Bitwa o Singapur: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne |
rozbudowa artykulu, źródła/przypisy, sekcje "Preludium", "Wojna powietrzna nad Singapurem..." i "Po bitwie" zostaly przetlumaczone z en wiki |
||
Linia 3:
|nazwa = Bitwa o Singapur
|konflikt = [[II wojna światowa]], [[wojna na Pacyfiku]]
|grafika =
|opis = Gen. [[Arthur Percival]] w drodze na rozmowy kapitulacyjne. Od lewej do prawej: mjr Cyril Wild (noszący białą flagę), brygadier T. K. Newbigging (noszący flagę Wielkiej Brytanii), ppłk. Ichiji Sugita, brygadier K. S. Torrance i gen. Arthur Percival, 15 lutego 1942 roku
|data = [[
|miejsce = [[Singapur]]
|wynik =
|przyczyna = japońskie roszczenia terytorialne
|terytorium = [[Straits Settlements]]
|strona1 = {{Państwo|GBR}}<br />{{Państwo|AUS}}<br />{{państwo|IND|wariant=brytyjskie}}<br />[[Plik:Flag of Federated Malay States.png|22px]] [[Zjednoczone Stany Malajskie|Malaje]]
|strona2 = {{Państwo|JPN}}
|dowódca1 = {{Flaga|GBR}} [[Arthur Ernest Percival|Arthur Percival]]<br />{{Flaga|AUS}} [[Henry Gordon Bennett|Henry Bennett]]<br />{{Flaga|GBR}} [[Lewis Heath]]<br />{{flaga|GBR}} [[Merton Beckwith-Smith]]
|dowódca2 = {{Flaga|JPN}} [[Tomoyuki Yamashita]]<br />{{Flaga|JPN}} [[Takuma Nishimura]]<br />{{Flaga|JPN}} [[Renya Mutaguchi]]<br />{{flaga|JPN}} [[Takuro Matsui]]
|siły1 = 85 000 żołnierzy
|siły2 = 36 000 żołnierzy
|straty1 =
|straty2 = 1713 zabitych<br />2772 rannych<ref
|commons=
}}
'''Bitwa o Singapur''' – bitwa stoczona między wojskami alianckimi a japońskimi w [[Singapur]]ze podczas [[II wojna światowa|II wojny światowej]].
Bitwa zakończyła się upadkiem Singapuru i największą porażką militarną w historii Wielkiej Brytanii<ref name="Smith" />. Ok. 80 000 brytyjskich, indyjskich i australijskich żołnierzy zostało wziętych do niewoli razem z 50 000 innych żołnierzy alianckich pojmanych przez Japończyków podczas [[Bitwa o Malaje|bitwy o Malaje]]. Brytyjski premier [[Winston Churchill]] nazwał sromotną klęskę Singapuru "najgorszą katastrofą" i "największą kapitulacją" w historii Wielkiej Brytanii<ref>{{cytuj książkę | autor = Winston Churchill| tytuł = The Hinge of Fate, Volume 4| wydawca = Houghton Mifflin Harcourt| rok = 1986| strony = 81| isbn = 0-395-41058-4}}</ref>. W ciągu zaledwie siedmiu dni, Singapur, "twierdza nie do zdobycia", skapitulował.
== Preludium ==
=== Bitwa o Malaje ===
{{main|Bitwa o Malaje}}
Japońska [[25 Armia (Japonia)|25. Armia]] zaatakowała [[Malaje]] z [[Francuskie Indochiny|Indochin]] nacierając w głąb północnych Malajów i [[Tajlandia|Tajlandii]] poprzez desanty morskie przeprowadzone 8 grudnia 1941 roku<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.dutcheastindies.webs.com/kota_bharu.html| tytuł = Siedemdziesiąt minut przed Pearl Harbor – lądowanie w Kota Bharu na Malajach 7 grudnia 1941 roku| data dostępu = 5 czerwca 2012 | autor = Klemen L., Bert Kossen, Pierre-Emmanuel Bernaudin, Dr. Leo Niehorster, Akira Takizawa, Sean Carr, Jim Broshot, Nowfel Leulliot| praca = Forgotten Campaign: The Dutch East Indies Campaign 1941–1942| data = 1999–2000| język = en}}</ref>. Stało się to praktycznie jednocześnie z japońskim [[Atak na Pearl Harbor|atakiem na Pearl Harbor]], by powstrzymać [[Stany Zjednoczone]] od interwencji w Azji Południowo-Wschodniej. Japońskie wojska w Tajlandii zmusiły rząd tajlandzki do pozwolenia Japończykom użycia tajklandzkich baz wojskowych do inwazji na inne państwa w Azji Południowo-Wschodniej, a następnie rozpoczęli natarcie na Malaje od strony lądu (granica malajsko-tajlandzka). W tym samym czasie Japończycy rozpoczęli [[Bombardowanie Singapuru (1941)|bombardowanie strategicznych rejonów Singapuru]]. Naloty powietrzne na Singapur były przeprowadzane bez przerwy od 29 grudnia, jednakże aliancka obrona przeciwlotnicza powstrzymywała japońskie bombowce od całkowitego zniszczenia wyspy, dopóki wystarczało na to amunicji.
