polska Rzeczpospolita Ludowa)]]