Bojnice: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m r2.7.1) (Robot dodał sr:Бојњице |
m drobne redakcyjne |
||
Linia 9:
|zarządzający = burmistrz
|burmistrz = František Tám
|stopniN = 48 |minutN = 46 |sekundN = 45
|
|wysokość = 298
|powierzchnia = 19,96
|populacja =
|gęstość = 248,7
|aglomeracja =
Linia 31 ⟶ 25:
|www = http://www.bojnice.sk
}}
'''Bojnice''' ([[język węgierski|węg.]] ''Bajmóc'', [[język niemiecki|niem.]] ''Weinitz'') – miasto w środkowo-zachodniej [[Słowacja|Słowacji]], w [[Kraj trenczyński|kraju trenczyńskim]], w [[Powiat Prievidza|powiecie Prievidza]]. Położone jest na wysokości ok. 300 m n.p.m. nad rzeką [[Nitra (rzeka)|Nitrą]], na pograniczu [[Kotlina Górnonitrzańska|Kotliny Górnonitrzańskiej]] i [[Góry Strażowskie|Gór Strażowskich]], tuż na zachód od miasta [[Prievidza]]. Powierzchnia 19,96
Na terenie Bojnic znajduje się '''[[Zamek w Bojnicach|Zamek Bojnicki]]''', najstarszy na Słowacji [[ogród zoologiczny]] (zob. [[Ogród zoologiczny w Bojnicach|Zoo Bojnice]]), [[Prepoštská jaskyňa]] (siedlisko człowieka neandertalskiego) oraz jedno z najstarszych [[Bojnice (uzdrowisko)|uzdrowisk]] na Słowacji.
== Historia ==
Bojnice należą do tych miejsc na Słowacji, na których stwierdzono ślady najstarszego pobytu człowieka z okresu [[paleolit]]u. Według obecnego stanu wiedzy pierwsi ludzie osiedlili się tu w okresie [[Interglacjał eemski|rissko – würmskiego]] optimum międzyzlodowaceniowego, tj. ok. 120 tys. lat temu. Ich ślady stwierdzono w rejonie [[trawertyn]]owej kopy, na której wznosi się obecny zamek. Późniejsze osadnictwo znane jest z [[Prepoštská jaskyňa|Jaskini Prepoštskej]]. Paleolityczny człowiek zostawił w niej wiele kamiennych narzędzi: skrobaków, noży, wierteł, szereg grotów do broni, a także mnóstwo odłamków powstałych przy ich produkcji. Niejasne są ślady osadnictwa [[neolit]]ycznego w [[Epoka brązu|epoce brązu]]. [[Kultura halsztacka]] pozostawiła swoje ślady na terenie dzisiejszego starego miasta bojnickiego. Zapewne już lud reprezentujący [[Kultura puchowska|kulturę puchowską]] wzniósł na szczycie trawertynowej kopy pierwsze grodzisko, które później zajęły i rozbudowały ludy słowiańskie.
Prawdopodobnie około połowy IX w. z niewielkiej osady-strażnicy rozwinęło się znaczące siedlisko władzy administracyjno-wojskowej w rejonie górnonitrzańskim, wokół którego zaczęły się koncentrować przejawy życia produkcyjnego, handlowego i kościelnego. Pierwsza pisemna wzmianka o miejscowości pochodzi z [[1113]] roku i dotyczy osady zlokalizowanej poniżej zamku bojnickiego. Podstawowe prawa miejskie uzyskały Bojnice w 1366 r. od króla [[Ludwik Węgierski|Ludwika I]], jednak pozostały dalej zależne od właścicieli bojnickiego „państwa” feudalnego. Rozwojowi miasta pomogły nadane mu później dodatkowe przywileje, jak prawo do utrzymywania jatki mięsnej, młyna, łaźni miejskiej a później i przywilej organizowania dorocznych [[jarmark]]ów. Przywileje uzyskane przez miasto w ciągu wieków XIV – XVIII ograniczali jednak często właściciele państwa bojnickiego: w zależności od ich łaski miasto to podupadało, to ponownie odżywało.
Linia 48 ⟶ 42:
Powolny upadek miasta rozpoczął się już na początku XIX w. Wiązał się z postępującym spadkiem znaczenia produkcji rzemieślniczej w miarę rozwoju [[Manufaktura|manufaktur]], a następnie produkcji fabrycznej – zwłaszcza po zniesieniu poddaństwa w [[1848]] r. Bojnice pozostały jednak administracyjnym, wojskowym i gospodarczym centrum Górnej Nitry i siedzibą powiatu do 1872 r.
Po utracie praw miejskich miasto odzyskało je dopiero w 1966 r. Obecnie jest znaną miejscowością uzdrowiskową z ciepłymi źródłami wód mineralnych oraz intensywnie rozwijającym się ośrodkiem ruchu turystycznego. Aktualnie (rok 2011) centrum miasta, a zwłaszcza Rynek, są restaurowane i przebudowywane kosztem ok. 1 mln
== Linki zewnętrzne ==
* [http://www.bojnice.sk/ Oficjalna strona miasta]
[[Plik:Church Bojnice SK.jpg|left|300px|thumb|Kościół w Bojnicach]]
| |||