Bitwa pod Crécy: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Robot usunął af:Crécy-en-Ponthieu (strongly connected to pl:Crécy-en-Ponthieu) |
|||
Linia 11:
|terytorium = [[Francja|Francji]]
|strona1 = [[Plik:Royal Standard of England (1406-1340).svg|30 px|border]] [[Anglia]]<br />sprzymierzeni rycerze z:<br />[[Plik:Flag Germany Emperors Banner.svg|30px|border]] [[Święte Cesarstwo Rzymskie Narodu Niemieckiego|Cesarstwo Niemieckie]]<br /> [[Plik:Flag of Denmark (state).svg|30 px]] [[Dania]]
|strona2 = [[Plik:Flag of France (XIV-XVI).svg|30 px|border]] [[Francja]]<br />[[Plik:Flag of Navarre.svg|30 px|border]] [[
|dowódca1 = [[Plik:Royal Arms of England (1340-1367).svg|30 px]] [[Edward III]]<br />[[Plik:England Arms 1340-white label.svg|30 px]] [[Edward (Czarny Książę)|Czarny Książę]]
|dowódca2 = [[Plik:France Ancient.svg|30 px]] [[Filip VI Walezjusz|Filip VI]]<br />[[Plik:Armoiries Jean de Bohême.png|30 px]] [[Jan Luksemburski]]†<br />[[Plik:Armoiries Gênes.svg|30 px]] [[Ottone Doria]]†
|siły1 = 12 tysięcy
|siły2 = 30–40 tysięcy
Linia 21:
{{Wojna stuletnia}}
'''Bitwa pod Crécy''' – starcie zbrojne, które miało miejsce [[26 sierpnia]] [[1346]] r. między wojskami [[Anglia|angielskimi]] króla [[Edward III|Edwarda III]] i [[Francja|francuskimi]] króla [[Filip VI Walezjusz|Filipa VI]]. Bitwa była wynikiem walk o sukcesję tronu Francji, do którego rościli sobie prawa angielscy władcy, a które przeszły do historii pod nazwą [[wojna stuletnia|wojny stuletniej]].
== Prolog ==
Linia 29:
Edward ulokował swoje oddziały na wzgórzu, co zapewniało dogodne warunki do obserwacji przeciwnika i miało spowolnić tempo ewentualnego ataku. Liczebność walczących oddziałów nie jest do końca poznana. Różne szacunki oceniają siły francuskie na 20 do 40 tysięcy żołnierzy, w tym 12 tys. zbrojnych i 6 tys. [[kusza|kuszników]] [[Genua|genueńskich]], a siły angielskie na 8 do 14 tys. żołnierzy, w tym 2-3 tys. zbrojnych, 5-10 tys. łuczników, tysiąc włóczników. Jedno jest pewne - przewaga liczebna Francuzów była znaczna, ale wojsko Edwarda III dysponowało najnowocześniejszą bronią: trzema [[armata]]mi. Ich skuteczność nie była duża, robiły natomiast mnóstwo huku i dymu, co bez wątpienia mogło przestraszyć wroga.
Anglicy bardzo solidnie przygotowali się do czekającej ich bitwy. Cały [[25 sierpnia]] poświęcili na wytyczenie i umocnienie pozycji obronnych zasiekami, rowami, [[
Edward ustawił oddziały w trzech liniach. Pierwszą stanowiły dwa silne oddziały tworzące skrzydła ugrupowania. Lewym składającym się z 500 rycerzy, 2 tys. łuczników oraz kopijników dowodzili [[earl]]owie [[Hrabia Arundel|Arundel]] i [[Markiz Northampton|Northampton]]. Dowództwo prawego przypadło synowi króla, mającemu ledwie 16 lat królewiczowi [[Edward (Czarny Książę)|Edwardowi]], zwanemu później "Czarnym Księciem". Podlegało mu 4 tys. ludzi.
Angielska pierwsza linia miała długość niemal 2 km. Podejście do niej utrudniały przeszkody terenowe: [[Wilcze doły (fortyfikacje)|wilcze doły]] i setki wbitych pod kątem zaostrzonych pali. Na przedpolu rozrzucono znaczną liczbę metalowych gwiazdek kaleczących końskie kopyta.
Po bokach obu skrzydłowych oddziałów zajęły pozycje oddziały łuczników ustanowione w trójkąt wymierzony wierzchołkiem w przeciwnika; za centrum każdego ze skrzydeł stanęła ciężkozbrojna jazda jako rezerwa. Król umieścił swoje stanowisko w wiatraku na dominującym nad polem bitwy wzgórzu. Na lewo i prawo od niego stanęło ok. 700 ciężkozbrojnych i pozostała część łuczników. Dalej z tyłu rozmieszczone zostały tabory i ich ochrona.
Linia 45:
Najemnicy genueńscy dysponowali śmiertelną bronią, której używania w wojnach między [[Chrześcijaństwo|chrześcijanami]] - jako "niegodnej rycerza" - zakazał w [[1139|1139 r.]] [[Sobór laterański II|sobór laterański]]. Piętnowała ją również angielska [[Magna Charta Libertatum|Wielka Karta Swobód]]. Celność i siła rażenia wystrzeliwanych z ogromną siłą z kuszy pocisków były o wiele większe niż w przypadku łuków. Z uwagi jednak na dość mozolny proces przeładowywania sprawdzała się ona o wiele lepiej w walkach statycznych i oblężeniach aniżeli jako broń bitewna.
Sami kusznicy, choć świetnie wyszkoleni i zdyscyplinowani, wyczerpani byli wielogodzinnym marszem, podczas którego musieli sami dźwigać swą ciężką broń. Dodatkowo tuż przed pierwszym starciem potężna ulewa rozmoczyła [[cięciwa (łucznictwo)|cięciwy]] ich kusz (łucznicy angielscy szybko cięciwy zdjęli i na czas deszczu ukryli w hełmach). Dowodzący Genueńczykami [[Ottone Doria]] i [[Carlo Grimaldi]], pomimo iż sygnalizowali te problemy, otrzymali rozkaz ataku. Zmęczeni kusznicy z bojowym okrzykiem na ustach ruszyli do przodu, znajdując się z góry na przegranej pozycji. Nie dość, iż musieli się wspinać po śliskim zboczu to cel z powodu oślepiających promieni zachodzącego słońca był dla nich słabo widoczny. Ok. 130 m od linii nieprzyjaciela oddali pierwsze strzały. Namoknięte cięciwy straciły jednak elastyczność i [[Bełt
=== Atak francuskiej konnicy ===
| |||