Japońska 25. Armia napotkała w północnych Malajach opór ze strony [[III Korpus (Indie)|III Korpusu]] [[British Indian Army]]. Mimo że wojska alianckie przewyższały 25. Armię na Malajach i Singapurze pod względem liczebności, to japońscy dowódcy skoncetrowali swoje siły. Japończycy posiadali wsparcie ze strony lotnictwa i wojsk pancernych, a także mieli doświadczonych żołnierzy, z dobrą taktyką walki i koordynacją. Na dodatek wojska brytyjskie wielokrotnie pozwalały Japończykom na okrążenie siebie samych, wieżąc, pomimo niejednokrotnych ataków Japończyków na flanki, iż malajska [[dżungla]] jest nie do przebycia. Japońskie Cesarskie Siły Powietrzne posiadały więcej samolotów i lepiej wyszkolonych pilotów, w przeciwieństwie do drugorzędnych i źle wyszkolonych pilotów alianckich i ich gorszego sprzętu na Malajach, [[Borneo]] i Singapurze. Japońskie lepsze myśliwce, głównie [[Mitsubishi A6M|Mitsubishi A6M2 Zero]], pomógły Japończykom w osiągnięciu przewagi powietrznej. Alianci nie posiadali żadnych czołgów i mało pojazdów opancerzonych, co stawiło ich w niekorzystnej sytuacji.
[[Plik:Singapore causeway blown up.jpg|thumb|250px|left|Widok wysadzonej w powietrze przez aliantów grobli komunikacyjnej łączącej Johor z Singapurem, co opóźniło atak Japończyków na Singapur do 8 lutego]]
Pancernik [[HMS Prince of Wales (1941)|HMS "Prince of Wales"]], krążownik liniowy [[HMS Repulse (1916)|HMS "Repulse"]] i cztery niszczyciele (''[[Force Z]]'') dotarły na Malaje zanim Japończycy rozpoczęli swoje naloty powietrzne. Zespół ten miał odstraszyć Japończyków. Mimo to japońskie samoloty [[Bitwa pod Kuantanem|zatopiły oba pancerniki]], pozostawiając wschodnie wybrzeże Półwyspu Malajaskiego wystawione i pozwalając Japończykom kontynuowanie swoich desantów morskich. Japońskie wojska szybko odizolowały, okrążyły i zmusiły indyjskie jednostki broniące wybrzeża do kapitulacji. Japończycy szybko nacierali przez Półwysep Malajski pokonując alianckie linie obronne, mimo alianckiej przewagi liczebnej. Wojska japońskie używały także [[Kolarz (żołnierz)|piechoty rowerowej]] i lekkich czołgów do szybszego przemieszczania się przez dżunglę.
Mimo że więcej alianckich jednostek, w tym australijska [[8 Dywizja Piechoty (Australia)|8. Dywizja Piechoty]], dołączało do kampanii Japończycy powstrzymywali alianckie jednostki od przegrupowywania się, zajmowali miasta i nacierali w kierunku Singapuru. Miasto było sercem operacji [[American-British-Dutch-Australian Command|dowództwa ABDA]] (ABDACOM), pierwszego alianckiego połączonego dowództwa podczas II wojny światowej. Singapur kontrolował także główną żeglugę pomiędzy [[Ocean Indyjski|Oceanem Indyjskim]] a [[Ocean Spokojny|Oceanem Spokojnym]]. 31 stycznia ostatnie jednostki alianckie opuściły Malaje, a alianckie wojska inżynieryjne zniszczyły [[Grobla komunikacyjna|groblę komunikacyjną]] łączącą [[Johor]] z Singapurem. Japońscy szpiedzy, z których wielu przebranych było za singapurskich cywilów, sforsowało wkrótce po tym [[Cieśnina Johor|cieśninę Johor]] na łodziach pontonowych.
