Oblężenie Mantui (1799): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
MastiBot (dyskusja | edycje)
m Robot informuje, że en:Siege of Mantua (1799) jest dobrym artykułem; zmiany kosmetyczne
Nie podano opisu zmian
Linia 1:
{{Wojna infobox
'''Oblężenie Mantui''' – czteromiesięczne oblężenie wojsk polsko-francuskich przez wojska austriackie w [[Mantua|Mantui]] podczas wojny [[II koalicja antyfrancuska|II koalicji antyfrancuskiej]]. Twrała od kwietnia do lipca 1799. Zakończyła się poddaniem twierdzy przez francuskiego generała [[François-Philippe de Foissac-Latour|François-Philippe'a de Foissac-Latoura]]. Latour zdradził wojska polskie (t.zw. Drugi Legion, dowodzony przez [[Józef Wielhorski|Józefa Wielhorskiego]], potajemnie uzgadniając z Austriakami, że wojska francuskie pójdą wolne, ale Polacy dostaną się do niewoli. 29 lipca podpisano układ kapitulacyjny, zgodnie z którym legioniści – dawni żołnierze austriaccy – mieli zostać wydani Austriakom. Z Mantui wydostało się tylko ok. 300 Polaków, którzy wmieszani pomiędzy Francuzów uniknęli zatrzymania. Ok, 1,800 Polaków z generałem Wielhorskim dostało się do niewoli, co stanowiło znaczące osłabienie [[Legiony Polskie we Włoszech|Legionów Polskich]].
|epoka = nowożytność
|nazwa = Oblężenie Mantui
|konflikt = [[II koalicja antyfrancuska]]
|grafika =
|opis =
|data = Od kwietnia do lipca 1799
|miejsce = [[Mantua]] (Włochy)
|wynik = zwycięstwo Austriaków
|przyczyna =
|terytorium = [[Włochy|Włoskie]]
|strona1 = [[Francja]]
|strona2 = [[Austria]]
|dowódca1 = [[François-Philippe de Foissac-Latour]]
|dowódca2 = [[Pal von Kray]]
|siły1 = 10 000 żołnierzy, 657 działa
|siły2 = 40 000 żołnierzy, 150 dział
|straty1 = 1700 zabitych
|straty2 =
}}
'''Oblężenie Mantui''' – czteromiesięczne oblężenie wojsk polsko-francuskich przez wojska austriackie w [[Mantua|Mantui]] podczas wojny [[II koalicja antyfrancuska|II koalicji antyfrancuskiej]]. Oblężenie trwało od kwietnia do lipca 1799. Zakończyło się poddaniem twierdzy przez francuskiego generała [[François-Philippe de Foissac-Latour|François-Philippe'a de Foissac-Latoura]].
 
Oblężenie miało tragiczne skutki dla żołnierzy [[2 Legia|2 Legii Legionów Polskich]] dowodzonych przez [[Józef Wielhorski|Józefa Wielhorskiego]] walczących u boku Francuzów. Zostali oni zgodnie z ukłądem kapitulacyjnym wydani przez dowództwo francuskie w ręce austriackie.
== Źródła ==
 
* Andrzej Nieuważny, Obrona Mantui, Chwała Oręża Polskiego 14 (35), Rzeczpospolita, 23 październik 2006 [http://rzeczpospolita.pl/dodatki/bitwy_061028/]
=== Przed bitwą ===
W 1799 roku twierdza w Mantui miała kształt nieregularnego czworoboku o obwodzie 7800 metrów. Od zachodu oblewała ja rzeka [[Mincio]], która od północy rozlewała się w jeziora Górne, Środkowe i Dolne. Od południa i wschodu dostępu bronił kanał Pajolo i bagna. Jeziora Górne od Średniego odzielał most Molini osłonięty cytedelą, a Średnie od Dolnego most - św. Jerzego osłonięty fortem tegoż imienia. Najważniejszym umocnieniem części zachodniej były położone na wzniesieniach bastiony Pradelli, choniące styk bagien i Jeziora Górnego oraz tamę Pajolo.
 
