Biopsja: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
ZéroBot (dyskusja | edycje)
m r2.7.1) (Robot dodał ro:Biopsie
Putorobot (dyskusja | edycje)
m →‎Historia: linkujace,, replaced: [[pochwa (anatomia człowieka)| → [[Pochwa człowieka|
Linia 21:
Nazwę ''biopsia'' wprowadził w 1879 francuski dermatolog [[Ernest H. Besnier]] (1831-1909). Termin ten jest w pewnym sensie przeciwstawny pojęciu ''autopsja'', współcześnie rozumiany jako [[sekcja zwłok]] i badanie tkanek martwego organizmu. Biopsja jest pobraniem tkanek z żywego organizmu i została wprowadzona w połowie XIX wieku jako zabieg diagnostyczny, po wcześniejszym opanowaniu przez patologów umiejętności oceny obrazów mikroskopowych tkanek pobieranych od osób zmarłych. W rzeczywistości tkanki obserwowane pod mikroskopem - zarówno te pobrane podczas biopsji jak i podczas sekcji - są najczęściej tkankami martwymi, sztucznie spreparowanymi dla uwidocznienia ich struktur.
 
Pierwszą wzmianką o przydatności diagnostycznej badania mikroskopowego patologicznych tkanek (być może przy pomocy lupy) – zwłaszcza „guzów”, „wrzodów” i „próchnicy” - jest wzmianka w pośmiertnie wydanym podręczniku niem. lekarza [[Michael Ettmüller|Michaela Ettmüllera]] (1644-1683). Jednym z najwcześniejszych dokumentów badania biopsyjnego są ryciny z 1838 autorstwa niemieckiego patologa [[Johannes Peter Müller|Johannesa Petera Müllera]] (1801-1858) ukazujące komórki [[Rak sutka|raka sutka]] i innych nowotworów. Do 1858 (tj. do zbudowania [[mikrotom]]u umożliwiającego skrojenie tkanek na cienkie skrawki) stosowano raczej metody cytologiczne (rozmazy, odciski bądź miażdżenie pobranych tkanek). Ten rodzaj badań biopsyjnych stosowali pionierzy biopsji tacy jak Müller, [[Alfred Donné]] (1801-1878) (badania nad cytologią [[pochwa (anatomiaPochwa człowieka)|pochwy]], wydzielin i płynów ustrojowych ), [[Rudolf Virchow]] (1821-1902), [[Hermann Lebert]] (1813-1878) (autor atlasu z 1845, zawierającego 250 rysunków komórek z różnych patologicznych wydzielin i tkanek), [[Edward Stanley]] (1793-1862) (który w 1833 wykonał pierwszą biopsję aspiracyjną guza wątroby, stwierdzając że nie był to rak), sir [[James Paget]] (1814-1899) (przedstawił w 1853 serię wykładów o zastosowaniu biopsji aspiracyjnej w rozpoznawaniu guzów). Słynny przypadek z 1887 rozpoznania przez Rudolfa Virchowa w badaniu biopsyjnym [[rak krtani|raka płaskonabłonkowego krtani]] (znany jako ''Kasierkrebs'') u następcy tronu, a następnie cesarza Fryderyka III, był oparty o badanie cytologiczne i skrawki tkankowe.
 
Po 1870 badania cytologiczne w biopsji odsunięto na dalszy plan, rozwinięto natomiast szeroko badania biopsyjne skrawków tkankowych (badania [[histopatologia|histopatologiczne]]). Wynaleziony wcześniej mikrotom wykorzystano do skrawania bloczków parafinowych. Technologię tę wprowadził w 1869 niemiecko-czeski patolog [[Theodor Albrecht Edwin Klebs]] (1834-1913). Ograniczyła ona istotnie wykorzystywanie wcześniejszej metody skrawania zamrażanych tkanek, wynalezionej przez franc. chemik i farmaceuta [[François Vincent Raspail|François Vincenta Raspaila]] (1794-1878), a wprowadzonej przez niemieckiego patologa [[Julius Friedrich Cohnheim|Juliusa Friedricha Cohnheima]] (1839-1884). Jednym z pierwszych, dobrze i bogato ilustrowanym (m.in. przez polskich artystów działających w Paryżu) podręcznikiem histologii i cytologii łączącej obie metody diagnostyki biopsyjnej jest dzieło franc. autorów [[André-Victor Cornil|Victora André Cornila]] (1837-1908) i [[Louis-Antoine Ranvier]]a (1835-1922) z 1869. W 1939 K. Rohlm i P. Iversen a następnie w 1943 J.H. Dible zastosowali biopsję gruboigłową do badania tkanek [[wątroba|wątroby]] w zapaleniu tego narządu.