== Siły, plany i przygotowania obu stron ==
=== Alianci ===
[[Plik:Aust AT gun Singapore (012449).jpg|thumb|250px|Australijscy żołnierze obsługujący [[Armata 2-funtowa|armatę 2-funtową]] patrzący na groblę komunikacyjną pomiędzy Johor a Singapurem, 1 lutego 1942 roku]]
Gen. [[Arthur Ernest Percival|Percival]] dysponował 85 tys. żołnierzy, w tym 15 tys. stanowili żołnierze z jednostek administracyjnych i tyłowych. Zatem zdolnych do walki było 70 tys. W twierdzy znajdowało się: 13 batalionów brytyjskich (w tym 6 nowo przybyłych), 2 bataliony malajskie, 17 batalionów hinduskich oraz 6 batalionów australijskich. Percival podzielił wyspę na trzy sektory obronne – północny, południowy i zachodni. Obronę sektora północnego powierzył [[11 Dywizja Piechoty (Indie)|11.]] (dowódca gen. mjr [[Berthold Wells Key|Berthold Key]]) i [[18 Dywizja Piechoty (Wielka Brytania)|18. Dywizji Piechoty]] (dowódca gen. mjr [[Merton Beckwith-Smith]]), sektor zachodni miał być broniony przez australijską [[8 Dywizja Piechoty (Australia)|8. Dywizję Piechoty]] pod dowództwem gen. por. [[Henry Gordon Bennett|Henry’ego Benetta]], natomiast południowy przez formacje ochotnicze i malajską 1. Brygadę Piechoty<ref name=autonazwa1>''Encyklopedia II wojny światowej nr 14...'', s. 235.</ref>. Nowo przybyła brytyjska 18. Dywizja Piechoty była w pełni swoich sił, jednak brakowało jej doświadczenia i odpowiedniego przećwiczenia, większość innych jednostek miało nie pełne stany liczebne, kilka z nich zostało połączonych ze sobą z powodu ciężkich strat poniesionych podczas walk na Półwyspie Malajskim. Lokalne bataliony nie miały żadnego doświadczenia, a w niektórych przypadkach były w ogóle nie przećwiczone<ref>{{cytuj stronę | url = http://orbat.com/site/history/historical/malaysia/malayan1941.html| tytuł = Kampania malajska 1941–1942| data dostępu = 5 czerwca 2012| autor = Terry Coello| data = 25 listopada 2001| język = en}}</ref>.
[[Plik:Singapore map 1942.jpg|thumb|250px|left|Mapa Singapuru z lutego 1942 roku wraz z zaznaczonymi miejscami stacjonowania alianckich jednostek]]
Zanim doszło do wycofania wojsk brytyjskich na wyspę Singapur gen. [[Archibald Wavell|Wavell]] odbył naradę z Percivalem (20 stycznia) dotyczącą organizacji obrony. Wavell doszedł do wniosku, że jedynym możliwym rejonem do sforsowania cieśniny Johor jest północno-zachodnia część wyspy. Postulował zatem, aby rejon ten obsadzić oddziałami 18. Dywizji Piechoty. Północno-wschodni sektor wyspy powinni obsadzić Australijczycy oraz 11. Dywizja Piechoty<ref name=autonazwa1 />.
Percival był jednak przeciwnego zdania, spodziewał się, że Japończycy wykonają desant na północno-wschodniej części wyspy. Zignorował zalecenia Wavella i rozmieścił swoje jednostki zgodnie z własnym planem. Jak się wkrótce okazało, Percival popełnił błąd, najbardziej zagrożony odcinek północno-zachodni był broniony przez 1900 Australijczyków i Hindusów z [[45 Brygada Piechoty (Indie)|45. Brygady Piechoty]]. To właśnie na nich spadło główne uderzenie [[25 Armia (Japonia)|25. Armii]] gen. [[Tomoyuki Yamashita|Yamashity]]<ref name=autonazwa1 />.
=== Japonia ===
[[Plik:SS Empress of Asia sinking.jpg|thumb|250px|SS "Empress of Asia" płonący po ataku japońskiego lotnictwa u wybrzeży Singapuru. Po prawej widoczny jest statek transportowy SS "Felix Rousell". Oba okręty należały do konwoju, który przywiózł brytyjską [[18 Dywizja Piechoty (Wielka Brytania)|18. Dywizję Piechoty]]. Był to ostatni aliancki konwój, który dotarł do Singapuru przed jego kapitulacją]]
Po zdobyciu Malajów wojska japońskie przygotowywały się do ostatecznego celu jakim było zajęcie Singapuru. Dowódca japońskiej 25. Armii gen. Yamashita wybrał północno-zachodnią część wyspy, w części północno-wschodniej miały przeprawić się nieznaczne siły z Dywizji Gwardii Cesarskiej, aby wprowadzić w błąd Brytyjczyków i ukryć główny kierunek lądowania. Plan Yamashity był następujący. 7 lutego na wyspie Pulau Ubin (północno-wschodni sektor brytyjski) wylądują oddziały Gwardii i następnie spróbują przeprowadzić się na wyspę w rejonie Changi. 8 lutego główne siły [[5 Dywizja Piechoty (Japonia)|5.]] i [[18 Dywizja Piechoty (Japonia)|18. Dywizji Piechoty]] dokonają desantu na wyspę w rejonie Kampong. Wiedząc, jak ważne jest uchwycenie przyczółków, Yamashita rozkazał, aby pierwsza fala desantu z 5. i 18. Dywizji Piechoty składała się wyłącznie z żołnierzy, którzy przeszli [[Wojna chińsko-japońska (1937-1945)|kampanię w Chinach]]<ref name=autonazwa2>''Encyklopedia II wojny światowej nr 14...'', s. 236.</ref>.
