Agathe Uwilingiyimana: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
diakrytyki: Juvénal Habyarimana, gramatyka (uporczywy czas teraźniejszy), −linki do lat czy poszczególnych dni, WP:SK
Linia 1:
{{Źródła|data=2010-09 }}
{{Polityk infobox
|polityk = Agathe Uwilingiyimana
|grafika =
|opis grafiki =
|data urodzenia = [[23 maja]] [[1953]]
|miejsce urodzenia = [[Nyaruhengeri]], [[Rwanda]]
Linia 12:
|od = [[1992]]
|do = [[1993]]
|poprzednik =
|następca = [[Dr Nsengiyaremye]]
|2 funkcja = [[Premierzy Rwandy|Premier Republiki Rwandy]]
Linia 22:
|commons = Category:Agathe Uwilingiyimana
}}
'''Agathe Uwilingiyimana''' ( ur. [[23 maja]] [[1953]] w [[Nyaruhengeri]] w dystrykcie [[Huye]], [[Rwanda]] zm. [[7 kwietnia]] [[1994]] w [[Kigali]], [[Rwanda]]) - polityk rwandyjska, członkini rwandyjskiej partii opozycyjnej [[Ruchu Republikańsko-Demokratycznego]], minister szkolnictwa średniego i podstawowego w rządzie [[Dismasa Nsengiyaremye'a]] w latach [[1992]]-[[1993]]1992–1993 oraz pierwsza kobieta na stanowisku [[premierzy Rwandy|premiera Rwandy]] w latach [[1993]]-[[1994]]1993–1994. Znana z działalności na rzecz edukacji oraz dość umiarkowanych poglądów. Mimo iż pochodziła z plemienia Hutu, została brutalnie zamordowana podczas aktu [[Ludobójstwo w Rwandzie|ludobójstwa w kwietniu 1994]].
 
== Wczesne życie ==
Agathe Uwilingiyimana urodziła się w rolniczej rodzinie w małej wiosce [[Nyaruhengeri]], około 140 km od stolicy kraju, [[Kigali]]. Wkrótce po urodzeniu się Agathe, rodzina wyemigrowała do [[Kongo Belgijskie|Belgijskiego Konga]] w poszukiwaniu pracy. Do Rwandy rodzina Agathy wróciła w 1957 roku, gdzie przyszła pani premier zamieszkała w mieście [[Butare]]. Po osiągnięciu właściwego wieku Agathe dostała się do wyższej szkoły Notre Dame des Citeaux, gdzie rozpoczęła się jej naukowa kariera. Po zakończeniu szkoły została nauczycielką matematyki w jednej ze szkół w [[Butare]]. Tam poznała swojego przyszłego męża Ignace Barahira, w 1977 urodziło się ich pierwsze dziecko.
Później Agathe Uwilingiyimana wykładała chemię na [[Narodowym Uniwersytecie Rwandy]], za co w przyszłości będzie krytykowana przez konserwatywne media, uważające że kobieta nie mogła zdobyć tak szerokiego naukowego wykształcenia.
 
== Polityka ==
Do największej opozycyjnej partii, [[Ruchu Demokratyczno-Republikańskiego]], dołączyła w [[1992]]. Już 4 miesiące później została powołana na stanowisko ministra edukacji w rządzie [[Dismasa Nsengiyaremye'a]].
 
Do jej najważniejszych osiągnięć na polu edukacji zalicza się m.in. pozwolenie na edukację niezamężnym matkom. Agathe Uwilingiyimana była założycielką [[Stowarzyszenia Seruka]] ( co oznacza ' pokaż mi') mającego na celu rozpowszechnianie udziału kobiet w życiu publicznym kraju, co zaskutkowało powołaniem ich m.in. na stanowiska burmistrzów niektórych miast.
Do jej najważniejszych osiągnięć na polu edukacji zalicza się m.in. pozwolenie na edukację niezamężnym matkom. Agathe Uwilingiyimana była założycielką [[Stowarzyszenia Seruka]] (co oznacza "pokaż mi") mającego na celu rozpowszechnianie udziału kobiet w życiu publicznym kraju, co zaskutkowało powołaniem ich m.in. na stanowiska burmistrzów niektórych miast. 17 lipca 1993, po spotkaniu prezydenta kraju [[JuvenalJuvénal Habyarimana|Habyarimana]] z przedstawicielami 5 największych partii, Agathe Uwilimgiyimana zostajezostała wybrana pierwszą w historii Rwandy kobietą premierem. Jej rząd powołano jako następstwo [[Porozumienie w Aruszy|Porozumienia w Arushy]] - miało ono gwarantować zakończenie trwającej od 3 lat wojny domowej.
 
== Zabójstwo ==
6 kwietnia 1994 roku zostajezostał zestrzelony samolot z prezydentem Rwandy JuvenalemJuvénalem HabyarimanaHabyarimaną na pokładzie. Nacjonalistyczne bojówki [[Hutu]] za śmierć prezydenta obwiniająobwiniały [[RPFRwandyjski Front Patriotyczny]] ( Patriotycznego Frontu Rwandy), kierowanekierowany przez Tutsi. RozpoczynająRozpoczęły się powszechne akty terroru i nienawiści. Premier Agathe Uwilingiyimana zostajezostała, w myśl konstytucji, ogłoszona głową państwa. Nie zgadzajązgadzali się na to jednak wysocy urzędnicy wojskowi, argumentując że ma ona małe poparcie społeczne (co zresztą było nieprawdą}. Mimo to, rankiem 7 kwietnia 1994, Agathe Uwilingiyimana oraz jej mąż zostajązostali brutalnie zamordowani przez wierną fundamentalistą Gwardię Prezydencką. Ciało pani premier zostajezostało zbezczeszczone przez dokonujących mordu mężczyzn. Chroniący premier żołnierze [[UNAMIR]] według relacji Scotta Petersona, zostali wykastrowani, pozbawieni genitaliów i dopiero potem zamordowani.
 
{{Premierzy Rwandy}}
 
{{DEFAULTSORT:Uwilingiyimana, Agathe}}
[[Kategoria:Premierzy Rwandy]]