Mimo pozorów siły, forteca w Mantui była w nie najlepszym stanie. Miasto było chronione od zachodu jedynie przez stary mur. Od południa usypane zgodnie z ówczesną sztuka wojeną umocnienia Migliaretto, wyspy Thé oraz Pradelli były mocno zniszczone lub nie ukończone (przez cały okres oblężenia obrońcy powierzchownie poprawiali ten stan), a na większe prace remontowe brakowało środków i ludzi. Dowódcą był wicehrabia generał porucznik, z zawodu inżynier François-Philippe de Foissac-Latour, który od początku nie wierzył w możliwość długiego oporu. Garnizon Mantui tworzyli żołnierze francuscy, polscy (legioniści dowodzeni przez Józefa Wielhorskiego), włoscy, a także szwajcarscy i niemieccy.
 
=== Oblężenie ===
W kwietniu 1799 roku siły austriackie podeszły pod Mantuę i rozpoczęły oblężenie. Początkowo Austriacy zamierzali jedynie blokować twierdzę, ograniczając się do jej bombardowania przez artylerie oraz pojedynczych starć. Jednak niezdrowy klimat, braki żywnościowe oraz brak żołdu i tak podkopywały morale obrońców.
 
18 czerwca wojska francuskie poniosły klęskę w [[bitwa nad Trebbią|bitwie pod Trebbią]]. Od tego momentu Austriacy zdecydowali się podjąć energiczniejsze działania przeciwko twierdzy. Od 4 lipca wojska austriackie, zostały wzmocnione posiłkami, a ich liczba wzrosła do 40 tysiecy żołnierzy. Wzmocniona została też austriacka artyleria, która zaczęła nasilać ostrzeliwanie miasta. 25 lipca Austriacy przeprowadzili szturmy na wschodzie miasta przejściowo zajmując m.in. groble od strony Cerese, jednak zostają odparci przez obrońców. 26 lipca obrońcy byli zmuszeni opuścić okopy Karola, groblę Pietolę i fort św. Jerzego. W 27 lipca obrońcy pod silnym ostrzałem musieli wycofać się z Prandelli.
 
27 lipca François-Philippe de Foissac-Latour podjął decyzję o rozpoczęciu rozmów kapitulacyjnych.
 
== Kapitulacja ==
Austriacy zgodzili się zwolnić większość francuskiego garnizonu i powrót żołnierzy do Francji. Uwolnionym nie wolno było walczyć aż do wymiany jeńców. Oficerowie mieli pozostać jako zakłądnicy przez trzy miesiace w Austrii. Jednak w tajnym protokole Austriacy zażadali wydania "dezerterów z armii austriackiej", czyli w praktyce polskich legionistów. Po ostrym poteście Józefa Wielhorskiego, austriacki negocjator uspokoił, że chodzi mu o zbiegów z okresu oblężenia Mantui. Pod naciskiem Foissac-Latoura, polski ofecer wycofał zastrzeżenia, co okazało się błędem.
 
30 lipca wojska francuskie i sprzymierzone zaczęły opuszczać fortecę. Wcześniej zostały podzielone na jednostki francuskie i nie-francuskie (z których Polacy stanowili 1800 ludzi). Austriaccy żołnierze obserwujący przemarsz, przy użyciu siły zatrzymali maszerujące na końcu kolumny polskie. Żołnierze potraktowani jak dezerterzy. Podobny los spotkał polskich podoficerów. Wielu z nich było również poddanych chłoście. Był to koniec 2 Legii Legionów Polskich. Z Mantui wydostało się tylko ok. 300 Polaków, którzy wmieszani pomiędzy Francuzów uniknęli zatrzymania.
 
Foissac-Latour był później krytykowany przez Polaków za co za zdradę, ale także przez rząd francuski: za kapitulację. Napoleon nakazał Foissac-Latoura wykreślić z listy generałów i zabronił mu nosić mundur.
 
[[Kategoria:Wojny napoleońskie]]
[[Kategoria:Wydarzenie z 1799]]
[[Kategoria:Bitwy w historii Francji]]
[[Kategoria:Bitwy w historii Austrii]]
 
{{Link GA|en}}