Dodatkowo do zdobycia Singapuru Japończycy zdołali zgromadzić 200 łodzi desantowych typu ''Shohatsu'' oraz 100 dużych jendostek desantowych "Toku-Daihatsu", które mogły transportować nawet jeden czołg [[Typ 95 Ha-Go|"Typ 95"]]<ref name=autonazwa2 />.
W między czasie w japońskim naczelnym dowództwie miał miejsce duży konflikt pomiędzy dwoma japońskimi dowódcami – gen. Yamashitą i księciem [[Hisaichi Terauchi|Terauchim]] (dowodcą Ekspedycyjnych Sił Południowych). Terauchi nie miał najlepszego zdania o Yamashicie, był przekonany, że [[Bitwa o Malaje|kampania malajska]] jest mało znaczącym epizodem dla jego sił. Ulubieńcem marszałka był gen. [[Masaharu Homma|Homma]], którego [[14 Armia (Japonia)|14. Armia]] miała [[Kampania filipińska (1941-1942)|zdobyć Filipiny]]. W końcu grudnia 1941 roku niechęć przerodziła się w otwarty konflikt, który narastał wraz z tempem operacji na Malajach. 14. Armia "ugrzęzła" na [[Filipiny|Filipinach]] i nie mogła odnieść spektakularnego sukcesu, więc prasa w [[Tokio]] zaczęła częściej pisać o kampanii malajskiej. Dziennikarze zachwyceni byli zwycięstwami Yamashity – "Tygrysa Malajów", podczas gdy Terauchi nazywał go "gazetowym bohaterem". 23 stycznia do sztabu przybył gen. [[Osamu Tsukada]], szef sztabu gen. Terauchi. Gen. Tsukada miał pomóc w zaplanowaniu zdobycia Singapuru. Jak wspominał gen. [[Sōsaku Suzuki]], szef sztabu 25. Armii<ref>''Encyklopedia II wojny światowej nr 14...'', s. 235–236.</ref>: <blockquote>''Gdy Yamashita usłyszał o celu przybycia Tsukady, wstał od stołu i wyszedł z namiotu, z nikim się nie żegnając, co w jego przypadku było nie do pomyślenia''<ref name=autonazwa2 />.</blockquote>
Przygotowaniami do zdobycia Singapuru kierował jednak gen. Suzuki<ref name=autonazwa2 />.
== Bitwa ==
=== Japońskie lądowania ===
[[Plik:Sarimbun battle.jpg|thumb|250px|Mapa japońskich desantów na Singapur 8 lutego i pozycji wojsk alianckich]]
5 lutego rozpoczęło się ostrzeliwanie bazy [[Royal Navy]] w Singapurze. Następnego dnia japońskie lotnictwo przeprowadziło bombardowanie sektora północno-wschodniego, a rankiem 7 lutego Brytyjczycy dostrzegli patrole japońskie w rejonie Pulau Ubin. Jednak do godz. 15:30 nie zameldowano o żadnych większych ruchach wojsk japońskich. Gen. [[Henry Gordon Bennett|Bennet]] wysłał patrol w celu rozpoznania sytuacji w rejonie Sungei Skudei i Sungei Melayu. Australijczycy przeprawili się na gumowych pontonach i po powrocie zameldowali, że na brzegu znajdują się duże zgrupowania wojska oraz sprzęt desantowy. Bennet zameldował o sytuacji [[Arthur Ernest Percival|Percivalowi]] i zaproponował rozpoznanie lotnicze. Percival odmówił wysłania samolotu<ref name=autonazwa2 />.
Rankiem 8 lutego na pozycje Australijczyków spadły bomby japońskie, po pięciogodzinnym bombardowaniu artyleryjskim Bennet stracił łączność ze sztabem Percivala. Natarcie japońskie nastąpiło o godz. 22:45. Jednostki japońskie wylądowały w rejonie Tanjong Buloh i Tanjong Marai, gdzie znajdowała się 22. Brygada, która miała do obrony odcinek o długości 10 km. Brygadier Taylor sprawnie dowodził obroną. Japończycy początkowo nie przełamali obrony, jednak silny ostrzał artyleryjski oraz przewaga liczebna sprawiły, że 22. Brygada musiała się wycofać. Australijczycy wycofywali się małymi grupami, ciągle walcząc, wielu rannych broniło się do ostatniego naboju. Japończycy zdobyli wioskę Ama Leng. O godz. 6:00 9 lutego nastąpił drugi desant (18. Dywizja Piechoty) w rejonie wsi Ama Keng i lotniska [[Port lotniczy Singapur-Tengah|Tengah]]. Na lotnisku znajdowało się 10 [[Hawker Hurricane|Hurricane’ów]], które poderwano do akcji, bowiem nad wyspę nadlatywała formacja 80 japońskich samolotów. Po stoczonej walce brytyjscy piloci nie mieli gdzie wylądować, ponieważ lotnisko było już w japońskich rękach<ref name=autonazwa2 />.
