Echosonda: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Luckas-bot (dyskusja | edycje)
dodanie pojęcia halokliny
Linia 8:
'''Echosonda''' - urządzenie do pomiaru głębokości wody oraz odległości od unoszących się w niej ciał stałych. Odległości te oblicza się mierząc czas powrotu dźwięku odbitego od dna, przeszkody, okrętu podwodnego, ławicy ryb itp. W praktyce morskiej, przez słowo sondowanie rozumie się mierzenie głębokości, dawniej wykonywane ręcznie za pomocą [[Ołowianka (lina)|ołowianki]]. Natomiast słowo echosonda wskazuje na użycie fal dźwiękowych w celu określenia aktualnej głębokości.
 
Impuls sondujący (najczęściej [[Ultradźwięki|ultradźwiękowy]]) jest wytwarzany w [[przetwornik]]u [[Piezoelektryczność|piezoelektrycznym]]. W wodzie rozchodzi się z prędkością ok. 1500 m/s (zmiany prędkości zależne od temperatury i zasolenia pomija się w żegludze, natomiast uwzględnia się w badaniach oceanograficznych i kartograficznych). Fala dźwiękowa odbita od dna lub innego przedmiotu ([[ławica ryb]], okręt podwodny, a czasami granica między warstwami wody o różnej temperaturze - [[termoklina]] lub różnym zasoleniu [[haloklina]]) wraca do statku, gdzie jest odbierana przez ten sam przetwornik i zamieniana na impuls elektryczny. Czas między wysłaniem i odebraniem impulsu daje informację o odległości do przedmiotu od którego impuls się odbił.
 
W pierwszych echosondach pomiar odbywał się mechanicznie. Sygnał był wysyłany, gdy specjalny rysik mijał brzeg papieru, odebrany sygnał był wzmacniany i podawany na rysik, który na papierze termoczułym wypalał ślad. Ponieważ rysik poruszał się ze stałą i znaną prędkością, odległość od brzegu (lub śladu po wysłaniu impulsu) do śladu po odebranym impulsie informowała o głębokości.