Teatr Narodowy w Tiranie: Różnice pomiędzy wersjami

'''Teatr Narodowy w Tiranie''' ([[język albański|alb.]]: Teatri Kombëtar) – narodowa scena Albanii, znajdująca się w dawnym budynku Kinoteatru ''Kosowa'', wzniesionego w 1939 w [[Tirana|Tiranie]].

W kwietniu 1945 odbywał się w Tiranie II kongres Młodzieży Antyfaszystowskiej. Dla jego uczczenia zebrano grupę 50 aktorów z teatru partyzanckiego, która pod kierunkiem [[Sokrat Mio|Sokrata Mio]] przygotowała spektakl ''Topaz'', na motywach dramatu [[Marcel Pagnol|Marcela Pagnola]]. Datę premiery (29 kwietnia 1945) uznano z czasem za początek działalności Teatru Narodowego. W maju 1945 ukazało się ogłoszenie w gazetach codziennych, zachęcające utalentowanych amatorów do wstępowania w szeregi tworzonego od podstaw teatru. W tym samym czasie teatr przyjął nazwę Zawodowego Teatru Państwowego (Teatri Profesionist i Shtetit). 25 maja 1945, już na scenie dawnego Kinoteatru ''Kosowa'' (wzniesionego w 1939 przez włoskie władze okupacyjne) odbyła się premiera sztuki ''Kochanek'', na motywach dramatu Janko Veselinovicia. Spektakl reżyserowali Božo Nikolić i Sokrat Mio.

W 1946 funkcję głównego reżysera teatru objął [[Pandi Stiliu]], który ukończył kurs dla reżyserów teatralnych w [[Bukareszt|Bukareszcie]]. Kadrę aktorską zasiliła grupa artystów, występujących dotąd w teatrze wojskowym ([[Loro Kovaçi]], [[Marie Logoreci]], [[Violeta Manushi]], [[Besa Imami]]). W tym samym roku zrealizowano 10 premier. W 1947 funkcję dyrektora objął [[Kolё Jakova]]. Z teatrem ściśle współpracował doradca radziecki w ministerstwie kultury, znany reżyser [[Władymir Dudin|Władymir Fiodorowicz Dudin]]. Z jego inicjatywy w 1947 uruchomiono przy teatrze kursy aktorskie (na bazie tych kursów powstała Wyższa Szkoła Aktorska im. Aleksandra Moisiu). W ciągu pierwszych pięciu lat działalności teatru odbyło się 110 przedstawień, które obejrzało 60 747 widzów. Do 1989 na liście najpopularniejszych sztuk wystawianych na tej scenie należąpierwsze miejsca zajmują dramaty albańskie: ''Prefekt'' Besima Levonji (295 przedstawień), ''Karnawał w Korczy'' (285 przedstawień) i ''Dziewczyna z gór'' (265 przedstawień).

Do roku 1991 teatr niezmiennie działał w konwencji [[socrealizm|socrealistycznej]], zmiany nastąpiły dopiero w 1991 wraz z objęciem stanowiska dyrektora teatru przez [[Robert Ndrenika|Roberta Ndrenikę]]. Wymiar symboliczny miało wystawienie 29 marca 1991 sztuki ''Wizyta starszej pani'' [[Friedrich Dürrenmatt|Friedricha Dürrenmatta]], co uznano za pierwszą próbę rozliczenia komunistycznej przeszłości przez scenę narodową. Od 1947 scena działała pod nazwą Teatru Ludowego (Teatri Popullor), która w 1991 przybrała dzisiejszą formę Teatr Narodowy (Teatri Kombëtar). W 1999 dalsze użytkowanie budynku, w którym znajduje się teatr stanęło pod znakiem zapytania. Dla teatru zaczął się okres przebudowy i ograniczonej do minimum działalności scenicznej. Po przebudowie i powiększeniu budynek teatru został ponownie oddany do użytku w 2004.