Japończykom udało się dojść do linii rzek Kranji i Jurong. Zajęcie wsi [[Bukit Timah]] oznaczało, że znaleźliby się zaledwie 7 km od miasta Singapur. Percival nakazał osłaniać ten kierunek siłami australijskiej [[27 Brygada Piechoty (Australia)|27. Brygady Piechoty]]. Brygadier Maxvell otrzymał jedną hinduską brygadę do wsparcia obrony<ref>''Encyklopedia II wojny światowej nr 14...'', s. 236–237.</ref>.
=== Wojna powietrzna nad Singapurem podczas bitwy ===
[[Plik:BrewsterBuffalosMkIRAAFSingaporeOctober1941.jpg|thumb|250px|Myśliwce [[Brewster F2A Buffalo]] Mk I z [[No. 21 Squadron RAAF|21.]] i [[No. 453 Squadron RAAF|453. Dywizjonu RAAF]] na lotnisku [[Port lotniczy Singapur-Sembawang|Sembawang]]]]
Osłona powietrzna [[Singapur]]u była zapewniana przez tylko 10 myśliwców [[Hawker Hurricane]] z [[No. 232 Squadron RAF|232. Dywizjonu RAF]], które stacjonowały na lotnisku [[Port lotniczy Singapur-Kallang|Kallang]]. Było to spowodowane tym iż, lotniska [[Port lotniczy Singapur-Tengah|Tengah]], [[Port lotniczy Singapur-Seletar|Seletar]] i [[Port lotniczy Singapur-Sembawang|Sembawang]] były w zasięgu japońskiej artylerii znajdującej się w [[Johor Bahru]]. Lotnisko Kallang było w tym czasie jedynym operacyjnym lotniskiem w użytku; ocalałe dywizjony i samoloty zostały wycofane w styczniu w celu wsparcia [[Holenderskie Indie Wschodnie|Holenderskich Indii Wschodnich]]<ref name="The Fall of Singapore">{{cytuj książkę | autor = Frank Owen| tytuł = The Fall of Singapore| wydawca = Penguin Books| miejsce = Anglia| rok = 2001| isbn = 0-14-139133-2}}</ref>.
O godz. 4:15 rano 8 grudnia 1941 roku Singapur został po raz pierwszy zbombardowany przez japońskie bombowce dalekiego zasięgu [[Mitsubishi G3M|Mitsubishi G3M3]] i [[Mitsubishi G4M|Mitsubishi G4M1]] stacjonujące w okupowanych przez Japończyków [[Indochiny Francuskie|Indochinach]]. Japońskie bomby spadły na centrum miasta, a także na bazę morską Sembawang i lotniska położone na północy wyspy. Po pierwszym nalocie, przez resztę grudnia, miało miejsce kilka fałszywych alarmów przeciwlotniczych i kilka rzadkich oraz sporadycznych mniejszych ataków lotniczych<ref group="uwaga">Naloty te nazywano potocznie "zaatakuj i ucieknij" ([[Język angielski|ang.]] '' hit-and-run'').</ref> na odległe cele wojskowe, takie jak baza morska, jednak nie odnotowano żadnych nalotów na samo miasto Singapur. Kolejny odnotowany nalot na miasto miał miejsce w nocy z 29 na 30 grudnia. Nocne naloty były kontynuowane przez ponad tydzień, a od 12 stycznia 1942 roku były wspomagane przez naloty dzienne prowadzone od tej pory bez przerwy. W kolejnych dniach, kiedy armia japońska coraz bardziej się zbliżała do Singapuru, Japończycy zwiększyli częstotliwość i intensywność nalotów dziennych oraz nocnych, powodując tysiące ofiar wśród ludności cywilnej, aż do kapitulacji wojsk alianckich broniących Singapuru.
[[Plik:Bristol Blenheims Mk IV Singapore June 1941.jpg|thumb|250px|left|Bombowce [[Bristol Blenheim]] Mk IV na lotnisku [[Port lotniczy Singapur-Tengah|Tengah]]]]
W grudniu 51 myśliwców Hurricane Mk II zostało wysłanych do Singapuru, razem z 24 pilotami, co stanowiło rdzeń pięciu dywizjonów. Transport ten dotarł do Singapuru 3 stycznia 1942 roku, w tym samym czasie dywizjony wyposażone w myśliwce [[Brewster F2A Buffalo|F2A Buffalo]] zostały w większości pokonane przez Japończyków. Sformowano [[No. 232 Squadron RAF|232. Dywizjon RAF]], a [[No. 488 Squadron RNZAF|488. Dywizjon RNZAF]], wyposażony wcześniej w Buffalo, został przezbrojony w Hurricane’y. 232. Dywizjon wszedł po raz pierwszy do walki 20 stycznia, zestrzeliwując tego samego dnia trzy [[Nakajima Ki-43|Nakajimy Ki-43]]<ref>{{cytuj książkę | autor = Brian Cull| autor2 = Brian Sortehaug| autor3 = Paul| tytuł = Hurricanes Over Singapore: RAF, RNZAF and NEI Fighters in Action Against the Japanese Over the Island and the Netherlands East Indies, 1942| wydawca = Grub Street| miejsce = London| rok = 2004| strony = 27–29| isbn = 1-904010-80-6| cytat = 64. Sentai stracił trzy Ki-43 i zestrzelił pięć Hurricane’ów}}</ref>, za stratę trzech własnych Hurricane’ów. Mimo to, tak samo jak Buffalo przed nimi, Hurricane’y zaczęły ponosić ciężkie straty w intensywnych walkach powietrznych.
