Historia szermierki: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Wprowadzenie broni palnej i czasy rapiera: Jednak doszedłem do wniosku, że fragment z zasłonami można zostawić. Przynajmniej do czasu sprawdzenia tej informacji. Przepraszam za bałagan.
Linia 51:
[[Szabla]] wywodzi się z Azji Centralnej - powstała tam około V–VI wieku. [[Lud koczowniczy|Ludy koczownicze]], które zamieszkiwały na rozległych [[step|stepach]] wschodu Europy i Azji, prowadziły taki tryb życia, który wiązał się z [[Jazda konna|jazdą konną]]. Skoro spędzano większość czasu na koniu, na koniu też walczono. Broń przybrała więc cechy, które czyniły ją przydatną w walkach pomiędzy jeźdźcami. A walki takie nie miały, jak w przypadku walki pieszej, długotrwałego charakteru. Pojedynek często rozstrzygał jeden mocny, celny cios zadany w górną część ciała (głowę, szyję albo bok) podczas mijania przeciwnika cwałującego na koniu. Podczas gdy budowa miecza nadaje się dobrze do rąbania to krzywizna umożliwia krojenie. Wobec lżej osłoniętego przeciwnika (np. odzianego w kilka warstw tkanin) zakrzywiona broń jest więc skuteczniejsza – tkaniny mogą wyhamować energię miecza broń z krzywizną natomiast z łatwością je rozetnie. Powyższe wyjaśnia budowę szabli jak i zasady władania nią.
 
Pierwsze szable miały stosunkowo niedużą krzywiznę i przywędrowały do Europy wraz z [[Awarowie|Awarami]], jednak wówczas nie przyjęły się. Rozpowszechniły się dopiero gdy pojawiły się ponownie się, około XV w. przy kontaktach z [[Turcy|Turkami]] (wtedy też przyjęto je w świecie [[arabowie|arabskim]]), najpierw przede wszystkim jako broń warstw niższych, w XV wieku miały jeszcze często prostą, mieczowatą rękojeść. W Europie zachodniej szable nigdy nie zyskały popularności. Natomiast w Europie środkowo-wschodniej (na Węgrzech i w Polsce) w XVI i XVII wieku nastąpił jej prawdziwy rozkwit. Podczas gdy w Europie zachodniej popularność zdobywała szpada, w krajach wschodnich (na Węgrzech, w Polsce i na Rusi), narażonych na nieustanne, ciągle powtarzające się wojny z ludami Wschodu (Turkami, Tatarami), przyswojono sobie szable przydatne w walkach konnych. Przykładowo Polacy wyśmiewali francuskie rożny (czyli szpady), pogardliwie odnosili się też do podstępnych metod walki proponowanych przez mistrzów z Włoch. Wyjątkiem byli tu być może niektórzy bardziej kosmopolitycznie nastawieni możnowładcy, którzy w pewnym okresie wraz z modą na stroje i język francuski zainteresowali się też francuskimi szpadami. Głownia wczesnych szabel na Węgrzech miała niewielką krzywiznę. Wzorowano je na szablach [[Turcy|turków]], miały bardzo długie jelca mieczowe. Ten rodzaj szabli, rozpowszechniony także w Polsce, przekształcił się w szablę [[Husaria|husarską]], którą uznaje się za najbardziej uniwersalną szablę świata. Była ona wyważona zarówno do cięć zamachowych z ramienia, a także do cięć bezpośrednich i zamachowych.
 
O ile w krajach Europy zachodniej za broń przyboczną służył rapier a następnie szpada to na wschodzie Europy taką funkcję przyjęła szabla. Była ono bronią używaną również do starć pieszych choć pierwotnie nie była do tego przeznaczona. Podstawą szermierki w szabli były zawsze cięcia, zadawane w górną część ciała (głowę i tułów) i w zasadzie nie zadawano cięć poniżej pasa ani w rękę uznając je za niewłaściwe. Podobnie podchodzono w szabli do pchnięć, choć w przypadku polskich lekkich szabel były one możliwe, rzadko jednak w praktyce stosowane. Powyższe, historyczne już dziś, praktyki związane z szermierką na szable odzwierciedlone są także w szermierce sportowej - w zasadach współczesnej konkurencji szabli.