Wersja z 21:12, 29 cze 2012 edytuj Botev (dyskusja \| edycje) Redaktorzy, Administratorzy 68 001 edycji m Popups: Zmiana linku ze strony przekierowującej Xanadu (stolica) na Xanadu ← poprzednia edycja		Wersja z 11:40, 7 lip 2012 edytuj anuluj edycję Xqbot (dyskusja \| edycje) Boty 327 495 edycji m r2.7.3) (Robot dodał sh:Citizen Kane; zmiany kosmetyczne następna edycja →
Linia 30: '''Obywatel Kane''' (''Citizen Kane'') – amerykański [[film fabularny]] z [[1941 w filmie\|1941]] roku. [[Magnum opus]] [[Orson Welles\|Orsona Wellesa]]. Często uważany za najlepszy film w historii kina<ref name=jeden>[http://www.filmsite.org/afi100filmsA.html AFI's 100 Greatest American Films], data dostępu: 18-07-2011</ref><ref name=dwa>[http://www.theyshootpictures.com/gf1000_top100films.htm They Shoot Pictures, Don't They? - The 1,000 Greatest Movies of All Time], data dostępu: 18-07-2011</ref> jest szczególnie chwalony za swoją innowacyjność w zakresie [[kinematografia\|kinematografii]], [[muzyka\|muzyki]] i [[narracja\|struktury nieliniowej narracji]]. Film był [[debiut]]em [[reżyser]]skim Orsona Wellesa, zagrał on w nim także rolę tytułową. Miał wtedy zaledwie 25 lat. Nominowany do [[Nagroda Akademii Filmowej\|Oscarów]] w dziewięciu kategoriach, otrzymał statuetkę za [[Oscar za najlepszy scenariusz oryginalny\|najlepszy scenariusz oryginalny]]<ref name=trzy>[http://www.filmsite.org/citi.html AFI: Citizen Kane (1941)], data dostępu: 18-07-2011</ref>. Dzieło Orsona Wellesa jest przykładem [[film à clef]], tj. przedstawia prawdziwą historię za fasadą fikcyjnego [[scenariusz]]a, używając zmienionych nazwisk<ref>[http://books.google.com/books?id=VxFomoeKT74C&pg=PA131&dq=film+%C3%A0+clef&lr=&ei=mFMTS4H2FpCuzQSZ3737DA#v=onepage&q=&f=false "The films in my life" By François Truffaut, Da Capo Press, 1994, ISBN ~~0306805995~~0-306-80599-5, 9780306805998, pg 131]</ref>. Opowiada on o życiu i spuściźnie [[Charles Foster Kane\|Charlesa Fostera Kane'a]], magnata prasowego, którego pierwowzór stanowi [[William Randolph Hearst]]. Welles użył także kilku wątków autobiograficznych<ref>[http://www.sparknotes.com/film/citizenkane/canalysis.html#Charles-Foster-Kane Citizen Kane: Analyzing Major Characters], dostęp: 19-07-2011</ref>. W czasie, gdy film wchodził do kin, żadna z ponad dwudziestu gazet, które posiadał ówczas Hearst nie wspomniała o nim ani słowem. Opowiadana głównie w formie [[retrospekcja\|retrospekcji]] historia podąża za dziennikarskim śledztwem, którego zadaniem jest rozszyfrowanie słów "Różyczka" ([[język angielski\|ang.]] ''Rosebud''), wypowiedzanych przez Kane'a na łożu śmierci. Widzimy, jak Charles Kane rozpoczyna karierę w świecie prasy; chce dostarczać wiadomości rzetelnych, służących społczeństwu, ale z czasem przemienia się w żądnego władzy i wpływów bogacza. Welles dotychczasową sławę zawdzięczał głównie działalności [[teatr]]alnej i pracy w [[radio\|radiu]]. Szczególnie chwalony był za [[Wojna światów (słuchowisko)\|słuchowisko Wojna światów]], które uważane jest za możliwie najlepiej przygotowaną produkcję radiową w dziejach<ref name="sto">{{cytuj książkę \| inni = Emilia Janowska (red.), Dorota Anna Kopczyńska (red.), Marek Byczyński (tłum.) \| tytuł = 100 najlepszych filmów świata \| wydawca = Firma Księgarska Jacek i Krzysztof Olesiejuk – Inwestycje Sp. z o.o. \| miejsce = Ożarów Mazowiecki \| rok = 2008 \| isbn = 978-83-7512-846-8}}</ref>. Podpisał kontrakt z wytwórnią [[RKO Pictures]] w [[1939]] roku. Co niezwykłe, zwłaszcza dla początkującego reżysera, otrzymał pełną swobodę w doborze tematu filmu, obsady aktorskiej i swoich współpracowników. Dostał także prawo decydowania o końcowym kształcie filmu ([[język angielski\|ang.]] ''final cut priviledge''). Po dwóch nieudanych próbach napisania scenariusza, podjął nad nim pracę razem z [[Herman J. Mankiewicz\|Hermanem J. Mankiewiczem]]. Film nakręcono w [[1940]] roku, a jego premiera miała miejsce [[1 maja]] [[1941]] roku. Linia 174: [[sl:Državljan Kane]] [[sr:Грађанин Кејн]] [[sh:Citizen Kane]] [[fi:Citizen Kane]] [[sv:En sensation]]

Obywatel Kane: Różnice pomiędzy wersjami