Sobótka (ognisko): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Anulowanie wersji nr 31820537 autora 46.174.26.245Do dyskusji
to jest uzuepłnienie przypisu !!!
Linia 1:
[[File:3 Midsummer fire at San river, Trepcza (Sanok).jpg|thumb|240px|Wieczór świętojański z modlitwą i śpiewem przy zapalanej sobótce nad [[San]]em.]]
[[File:098 Sanok, Diacons preparing to light the Christ candle prior to Easter Vigil mass, 2010.JPG|thumb|240px|Święcenie ognia w [[Wielka Sobota|Wielką Sobotę]]<ref>Swięcenie ognia w Wielką Sobotę jest pozostałością uroczystości wiosennego oczyszczenia i zapalenia na nowo ogniska rodowego. Wojciech Wasiutyński. Tysiąc lat polityki polskiej. 1946; Zwyczaj ten nazywamy pogańskim, ale iw czysto kościelnych obrzędach istnieją szczątki dawnego kultu. Do takich należy np. „święcenie nowego ognia", które jest pierwszą ceremonią wielkiej soboty. T.T. Jeż. Ognisko.</ref>]]
'''Sobótka''' (l. mn. ''sobótki''), niem. ''Feuerbrauchtum'', na dawn. Rusi ''żywahń, carahn''<ref>Na Rusi sobotki zowią się żywahń, carahn to jest czaru ogień; i kąpią się, myją się w caricy wodicy w: [[Joachim Lelewel]]. Cześć bałwochwalcza Sławian i Polski.; "Biorą się potem za ręce, tańczą w koło ognia albo trzymając się za ręce parami przeskakują przez ogień, u nas Sobótką na Rusi Zyw-ahń, Car-ahń zwanym" w:Kazimierz Szulc. Studia nad literaturą ludową. </ref> - polska nazwa dużych [[Ognisko|ognisk]]<ref>"wielki stos drzewa, który za danym znakiem, ze wszech stron słomą podpalono". w: Oskar Kolberg. Dzieła wszystkie: Kieleckie; "W Sobótce Seweryna Goszczyńskiego wielkie ognisko składało się z dwunastu pni drzewnych (Podhale), w Sobótce Jana Kochanowskiego występuje dwanaście panien." w: Etnografia Polska. t.5, str. 58</ref> palonych podczas świąt:
* święta ludowego "ludorum ritum " obchodzonego w noc [[Przesilenie letnie|letniego przesilenia]] [[Słońce|Słońca]] 21-22 czerwca, np. w [[Noc Kupały]];
*z 23 na [[24 czerwca]] w noc świętojańską<ref>"Najpowszechniejszą postacią sobótek świętojańskich jest ognisko, tj. stos utworzony z drzewa poza wsią, na wygonie lub na wzgórzu." w: Maria Biernacka, Maria Frankowska, Wanda Paprocka. Etnografia Polski: przemiany kultury ludowej: tom 2 1981;"sobótka ognisko palone w wigilie św. Jana, przy którym odbywały się obrzędy i zabawy związane z odejściem wiosny i nadejściem lata, kontynuacja pogańskiego zwyczaju ludowego. " w: Marian Kucała. Słownik polszczyzny Jana Kochanowskiego. 1994 s. 560 ;"Na Pomorzu zapisano wierzenie, że Ognie świętojańskie palone są dla czarownic które niewidoczne tańczą przy ogniskach." w: Jerzy Bartmiński. Kosmos: Niebo, światła niebieskie, ogień, kamienie. 1996</ref> czyli [[Wigilia św. Jana|wigilię dnia św. Jana Chrzciciela]] (fr. ''feu de la Saint-Jean'', wł. ''fuochi di San Giovanni'' dawn. ''sabatina'')