Grozny: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m r2.7.3) (Robot dodał xmf:გროზნო |
Zaktualizowałem trochę bo temat nie był aktualizowany 10 lat, a Grozny wtedy a dziś to jak warszawa w 1945 i 1970tym :) |
||
Linia 18:
| założone = [[1818]]
| prawa_miejskie = [[1869]]
| powierzchnia = 305
| stopniN = 43| minutN = 19| sekundN = | szerokość = N
| stopniE = 45| minutE = 41| sekundE = | długość = E
| wysokość =
| populacja =
|
| gęstość = 890
| aglomeracja =
| rok =
| nr_kier = +7 8712
| kod_poczt = 364000-364099
| tablica_rej = 95
| miasta_partnerskie =
{{Flaga|POL}} [[Kraków]], [[Polska]] <ref>[[16 kwietnia]] [[1997]] r. – jednostronnie, porozumienie nigdy nie parafowane przez władze Groznego</ref><br />
{{Flaga|POL}} [[Warszawa]], [[Polska]] <ref>1997 r.</ref><br />
{{Flaga|UKR}} [[Odessa]], [[Ukraina]]<BR>
{{Flaga|USA}} [[Boston]], [[USA]]<BR>
| zdjęcie =▼
{{Flaga|TUR}} [[Istambuł]], [[Turcja]]<BR>
{{Flaga|CAN}} [[Toronto]], [[Kanada]]
▲ | zdjęcie = Grozny-city.png
| opis_zdjęcia = [[Grozny-CITY]], Meczet portu lotniczego Grozny, Dom prasy, Wjazd do Groznego, [[Achmat Arena]],[[Serce Czeczenii]]
| podział miasta =
| galeria_commons = Category:Grozny
| wikinews =
| wikiquote =
| nazwa_mapy = RU-CE
}}
'''Grozny''' ([[język rosyjski|ros.]] Гро́зный, ''Groznyj'', [[język czeczeński|czecz.]] Соьлжa-ГІала / ''Sölƶa-Ġala'') – miasto leżące na terenie republiki [[Czeczenia|Czeczeńskiej]], w [[Rosja|Rosji]]. Czeczeńscy separatyści używają też nazwy '''Dżochar-Gala''' ([[język czeczeński|czecz.]] Джохар-ГӀала / ''Dƶoxar-Ġala''), na cześć [[Dżochar Dudajew|Dżochara Dudajewa]]. W [[2006]] roku miasto liczyło ok. 218,2 tys. mieszkańców (wobec ok. 400 tys. na początku [[Lata 90. XX wieku|lat 90. XX wieku]]). Obecnie [[2011] liczy ponad 270 tys ludności.
== Historia ==
Miasto zostało założone przez [[Rosjanie|Rosjan]] w [[1818]] roku jako placówka wojskowa podczas [[Wojny Kaukaskie|Wojen Kaukaskich]]. Pierwotnie było zamieszkane przez ludność [[Słowianie|słowiańską]] ([[Kozacy|Kozaków]]), jednak władze [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]], zwalczające Kozaków, zachęcały [[Czeczeni|Czeczenów]] do osiedlania się w mieście. W [[1944]] roku [[islam|muzułmańscy]] mieszkańcy miasta zostali wysiedleni do [[Azja Środkowa|Azji Środkowej]], w [[1957]] zezwolono im na powrót. W [[1960]] liczba Czeczenów mieszkających w Groznym przekroczyła liczbę Rosjan. Obecnie Czeczeni stanowią ponad 95% mieszkańców miasta.
W [[lata 90. XX wieku|latach 90.]], podczas wojen mających na celu zajęcie Czeczenii i włączenie w skład [[Federacja Rosyjska|Federacji Rosyjskiej]] ([[I wojna czeczeńska|I]] i [[II wojna czeczeńska]]), Grozny został znacznie zniszczony w wyniku działań wojsk rosyjskich. Status stolicy republiki został przyznany [[18 kwietnia]] [[2001]] roku. Uroczyste otwarcie nowych budynków władz miasta (tzw. ''Biały Dom'') miało miejsce 5 dni później. Zostały one częściowo zniszczone w zamachu bombowym [[27 grudnia]] [[2002]] roku. W [[2003]] roku [[Organizacja Narodów Zjednoczonych|ONZ]] nazwała Grozny najbardziej zniszczonym miastem na Ziemi<ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/programmes/from_our_own_correspondent/6414603.stm BBC NEWS | Programmes | From Our Own Correspondent | Scars remain amid Chechen revival<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>.
W [[1892]] roku w Groznym urodził się [[Stefan Narębski]] - polski architekt, a w [[1980]] [[Mamed Chalidow]] - polski zawodnik mieszanych sztuk walki pochodzenia czeczeńskiego.
Linia 59 ⟶ 63:
<gallery>
Plik:Grozny - damaged flat building (2006).jpg|Blok w Groznym <small>([[2006]])</small>
Plik:Evstafiev-chechnya-palace-gunman.jpg|Pałac prezydencki w Groznym <small>(styczeń 1995)<br />Foto: [[Michaił Jewstafjew]]
Plik:Рус-драм театр.jpeg|Rosyjski Teatr Dramatyczny im. Lermontowa <small>(styczeń 2012)<br />Foto: [[Wild.nohcho]]
Plik:Церковь_грозный.JPG|Cerkiew w Groznym <small>(2011)<br />Foto: [[Wild.nohcho]]
Plik:Проспект_путина.jpg|Prospekt Putina <small>(2011)<br />Foto: [[Wild.nohcho]]
Plik:Grozny_residence.jpg|Pałac Prezydnecki <small>(2011)<br />Foto: [[Wild.nohcho]]
</small>
</gallery>
| |||