[[Plik:Hurricane singapore.jpg|thumb|250px|[[Hawker Hurricane]] Mk II należący do [[No. 232 Squadron RAF|232. Dywizjonu RAF]] zestrzelony 8 lutego 1942 roku w pobliżu Singapuru]]
W okresie od 27 do 30 stycznia kolejne 48 Hurricane’ów Mk IIA dotarło razem z 226. Grupą (cztery dywizjony) na lotniskowcu [[HMS Indomitable (1941)|HMS "Indomitable"]], z którego odleciały na lotniska P1 i P2 niedaleko [[Palembang]] na [[Sumatra|Sumatrze]] w Holenderskich Indiach Wschodnich. Przybywanie Hurricane’ów w różnych okresach czasu, wraz z nieodpowiednim systemem wczesnego ostrzegania, sprawiły, iż japońskie naloty mogły zniszczyć znaczną ilość Hurricane’ów na ziemi na Sumatrze i Singapurze.
Rankiem 8 lutego pewna liczba walk powietrznych została rozegrana nad plażą Sarimbun i innymi rejonami w zachodniej części wyspy. W pierwszej walce powietrznej ostatnie dziesięć Hurricane’ów zostało poderwanych z lotniska Kallang w celu przechwycenia formacji 84 japońskich samolotów lecących z [[Johor]] w celu wsparcia sił inwazyjnych<ref name="The Fall of Singapore" />. W dwóch lotach bojowych Hurricane’y zestrzeliły sześć japońskich samolotów, tracąc jeden własny samolot. Następnie poleciały z powrotem do Kallang w połowie bitwy, szybko uzupełniając paliwo, a później powróciły do walki<ref name="Captured Hurricane">{{cytuj stronę | url = http://www.j-aircraft.com/captured/capturedby/hurricane/captured_hurricane.htm| tytuł = Hawker Hurricane zestrzelony 8 lutego 1942 roku| data dostępu = 5 czerwca 2012| język = en}}</ref>. Walki powietrzne były kontynuowane do końca dnia, a po zmierzchu było oczywiste, że z kilkoma maszynami Percival nie mógł dłużej walczyć, a samo lotnisko Kallang nie mogło być już dłużej używane jako baza lotnicza. Za jego zgodą pozostałe zdolne do lotu osiem Hurricane’ów zostały wycofane do Palembang na Sumatrze, a samo lotnisko Kallang stało się bardziej zaawansowanym miejscem do lądowania dla samolotów<ref name="Captured Hurricane" />. Nad Singapurem nie zobaczono już nigdy więcej żadnego samolotu alianckiego, a Japończycy osiągnęli całkowite panowanie w powietrzu<ref>Arthur Percival: ''Despatches''.</ref>.
Wieczorem 10 lutego generał [[Archibald Wavell]] rozkazał przeniesienie całego pozostałego alianckiego personelu powietrznego do [[Holenderskie Indie Wschodnie|Holenderskich Indii Wschodnich]]. W tym czasie lotnisko Kallang było tak pokryte lejami po bombach lotniczych, że nie mogło być już dłużej używane bojowo<ref name="The Fall of Singapore" />.
