Yakubu Gowon: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m wikicytaty
Oleo (dyskusja | edycje)
m infobox, kat., drobne techniczne
Linia 1:
{{Polityk infobox
'''Yakubu Gowon''' (ur. [[19 października]] [[1934]] w [[Lur Panshim]]) - [[premier]] [[Nigeria|Nigerii]] w latach [[1966]]-[[1975]].
|polityk = Yakubu Gowon
|data urodzenia = [[19 października]] [[1934]]
|miejsce urodzenia = Lur Panshim ([[Plateau (stan)|Plateau]])
|data śmierci =
|miejsce śmierci =
|grafika =
|opis grafiki =
|funkcja = [[Prezydenci Nigerii|Szef Federalnego Rządu Wojskowego Nigerii]]
|partia =
|od = 1 sierpnia 1966
|do = 29 czerwca 1975
|poprzednik = [[Johnson Aguiyi-Ironsi]]
|następca = [[Murtala Mohammed]]
|odznaczenia = [[Plik:Ord.Rep.Nigeria.png|40px|link=Order Republiki Federalnej|Wielki Komandor Orderu Republiki Federalnej (Nigeria)]]
|commons =
|quote = Yakubu Gowon
}}
'''Yakubu "Jack" Dan-Yumma Gowon''' (ur. [[19 października]] [[1934]] w [[Lur Panshim]] w stanie [[Plateau (stan)|Plateau]]) - [[premierPrezydenci Nigerii|szef Federalnego Rządu Wojskowego]] [[Nigeria|Nigerii]] w latach [[1966]]-[[1975]].
 
== Życiorys ==
Urodził się w 1934 roku w niewielkim plemienu [[Angas]] na południu Nigerii. Ukończył [[Zaria Government College]] i wstąpił do wojska nigeryjskiego. Ukończył [[KrólewskaRoyal akademiaMilitary Wojskowa wAcademy Sandhurst|Królewską Akademię Wojskową]] w [[Sandhurst]] i studia sztabowe w [[Camberley]]. W [[1963]] został mianowany [[podpułkownik|podpułkownikiem]]. Nie wziął udziału w przewrocie [[15 stycznia]] [[1966]], po drugim przewrocie [[29 lipca]] [[1966]] został jednak szefem rządu.
 
Jako premier obiecał szybkie przekazanie rządów cywilom. Jednak w kraju zaczęły narastać konflikty plemienne. Ofiarami represji padali głównie zamieszkujący wschodnią część Nigerii [[Ibowie]]. W tej sytuacji zażądali oni przekazania swojemu przywódcy [[Chukwuemeka Odumegwu Ojukwu|Odemegwu Ojukwu]] stanowiska gubernatora wschodniej prowincji kraju. W odpowiedzi Gowon wprowadził stan wyjątkowy i przeprowadził nowy podział administracyjny prowincji na dwanaście okręgów, rozbijając jedność obszarów zamieszkałych przez Ibów. Wówczas ogłosili oni secesję i 30 maja 1967 roku proklamowali niepodległość własnego państwa [[Biafra|Biafry]]. Rozpoczęta wtedy wojna domowa trwałą do 1970 roku. Ostatecznie wojskom rządowym udało się pokonać rebeliantów i zachować jedność kraju.
 
W czasie trwanie wojny Gowon, rozumiejąc wagę poparcia z zagranicy, zaprosił międzynarodowych obserwatorów, by ocenili zachowanie się nigeryjskich żołnierzy w czasie działań wojennych. Chcąc zachować jedność państwa uznał, że nie należy karać mieszkańców Biafry, a żołnierzy biafrańskich należy traktować humanitarnie. Po wojnie zwycięski Gowon podjął działania mające na celu odbudowę zniszczonego kraju i zaleczeniu ran wojennych. W [[1970]] ogłosił zamiar przekazania władzy cywilom do [[1976]], jednak w [[1974]] termin ten uległ przesunięciu. Dzięki swojemu liberalizmowi zyskał sobie uznanie na kontynencie afrykańskim, jednak zraził do siebie część armii.
 
Gdy w [[1975]] przebywał poza krajem, został obalony w wyniku bezkrwawego przewrotu. Od tamtej pory mieszkał za granicą, przeważnie w [[Anglia|Anglii]], gdzie doktoryzował się w dziedzinie nauk politycznych na uniwersytecie w [[Warwick]];. wW [[1983]] powrócił do [[Nigeria|Nigerii]]. Pozostaje na marginesie życia politycznego, lecz angażuje się w działania na rzecz rozwiązywania problemów społecznych swego kraju.
 
=== LiteraturaBibliografia ===
* Alex Axelrod, Charles Phillips, ''Władcy, tyrani, dyktatorzy. Leksykon'', wyd. Politeja, Warszawa 2000.
{{wikicytaty|z Yakubu Gowona}}
* Alex Axelrod, Charles Phillips ''Władcy, tyrani, dyktatorzy. Leksykon'', wyd. Politeja, Warszawa 2000.
 
{{Prezydenci Nigerii}}
 
{{DEFAULTSORT:Gowon, Yakubu}}
[[Kategoria:Premierzy Nigerii]]
[[Kategoria:Nigeryjscy wojskowi]]
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Republiki Federalnej (Nigeria)]]
[[Kategoria: Urodzeni w 1934]]