Szał uniesień: Różnice pomiędzy wersjami

| rok=[[1894 w sztucesztukach plastycznych|1894]]

'''Szał uniesień''' lub '''Szał''' – obraz olejny [[Władysław Podkowiński|Władysława Podkowińskiego]] z [[1894 w sztucesztukach plastycznych|1894]] roku. Jest jednym z najpopularniejszych polskich obrazów, uważanym przez znawców sztuki za pierwsze znaczące dzieło nurtu [[symbolizm]]u w polskim malarstwie. Podczas pierwszej publicznej wystawy wzbudził rozgłos i kontrowersje. Zniszczony przez autora, został odnowiony po jego śmierci, obecnie jest własnością [[Muzeum Narodowe w Krakowie|Muzeum Narodowego w Krakowie]].

Według relacji przyjaciela artysty [[Stefan Laurysiewicz|Stefana Laurysiewicza]] pomysł obrazu powstał już w [[1889 w sztukach plastycznych|1889]], podczas pobytu w Paryżu; wizja kobiety dosiadającej oszalałego konia ''pochłaniała go niezmiernie i odbierała spokój''. Szkice do obrazu opracowywał przez kilka lat. W [[1893 w sztukach plastycznych|1893]] obraz był już ukształtowany w ogólnych zarysach, o czym świadczy szkic olejny wykonany w technice [[impresjonizm|impresjonistycznej]]. W dalszym procesie twórczym malarz ograniczał skalę kolorystyczną, zrezygnował z impresjonistycznej maniery, nie umieścił też ostatecznie występującego w późniejszych pracach motywu lawiny kamieni spadającej ze skalistego zbocza. Płótno powstawało w Warszawie, przez trzy miesiące na przełomie 1893-[[1894 w sztucesztukach plastycznych|94]] w pracowni artysty: przeszklonym [[belweder (architektura)|belwederze]] [[Pałac Kossakowskich w Warszawie|pałacu Kossakowskich]]<ref name="AGRA ART">[http://www.agraart.pl/cgi-bin/obiekt.cgi?nr=274&act=1 Dom Aukcyjny AGRA ART – Szał uniesień]</ref>. W ostatnich tygodniach malarz chorował i według jego słów ''malował prawie z łóżka''.

Dzieło zostało wystawione po raz pierwszy w warszawskiej ''[[Zachęta Narodowa Galeria Sztuki|Zachęcie]]'' [[18 marca]] [[1894 w sztucesztukach plastycznych|1894]]. Wystawie towarzyszyła atmosfera sensacji i skandalu. W pierwszym dniu obraz obejrzało tysiąc widzów, a przez 36 dni trwania ekspozycji 12 tys. osób, co przyniosło kasie galerii prawie 350 rubli dochodu.