=== Dalszy przebieg bitwy ===
[[Plik:Japanese Bukit Timah.jpg|thumb|250px|Japońscy żołnierze podczas walk o [[Bukit Timah]]]]
Po wylądowaniu na Singapurze 8 i 9 lutego wojska japońskie rozpoczęły ataki w głąb wyspy kierując się w stronę miasta Singapur. 10 lutego czołgi japońskie przedarły się przez pozycje Hindusów, którzy wspierali australijską [[27 Brygada Piechoty (Australia)|27. Brygadę Piechoty]] i zbliżyły się do [[Bukit Timah]]. Nawet natarcie Szkotów z Argyll & Southerland Highlanders nie przyniosło poprawy sytuacji. Udało im się zniszczyć kilka czołgów i powstrzymać natarcie na wschód od szosy do Singapuru. Japończycy zdołali jednak wprowadzić do walki 15 czołgów oraz nowe oddziały piechoty, co przechyliło szalę zwycięstwa. Znaleźli się oni jednak w ciężkiej sytuacji. Brytyjczycy pomimo ciągłego odwrotu nie zamierzali kapitulować, co sprawiało, że ciągła walka wyczerpywała skromne zapasy [[25 Armia (Japonia)|25. Armii]]. Przede wszystkim zaczęło brakować amunicji artyleryjskiej. Dalsze intensywne prowadzenie kampanii zmusiłoby [[Tomoyuki Yamashita|Yamashitę]] do poproszenia o przysłanie posiłków, a oznaczałoby to przeznanie racji gen. [[Hisaichi Terauchi|Terauchiemu]]. Yamashita postanowił zaproponować [[Arthur Ernest Percival|Percivalowi]] kapitulację. 12 lutego Yamashita przesłał propozycję kapitulacji. 13 lutego Percival otrzymał rozkaz [[Archibald Wavell|Wavella]]<ref name=autonazwa3>''Encyklopedia II wojny światowej nr 14...'', s. 237.</ref>: <blockquote>''Musi Pan bronić się tak długo, jak to będzie możliwe, jeżeli tylko warunki obrony będą to umożliwiały, proszę wykorzystać wszelkie oddziały do obrony''<ref name=autonazwa3 />.</blockquote>
Problemem Percivala były nie tylko nacierające wojska japońskie, w mieście znajdowało się 500 tys. ludności cywilnej, która nie miała żadnej możliwości ewakuacji. Wezwania [[Winston Churchill|Churchilla]] do obrony w ruinach Singapuru były odpowiednie na wiecach politycznych, ale nie miały nic wspólnego z rzeczywistością. 13 lutego Brytyjczykom udało się ustabilizować obronę. W kilku miejscach przeprowadzili udane lokalne kontrnatarcia. Japończycy byli wyczerpani dotychczasowymi walkami, w jednostkach pancernych brakowało paliwa i amunicji. Dowódcy wydali rozkazy, aby opróżnić baki w części maszyn, po to, by choć kilka z nich mogło prowadzić walkę. Jednak klucz do zdobycia Singapuru znajdował się w Woodleigh, 2 km za liniami japońskimi<ref name=autonazwa3 />.
O godz. 10 rano 14 lutego Percival został zawiadomiony przez brygadiera [[Ivon Simson|Ivona Simsona]], że zapas słodkiej wody zgromadzony w podziemnych zbiornikach wystarczy na 48 godzin. Znajdująca się pompownia wody w Woodleigh została zniszczona przez wycofujące się oddziały, co oznaczało katastrofę dla miasta. Percival przedstawił sytuację gen. Wavellowi, który zgodził się, że jedynym rozsądnym wyjściem jest kapitulacja. Wieczorem Churchill wyraził zgodę na podjęcie rozmów o kapitulacji<ref name=autonazwa3 />.
=== Upadek Singapuru ===
[[Plik:Bosbritsurrendergroup.jpg|thumb|250px|left|Brytyjscy żołnierze wzięci do niewoli przez Japończyków po kapitulacji Singapuru]]
O godz. 9:30 15 lutego Percival ogłosił na naradzie w [[Fort Canning|Forcie Canning]], że rozpocznie rozmowy o kapitulacji. O godz. 14:00 na drodze do [[Bukit Timah]] spotkali się brygadier T. K. Newbigging oraz ppłk. Ichiji Sugita, którzy ustalili wstępne porozumienie o przerwaniu walk. Po południu w budynku [[Stare zakłady motorowe Forda|zakładów Forda]] w Bukit Timah spotkali się gen. [[Arthur Ernest Percival|Percival]] oraz gen. [[Tomoyuki Yamashita|Yamashita]] w celu podpisania stosownych dokumentów. Kapitulacja była bezwarunkowa. Do niewoli dostało się ok. 80 tys. żołnierzy [[Wspólnota Narodów|Wspólnoty Brytyjskiej]]. Wielu z nich zginęło później w japońskiej niewoli. Żołnierze [[18 Dywizja Piechoty (Japonia)|18. Dywizji Piechoty]] dopuścili się masakry rannych w szpitalu Aleksandry oraz ludności pochodzenia chińskiego<ref name=autonazwa3 />.
[[Plik:Yamashita and Percival discuss surrender terms.jpg|thumb|250px|Gen. Yamashita i gen. Percival dyskutujący warunki kapitulacji w zakładach Forda w Bukit Timah, 15 lutego 1942 roku]]
Gen. Yamashita pokonał Brytyjczyków, przegrał jednak w walce z księciem [[Hisaichi Terauchi|Terauchim]]. Gdy oficerowie sztabu zapytali, na który dzień wyznaczyć defiladę zwycięstwa w Singapurze, Terauchi spokojnie odpowiedział<ref name=autonazwa3 />: <blockquote>''25. Armia zamiast do defilady zwycięstwa przygotuje się do ceremonii pogrzebowych swoich żołnierzy, które odbędą się 20 lutego''<ref name=autonazwa3 />.</blockquote>
Zdobywca [[Malaje|Malajów]], gen Yamashita, został przeniesiony na stanowisko dowódcy [[1 Armia (Japonia)|1. Armii]] w [[Mandżuria|Mandżurii]], gdzie przebywał aż do września 1944 roku<ref name=autonazwa3 />.
