Walery Łoziński: Różnice pomiędzy wersjami

'''Walery Łoziński''', [[pseudonim]] ''Walenty ze Smolnicy'', (ur. [[15 stycznia]] [[1837]] w [[Mikołajów (rejon mikołajowski)|Mikołajowie]]<ref name="M">{{SgKP|VI|402|Mikołajów}}</ref> koło [[Stryj (miasto)|Stryja]], zm. [[30 stycznia]] [[1861]] we [[Lwów|Lwowie]]) -– polski pisarz i publicysta.

Pochodził z rodziny drobnoszlacheckiej, syn Waleriana - poczmistrza i [[mandatariusz]]a oraz Julii z Lewickich. Był bratem [[Władysław Łoziński|Władysława]], późniejszego historyka i publicysty, a także kuzynem [[Karol Szajnocha|Karola Szajnochy]]. Rodzina przeprowadziła sie do Smolnicy pod [[Sambor (miasto)|Samborem]]em, uczęszczał do gimnazjum w [[Sambor (miasto)|Samborze]], gdzie powstały jego pierwsze wprawki literackie. Pierwszym młodzieńczym utworem literackim, który nie ukazał się drukiem była powieść ''Kamień w Spasie (Kamień nad Spasem)''<ref>za życiorysem autora [w:] {{cytuj książkę | autor = | tytuł = Pisma pomniejsze Walerego Łozińskiego : z życiorysem autora.

Do najbardziej znanych utworów Łozińskiego należą powieści: ''[[Zaklęty dwór]]'' (pierwsza część zaplanowanej trylogii -– ukazała się jeszcze jej druga, mocno okrojona przez cenzurę część ''[[Dwie noce]]''), ''Szlachcic chodaczkowy'', ''Szaraczek i karmazyn'', ''Czarny Matwij''. Wszystkie powieści ukazywały się w odcinkach w gazetach lwowskich. Autor wykazał się w nich sporym talentem literackim, łącząc umiejętnie styl gawędy szlacheckiej z wątkami historycznymi, przygodowo-sensacyjnymi i romantycznymi. Poruszał w nich problematykę narodową, sięgając do krwawych wydarzeń z okresu [[rzeź galicyjska|rzezi galicyjskiej]] [[1846]] r. i [[Wiosna Ludów|Wiosny Ludów]] w [[GalicjaKrólestwo Galicji i Lodomerii|Galicji]]. Z tego powodu jego utwory były poddawane ostrej cenzurze zaborcy. Łoziński nie pozostawał dłużny: w swej publicystyce na tyle, na ile mógł, atakował austriackie porządki i stojących na ich straży urzędników.

Dzięki swej twórczości Łoziński zyskał we [[Lwów|Lwowie]] spory rozgłos i uznanie, również wśród miejscowej [[bohema|bohemy]]. Przyjaźnił się z literatem [[Bruno Bielawski|Brunonem Bielawskim]]<ref name="AL"/>. Był też znany ze swej porywczości, z zamiłowania do libacji i awantur, a od pewnego momentu -– również do [[pojedynek|pojedynków]]. Głośnym echem odbił się w Galicji w lutym [[1860]] r. jego niedoszły pojedynek z porucznikiem armii cesarskiej, Thelemem. [[10 stycznia]] [[1861]] r. Łoziński stanął do pojedynku na szable z [[Karol Cieszewski|Karolem Cieszewskim]] -– znanym i popularnym dziennikarzem lwowskim, swoim kolegą redakcyjnym z "Czytelni Akademickiej". Poszło o kobietę - pracującą również w redakcji Anielę Przyłęcką. Łoziński został ranny w skroń i zmarł niespełna trzy tygodnie później na skutek pourazowego zapalenia opon mózgowych i zakażenia krwi (otworzyła mu się stara rana z poprzedniego pojedynku z Janem Dobrzańskim). Na krótko przed śmiercią do pisarza dotarla wiadomość o śmierci w pojedynku w [[Jassy|Jassach]] przyjaciela -– pisarza i poety [[Bruno Bielawski|Brunona Bielawskiego]]<ref name="AL"/>. Literat, zadłużony po uszy, został pochowany na koszt miasta. Jego pogrzeb, który odbył się [[2 lutego]], stał się wielką manifestacją patriotyczną, w której uczestniczyła cała polska inteligencja Lwowa. Nagrobek Łozińskiego został ufundowany m.in. dzięki sprzedaży egzemplarzy powieści pisarsza ''Czarny Matwij''<ref name="AL"/>, zachował się na [[Cmentarz Łyczakowski we Lwowie|Cmentarzu Łyczakowskim]] (pole 43, w pobliżu ul. Banacha).

| wydawca = Nakładem Karola Wilda| miejsce = Lwów| rok = 1865| strony =497| isbn =| oclc= 33031019}} zawierające m.in.: ''Starsza siostra Zygmunta Augusta, Michałko, Felicjan Łobeski, Żaby, Kłopoty powieściopisarza, Lutnia Wajdeloty, Pan Skarbnik Drohorucki, Proces o dziwotwór, Człowiek bez sumienia, Sąsiadka, Niezawodne lekarstwo, Ostatni środek, Jenerała Gordona pamiętnik (o pobycie w Polsce od r. 1651 do r. 1661), życiorys autora <ref>wg. informacji na okładce ''Niebezpieczny człowiek i Verbum nobile'' [http://www.polona.pl/dlibra/doccontent2?id=3847&from=&from=generalsearch&dirids=1&lang=pl ]</ref>.

[[KAtegoriaKategoria:polscyPolscy prozaicy]]