Język aragoński: Różnice pomiędzy wersjami

'''Język aragoński''' – [[języki zachodnioromańskie|język zachodnioromański]], używany obecnie przez około 11 tysięcy osób mieszkających w prowincji [[Huesca]] na obszarze automicznego regionu [[Aragonia|Aragonii]] w północnej [[Hiszpania|Hiszpanii]], oraz przez 20 tysięcy osób jako drugi język<ref>[http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=arg Ethnologue report for language code: arg<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>. Z powodu długiego braku formy standardowej nazywany był i jest '''dialektem aragońskim'''<ref>[http://artsweb.bham.ac.uk/AengusWard/LingsPres0001/IVLings.2.3.aragonese.htm The Aragonese Dialect]</ref>, niektóre źródła natomiast kwalifikują go jako odmianę [[język hiszpański|języka hiszpańskiego]]<ref>Hadumod Bußmann, ''Lexicon der Sprachwissenschaft'', 2002, Alfred Kröner Verlag Stuttgart</ref><ref>Witold Mańczak, Języki romańskie [w:] ''Języki indoeuropejskie. Tom II, pod red. Leszka Bednarczuka, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1988</ref>.

Aragoński wyodrębnił się, około ósmego wieku naszej ery, z jednego z dialektów [[Łacina|łaciny]] używanego w [[Pireneje|Pirenejach]], posiadającego liczne zapożyczenia z [[język baskijski|języka baskijskiego]]. Dzięki rozwojowi terytorialnemu królestwa [[Aragonia|Aragonii]] język ten rozprzestrzeniał się (głównie w kierunku południowym).

Połączenie z Aragonią obszarów [[Katalonia|Katalonii]] spowodowało dwujęzyczność królestwa (na zachodzie mówiono aragońskim, a na wschodzie – [[język kataloński|katalońskim]]). Co więcej, kataloński był częściej przejmowanyniż przezaragoński noweprzyjmowany obszaryw nowych obszarach królestwa (takietakich jak choćby [[Baleary]]) niż aragoński.

Unia Aragonii i Kastylii spowodowałospowodowała dalszy zanik języka aragońskiego. Choć porozumiewało się nim wiele osób, jego użycie ograniczało się jedynie do sytuacji nieformalnych. Nowa władza chciała pokazać swą siłę poprzez narzucenie swej mowy.

Najbardziej tragicznym momentemczasem w historii aragońskiego był okres dyktatury generała [[Francisco Franco|Franco]] w dwudziestym wieku. Dzieci w szkołach bito za mówienie w tym języku, a prawo zabraniało używania jakiegokolwiek języka innego niż [[język hiszpański|hiszpański]].

W dzisiejszych czasach, aragoński ciągle jest używany na obszarze, z którego się wywodzi, gdzie żyje około 10 tysięcy osób posługujących się nim jako pierwszym językiem. Dodatkowo, kolejne 20 tysięcy osób uczy się aragońskiego jako drugiego języka. Aragońskim posługuje się więc około 30 tysięcy ludzi.

Dialekt Ribagorçan posiada cechy zarówno [[język kataloński|języka katalońskiego]], jak i aragońskiego.