Oblężenie Ostendy: Różnice pomiędzy wersjami

|dowódca1 = [[Franciszek Vera]]

|dowódca2 = arcyksiążę [[Albrecht Austriacki]],<br />[[Ambrosio Spinola]]

|straty2 = 40 000 - 55 000<ref>60 000; Mała Encyklopedia Wojskowa</ref> zabitych lub rannych

}}

{{Wojna osiemdziesięcioletnia}}

 

 

Oblężenie przez Hiszpanów bronionego przez powstańców niderlandzkich miasta rozpoczęło się w dniu 5 lipca 1601 r. i zakończyło się kapitulacją [[garnizon]]u 3 lata później. W trakcie walk obie strony poniosły olbrzymie straty, przez co oblężenie określane jest najbardziej krwawym w historii nowożytnej tego regionu.

 

W rządzonych przez [[Habsburgowie|Habsburgów]] hiszpańskich Niderlandach, już od roku 1568 dochodziło do zbrojnych powstań antyhiszpańskich wywoływanych twardą polityką okupanta przeciwko kalwinistom. Zamieszkane w większości przez Walonów południe kraju w styczniu [[1579]] r. zawiązało unię w [[Arras (Pas-de-Calais)|Arras]] przeciwko [[Hiszpania|Hiszpanii]]. Unia ta obejmowała hrabstwa [[Artois]], [[Hennegau]] oraz południowe ziemie [[Flandria (region)|Flandrii]]. W reakcji na te wydarzenia w tym samym miesiącu na północy kraju powstała [[Unia utrechcka 1579|unia w Utrechcie]], obejmująca [[Zelandia (prowincja)|Zelandię]], [[Fryzja (kraina historyczna)|Fryzję]], [[Holandia|Holandię]], [[Geldria|Geldrię]], [[Overijssel]], [[Drenthe]], [[Groningen]] (zwane 7 prowincjami), a także północną część Flandrii oraz zachodnią część [[Brabancja|Brabancji]]. W roku [[1581]] unia wypowiedziała posłuszeństwo panowaniu hiszpańskiemu.

 

W tym samym roku 1581 wojska hiszpańsko-habsburskie dowodzone przez księcia Parmy przeszły do ofensywy przeciwko powstańcom niderlandzkim oraz Flamandom, wypierając ostatecznie ich siły z Flamandii i Brabancji do roku [[1590]]. W toku walk Hiszpanie zdobyli także [[Groningen]], [[Drenthe]], większą część [[Overijssel]] oraz wschodnią część prowincji [[Geldria|Geldrii]]. Jedynie na flandryjskim wybrzeżu [[Morze Północne|Morza Północnego]] opór Hiszpanom stawiała twierdza w [[Ostenda|Ostendzie]], którą bezskutecznie wielokrotnie szturmowano. Do roku 1592 powstańcom udało się nawet kontynuować walki pod wodzą Maurycego Orańskiego i odbić 6 miast w trakcie których w grudniu tego samego roku ciężkie rany odniósł książę Parmy. Dnia [[30 czerwca]] [[1600]] r. powstańcy niderlandzcy wylądowali na wybrzeżu flandryjskim, pokonując Hiszpanów w [[Bitwa pod Nieuport|starciu pod Nieuport]] w dniu [[2 lipca]]. Zwycięstwo to nie zostało jednak w pełni wykorzystane. Hiszpanie po odzyskaniu sił skierowali swoje ataki na Ostendę.

 

 

Armia hiszpańska, by przerwać dostawy morskie do Ostendy, przystąpiła do sypania grobli od strony morza. Dla zabezpieczenia tych działań zbudowany został fort Carlos.

