Wikipedia

Okres rzymski na Półwyspie Iberyjskim: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
szablon "źródła"
Linia 1:
{{Źródła|data=2011-07}}
{{Historia Hiszpanii}}
[[Rzym|Rzymskie]]skie zainteresowanie się terenami Półwyspu zrodziło się głównie z trwającej rywalizacji z [[Kartagina|Kartaginą]], która to po przegranej w [[I wojna punicka|pierwszej wojnie punickiej]] skierowała się na nie zajęty jeszcze przez Rzym [[Półwysep Iberyjski]], by tam tworzyć swoje nowe imperium wokół [[Carthago NovaKartagena|Nowej Kartaginy]] - miasta, uznawanego wówczas za jedno z najwspanialszych w Europie. Krótko później wybuchł kolejny konflikt zbrojny - [[II wojna punicka|druga wojna punicka]]. Kartagina odniosła sromotną klęskę, tracąc wszystkie terytoria pozaafrykańskie - a w tym i Hiszpanię - na rzecz Rzymian i [[Numidia|Numidyjczyków]]. Rzymskim zwyczajem, w roku 197 p.n.e., na nowo pozyskanych terenach ustanowiono dwie prowincje - ''Citerior'' (Hiszpania Bliższa) oraz ''Ulterior'' (Hiszpania Dalsza). Do tłumienia powstań tam wybuchających, przysłano dwa lata później [[Merk Porcjusz Katon|Marka Porcjusza Katona]].
 
Hiszpania Bliższa obejmowała tereny dzisiejszej [[Aragonia|Aragonii]], [[Walencja|Walencji]], [[Katalonia|Katalonii]] i większej części [[Castilla la Neuva]]. Hiszpania Dalsza natomiast rozciągałą się na dzisiejszą [[Andaluzja|Andaluzję]], [[Portugalia|Portugalię]], [[ExtremaduraEstremadura (Hiszpania)|Extremadurę]], [[Prowincja León|León]], [[GaliciaGalicja (Hiszpania)|Galicię]], [[Asturia|Asturię]], [[Kantabria|Kantabrię]] i [[Nawarra (prowincja)|Nawarrę]] (Kraj Basków).
 
W 154 roku p.n.e. wybuchły trwające do 137 roku [[wojny luzytańskie]] oraz [[wojny celtyberyjskie]] (do 133) - dwa najpoważniejsze, skoordynowane ze sobą konflikty zbrojne. Wojny luzytańskie zakończyły się morderstwem wodza Luzytanów [[Wiriatus]]a oraz częściową aneksją Luzytanii. Wojny celtyberyjskie zakończyły się zdobyciem miasta [[Numancja|Numancji]] po zbiorowym samobójstwie jej mieszkańców. W 123 roku p.n.e. pod pozorem ukrócenia piractwa zajęto Baleary.
Linia 9:
Niedługo później Hiszpania stała się areną walk politycznych pomiędzy [[Gajusz Juliusz Cezar|Cezarem]], [[Pompejusz]]em i jego synami. Po śmierci Cezara w 49 p.n.e. władzę objął [[Oktawian August]], któremu udało się pokonać plemiona północne.
 
W 29 r. n.e. przywódca wojskowy i polityk, [[Marek Agrypa]], podzielił Hiszpanię na trzy prowincje, dodając Luzytanię, w której obszar wchodzi dzisiejsza [[Portugalia]] (z wyjątkiem części na północ od rzeki Duero), [[Estremadura (Hiszpania)|Extremadura]] i [[Salamanka]]. W tym samym roku cesarz August dokonał kolejnej reorganizacji prowincji:
 
* ''Provincia Hispania Citerior'' (1) ze stolicą w Tarraco ([[Tarragona]]).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Okres_rzymski_na_Półwyspie_Iberyjskim”