|
[[Plik:Eugène Ferdinand Victor Delacroix 031.jpg|thumb|250px|''Medea'' – [[Eugène Delacroix]], Musée des Beaux-Arts, Lille]]
{{DisambigR|postaci mitologicznej|[[Medea|inne znaczenie tego słowa]]}}
'''Medea''' (Medeia) – w [[mitologia grecka|mitologii greckiej]] czarodziejka, córka [[Ajetes]]a (króla [[Kolchida|Kolchidy]]), wnuczka [[Helios (mitologia)|Heliosa]]. Żona [[Jazon (mitologia)|Jazona]], któremu pomogła zdobyć [[złote runo]]. Porzucona przez Jazona dla [[Kreuza (córka Kreona)|Kreuzy]], córki króla [[Korynt]]u, podstępem pozbawiła życia swoją rywalkę, posyłając jej w prezencie ślubnym nasączoną trucizną suknię. Zamordowała również swoich synów (których miała z Jazonem). Uciekła do [[Ateny|Aten]] na wozie Heliosa.
== Medea i Jazon ==
Jazon, syn Ajzona był prawowitym następcą tronu w Jolkos, jednak jego stryj Pelias nie chciał oddać mu władzy, którą podstępnie zagarnął. Kiedy Jazon upomniał się o swój tron, władca zażądał, żeby młodzieniec przywiózł mu złote runo z Kolchidy. Myślał bowiem, że bratanek nie wróci żywy z tej wyprawy.
Jazon udał się do Kolchidy. Kiedy przedstawił Ajetesowi, królowi tamtej krainy, cel swej wyprawy władca się oburzył, ale postanowił poddać Jazona próbom: najpierw miał zaprząc w jarzmo ziejące ogniem byki, zaorać nimi pole, następnie zasiać w bruzdach zęby smoka i pokonać wojowników, którzy wyrosną z nich. Jazon zgodził się na warunki choć wiedział, że nie wykona nawet pierwszego zadania.
Rozmowę króla z przybyszem podsłuchała córka władcy, Medea, Ponieważ pokochała Jazona, postanowiła zrobić wszystko, żeby mu pomóc. Medea była czarodziejką i kapłanką Hekate. W tajemnicy dała młodzieńcowi maść, która chroniła ciało przed ogniem byków. Wyjawiła mu także, że żeby pokonać smoczych wojowników musi tylko rzucić kamieniem w jednego z nich a ten sądząc, że to jeden z towarzyszy rzuci się na niego. W konsekwencji pozabijają się sami.
Nazajutrz dzięki pomocy królewny Jazon przeszedł wszystkie zadania pomyślnie. Król chcąc nie chcąc musiał dotrzymać słowa. Polecił jednak, żeby młodzieniec sam je zabrał ze świętego gaju Aresa. Ajetes pomyślał, że Jazon zginie ponieważ skarbu pilnował smok. Medea znów pomogła ukochanemu - uśpiła potwora za pomocą czarów. Jazon zabrał runo i Medeę na swój statek przysięgając królewnie małżeństwo i wieczną miłość.
Król ruszył w pościg za Jazonem. Młodzieniec pomyślał, że władca Kolchidy dopadnie ich jednak jego okręt nagle zwolnił. Marynarze zaczęli wyławiać coś z wody. Medea wyjawiła mu, że zabiła i poćwiartowała swojego braciszka. Wiedziała, że jej ojciec zbierze zwłoki, aby wyprawić synowi pogrzeb.
== Krwawa kąpiel ==
Jazon usunął Peliasa z tronu Jolkos. Wziął do pałacu swojego ojca Ajzona. Medea poruszona miłością syna do ojca postanowił przywrócić Ajzonowi młodość. Wrzuciła do wody czarodziejskie zioła, umieściła Ajzona w kąpieli i wbiła mu miecz w gardło, aby krew połączyła się z naparem. Po chwili Ajzon stał się mężczyzną w pełni sił. Córki Peliasa również zapragnęły odmłodzić ojca. Tylko Alkestis nie wzięła w tym udziału. Jej siostry poćwiartowały ojca żywcem i wrzuciły go do wody. Medea jednak chcąc zemścić się za krzywdę Jazona dała im zioła, które przypieczętowały śmierć Peliasa.
== Zemsta ==
Jazon i Medea zostali wygnani z Jolkos. Udali się do Koryntu, gdzie władał Kreon. Jazon zakochał się w jego córce Kreuzie (Glauke). Chciał wziąć ją za żonę choć przysiągł już miłość Medei, z którą miał już dwóch synów. Kreon był zadowolony z planów Jazona. Ten zaczął tłumaczyć czarodziejce, że ślub z barbarzyńską księżniczką jest dla Greków nieważny, a jego miłość już wygasła. Medea obiecała Jazonowi, że wyjedzie, porosiła tylko o jeden dzień zwłoki. Kreon ulitował się nad królewną choć bał się jej. Medea zaplanowała zemstę za nieodwzajemnioną miłość mężczyzny, dla którego zerwała więź z domem rodzinnym i popełniła wiele zbrodni. W dowód dobrej woli wysłała pannie młodej wspaniałą suknię ślubną i piękny diadem. W rzeczywistości była to pułapka. Gdy Kreuza włożyła suknię materiał wżarł się w jej ciało i zaczął palić dziewczynę żywcem. Diadem wczepił się w jej włosy trawiąc skórę głowy dziewczyny. Kreon rzucił się na ratunek córce i sam zginął. Medea nasączyła te podarunki zabójczym elikirem.
== Sprawczyni dzieciobójstwa ==
Helios, dziadek Medei wysłał wnuczce rydwan, na którym mogła uciec przed rozgniewamymi mieszkańcami Koryntu. Przed ucieczką Medea pchana przez nienawiść do ojca swych dzieci zabiła własnych synów - Mermerosa i Feresa. Na oczach Jazona odleciała z ciałami młodzieńców pozbawiając ojca prawa do wyprawienia pogrzebu.
== Trucicielka ==
Czarodziejka znalazła schronienie w Atenach, gdzie ugościł ją król Egeusz. Poślubiła go i urodzła syna Medosa. Chciała umieścić swojego potomka na tronie Aten. Kiedy przybył prawowity dziedzic, Tezeuz wmówiła Egeuszowi, który nie poznał syna, że przybysz może być niebezpieczny i podała mu puchar z trucizną. Egeusz w ostatniej chwili poznał syna i wytrącił mu puchary z ręki. Medea uciekła z Aten. Razem z Medosem udała się na wschód gdzie założyła miasto dając początek Medom.
== Odnalezione szczęście ==
Pomimo tak wielu zbrodni Medea została przeniesiona po śmierci na Pola Elizejskie, gdzie poślubiła Achillesa. Księżniczka w końcu odnalażła szczęście u boku bohatera wojny trojańskiej.
== Bibliografia ==
* Katarzyna Marciniak ,,Mitologia grecka i rzymska"
== Zobacz też ==
| 