 

Podczas pierwszych miesięcy oblężenia Hiszpanie w mozolnych walkach zdobywali okolice miasta, oczyszczając przedpole przed głównym atakiem na wały. Dopiero po zdobyciu tych terenów ustawili swoje ciężkie działa na położonych w kierunku zachodnim od miasta wydmach. Stąd rozpoczęli gwałtowny ostrzał tak zwanego bastionu piaszczystego w północno-zachodniej części miasta. Usypany z twardej ziemi bastion ostrzelany został tysiącami kul, które nie wyrządziły mu żadnych szkód. Walki o ten przyczółek przyniosły Hiszpanom liczne straty. Podczas przerw w walkach niektórzy z oblężonych wypuszczali się z miasta i odcinali ze zwłok poległych kawałki mięsa, wykorzystując tłuszcz z zabitych jako doskonałą maść na rany. Kolejny wielki szturm hiszpański na bastion przeprowadzony w dniach 7-8 stycznia [[1602]] r. również zakończył się niepowodzeniem. Sam tylko ten atak kosztował Hiszpanów 2000 zabitych. Po tej klęsce aż do roku 1603 Hiszpanie nie przeprowadzili żadnego szturmu, ograniczając się do poprawy umocnień na wydmach i ostrzeliwując miasto z dział. Podczas tej fazy walk wielu ciekawskich cywilów przedostawało się do miasta.

 

Późnym latem [[1603]] r. wojska Albrechta wzmocnione zostały nowymi oddziałami pod dowództwem [[Ambrosio Spinola|Ambrosio Spinoli]], który przejął komendę nad armią oblężniczą [[29 września]]. Dowódca ten posiadał niewielkie doświadczenie wojskowe, jednak dzięki studiowaniu licznych ksiąg zyskał znaczne kompetencje w szeregach dowództwa. Spinola zrezygnował z przeprowadzenia wielkiego szturmu, przygotowując swoje wojska do stopniowego podejścia do północnej części miasta przy wykorzystaniu urządzeń polowych. Stopniowym [[minowanie]]m Spinola burzył kolejne stanowiska obronne Ostendy, powodując, że otaczająca twierdzę linia [[Cyrkumwalacja|cyrkumwalacyjna]] robiła się coraz ciaśniejsza.

 

Los miasta przyśpieszyły siły przyrody. We wrześniu 1604 r. nadeszły gwałtowne burze, które uniemożliwiły pomoc ze strony niderlandzkich okrętów posiłkowych. Wojska Maurycego Orańskiego, próbowały zmusić Hiszpanów do otwartej bitwy, wycofując się w rejon Sluys. Gdy przeciwnik nie podjął jednak tego wyzwania, Maurycy zdecydował się na oblężenie Sluys. Hiszpańska armia pomocnicza została odparta, a miasto powstańcy zdobyli dnia [[17 września]]. Wydarzenie to nie zmieniło jednak losów Ostendy. Dnia [[22 sierpnia]] gwałtowna burza i zalewające fale morskie znacznie uszkodziły pozostałe umocnienia obrońców. Dalsza obrona miasta była bezcelowa, wobec czego gubernator Ostendy Daniel d'Hartaing rozpoczął rokowania z Hiszpanami. Gubernator nakazał żołnierzom niderlandzkim, wyznawcom kalwinizmu oraz hiszpańskim dezerterom wycofanie się z miasta drogą wodną. W dniu [[20 września]]<ref name="MEW"/> otrzymał on od Hiszpanów pozwolenie na wycofanie się ze swoim garnizonem z miasta. Odwrót odbył się bez przeszkód i jeszcze tego samego dnia Hiszpanie wkroczyli do miasta. Ostenda, pomimo odparcia przez Holendrów ponad 100 szturmów, znalazła się pod hiszpańskim panowaniem.

 

Oblężenie [[Ostenda|Ostendy]] zaliczane jest do najbardziej krwawych w historii nowożytnej. Wzmacniane stale oddziały hiszpańskie straciły łącznie ok. 40 000 żołnierzy, nie tylko w walkach, ale również w wyniku ran i chorób. Straty obleganych są trudne do ustalenia, ponieważ okręty niderlandzkie przeprowadziły około 3000 rejsów do miasta, biorąc licznych rannych, którzy umierali po kilku dniach. Przypuszcza się jednak, że straty mogły dorównywać stratom hiszpańskim.

Skutkiem upadku miasta było znaczne osłabienie obu stron konfliktu. Powstańcy utracili ostatni bastion obronny na wybrzeżu flandryjskim. Obie strony były już tak wyczerpane walkami, że w roku [[1609]] doszło do dwunastoletniego zawieszenia broni. Wojna wyzwoleńcza jednak zakończyła się dopiero w roku [[1648]] podpisaniem pokoju w Westfalii.

 

{{Przypisy}}

 

[[Kategoria:Oblężenia|Ostenda]]