== Po bitwie==
[[Plik:JapaneseMarchSgpCity.jpg|thumb|250px|Japońscy żołnierze maszerujący na ulicach Singapuru po kapitulacji brytyjskiej]]
Japońska okupacja Singapuru rozpoczęła się po kapitulacji Brytyjczyków. Japońskie gazety ogłosiły triumfalne zwycięstwo decydujące o sytuacji generalnej w wojnie<ref>{{cytuj książkę | autor = John Toland| tytuł = The Rising Sun: The Decline and Fall of the Japanese Empire 1936–1945| wydawca = Random House| miejsce = New York| rok = 1970| strony = 277}}</ref>. Japończycy szukali zemsty na Chińczykach i do wyeliminowania każdego, który miał sentymenty antyjapońskie. Władzie japońskie były podejrzliwe wobec Chińczyków z powodu [[Wojna chińsko-japońska (1937-1945)|II wojny chińsko-japońskiej]], zabijając wielu z nich w [[Masakra Sook Ching|masakrze Sook Ching]]. Pozostałe grupy etniczne w Singapurze, takie jak Malajczycy i Hindusi, nie zostały oszczędzone. Mieszkańcy Singapuru mieli doznać ciężkich krzywd podczas japońskiej okupacji przez kolejne trzy i pół roku.
Wielu brytyjskich i australijskich żołnierzy wziętych do niewoli pozostało w singapurskim [[Więzienie Changi|obozie jenieckim Changi]]. Wielu z nich nie przeżyło wojny. Tysiące innych zostało załadowanych na statki transportowe dla jeńców wojennych znane jako [[Okręt śmierci|okręty śmierci]] do innych części [[Azja|Azji]], w tym [[Japonia|Japonii]], gdzie byli używani jako [[Roboty przymusowe|siła robocza]] do budowy m.in. syjamsko-birmańskiej [[Kolej Śmierci|Kolei Śmierci]] i [[Sandakańskie marsze śmierci|lotniska Sandakan]] w [[Borneo Północne|Borneo Północnym]]. Wielu jeńców wojennych zginęło na pokładach takich statków.
Japończycy odnosili duże sukcesy w rekrutowaniu indyjskich żołnierzy wziętych do niewoli. Z ok. 40 000 indyjskich żołnierzy stacjonujących w Singapurze w lutym 1942 roku ok. 30 000 weszło w skład projapońskiej [[Indyjska Armia Narodowa|Indyjskiej Armii Narodowej]], która walczyła przeciwko aliantom podczas [[Kampania birmańska|kampanii birmańskiej]]<ref name= "indians">{{cytuj stronę | url = http://www.awm.gov.au/journal/j37/indians.htm| tytuł = Wielcy w nieszczęściu: indyjscy jeńcy wojenni na Nowej Gwinei| data dostępu = 5 czerwca 2012| autor = Peter Stanley| opublikowany = Australian War Memorial| język = en}}</ref>. Inni indyjscy żołnierze zostali strażnikami w obozie Changi. Mimo to, wielu żołnierzy armii indyjskiej sprzeciwiło się rekrutowaniu i pozostało jeńcami wojennymi. Nieznana liczba została wysłana przez Japończyków do rejonów przez nich okupowanych na południowym Pacyfiku na roboty przymusowe. Wielu z nich doznało dużej liczby krzywd i brutalności podobnej do tej, którą Japończycy stosowali wobec innych jeńców wojennych podczas wojny. Ok. 6000 z nich przeżyło do chwili wyzwolenia przez wojska australijskie i amerykańskie w latach 1943–1945<ref name= "indians" />.
Po [[Kapitulacja Japonii|japońskiej kapitulacji]] w 1945 roku [[Tomoyuki Yamashita|Yamashita]] został osądzony przez amerykańską komisję wojskową za zbrodnie wojenne popełnione przez Japończyków na [[Filipiny|Filipinach]] na początku tego roku, ale nie za zbrodnie wojenne popełnione przez jego wojska na [[Malaje|Malajach]] i [[Singapur]]ze. Został skazany na karę śmierci i powieszony na Filipinach 23 lutego 1946 roku<ref name="Smith" />.
{{uwagi}}
{{Przypisy}}
== Bibliografia ==
* {{cytuj książkę | tytuł = Encyklopedia II wojny światowej nr 14: Upadek Singapuru. Walki na Filipinach – Japońskie sukcesy morskie| wydawca = Oxford Educational sp. z o.o.| rok = 2007| isbn = 978-83-7425-689-6}}
{{Wojna na Pacyfiku}}
| |||