Sonderfahndungsbuch Polen: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
źródła/przypisy
Linia 6:
Listę przygotowywały równolegle dwa nazistowskie urzędy. Pierwszą była komórka Zentralstelle II/P (Polen) utworzona w maju 1939 roku w Głównym Urzędzie SD Reichsführera SS, która sporządzała listy "osób przewidzianych do ujęcia w Polsce", którymi interesował się wywiad SS. Przy jej opracowaniu Niemcy wykorzystywali m.in. polską prasę oraz raporty niemieckich placówek dyplomatycznych. Drugą listę, sporządzaną pod kątem "Polaków wrogo ustosunkowanych do niemczyzny", równolegle przygotowywała berlińska centrala [[Gestapo]]. Wiele nazwisk na tej liście znalazło się dzięki donosom [[Mniejszość niemiecka|mniejszości niemieckiej]]<ref name=autonazwa1>[[Czesław Łuczak]], "Zagłada", KIW, Warszawa 1989, ISBN 83-05-12248-4</ref> mieszkającej na terenach przedwojennej Polski, które za pośrednictwem kierownika organizacji [[Hauptamt Volksdeutsche Mittelstelle|Volksdeutsche Mittelstelle]] trafiała do szefa kancelarii Rzeszy - [[Hans Lammers|Hansa Lammersa]].<ref name=autonazwa1 />
 
Na podstawie obu tych list powstała tzw. "specjalna księga gończa" (''Sonderfahndungsbuch Polen''), obejmująca w układzie alfabetycznym ponad 61 tysięcy nazwisk wybitnych Polaków "szczególnie niebezpiecznych dla Rzeszy". Na listę trafiały osoby które w jakiś sposób zasłużyły się dla Polski lub naraziły się Niemcom. Na liście tej umieszczono, w porządku [[alfabet]]ycznym, także nazwiska Polaków "wyróżniających się w konfliktach narodowościowych", na których temat donosy sporządzili niemieccy konfidenci. Poza imieniem i nazwiskiem na liście była podana funkcja, [[zawód]], przynależność do organizacji oraz miejsce zamieszkania osoby poszukiwanej. Po wybuchu wojny owe [[proskrypcja|listy proskrypcyjne]] były na bieżąco uzupełniane.
Znajdowali się więc na niej: działacze polityczni, przedstawiciele świata kultury, [[Szlachta w Polsce|szlachty polskiej]], wybitni ludzie nauki i sztuki, księża, uczestnicy polskich powstań niepodległościowych jak [[Powstanie wielkopolskie|powstania wielkopolskiego]] i [[Powstania śląskie|powstań śląskich z lat 1918–21]], [[Plebiscyt na Warmii i Mazurach|aktywiści plebiscytowi na Mazurach, Warmii]] i [[Plebiscyt na Górnym Śląsku|Śląsku]], członkowie [[Polski Związek Zachodni|Polskiego Związku Zachodniego]], [[Polskie Towarzystwo Gimnastyczne "Sokół"|Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół"]], [[Związek Harcerstwa Polskiego w Niemczech|Związku Harcerstwa Polskiego w Niemczech]] i [[Związek Polaków w Niemczech|Związku Polaków w Niemczech]]<ref>[[Andrzej Leszek Szcześniak]] ''Plan zagłady Słowian. Generalplan Ost'', [[Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne (wydawnictwo)|Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne]], Radom, 2001.</ref>.
 
== Zastosowanie list proskrypcyjnych ==
Linia 18:
* masowych deportacji i wysiedleń z ziem przyłączonych do Rzeszy lub przeznaczonych na cele wojskowe do Generalnego Gubernatorstwa oraz w głąb Niemiec.
 
Po wybuchu wojny [[proskrypcja|listy proskrypcyjne]] były na bieżąco uzupełniane. Drugie wydanie z roku 1940 zredagowane w wersji dwujęzycznej niemiecko-polskiej i zostało opublikowane w Krakowie po zakończeniu akcji eliminacji polskiej inteligencji [[Akcja AB|Ausserordentlische Befrieungsaktion]].<ref>Stanisław Dąbrowa-Kostka, "Hitlerowskie afisze śmierci", KAW 1983</ref> Tylko niewielka liczba osób umieszczonych na listach zdołała przetrwać okupację niemiecką.
Tylko niewielka liczba osób umieszczonych na listach zdołała przetrwać okupację niemiecką.
 
== Zobacz też ==