Limpieza de sangre: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
MastiBot (dyskusja | edycje)
m Robot informuje, że fr:Limpieza de sangre jest dobrym artykułem; zmiany kosmetyczne
m dr.red.
Linia 1:
'''Limpieza de sangre''' ([[Język hiszpański|hiszpański]]) i '''Limpeza de sangue''' ([[Język portugalski|portugalski]])- obydwa terminy oznaczają czystość krwi. Były one używane w królestwach iberyjskich., gdzie podział społeczeństwa na "starych [[Chrześcijaństwo|chrześcijan]] "(a więc "czystych") i "nowych" (potomków nawróconych [[Islam|muzułmanów]] i [[Żydzi|żydów]]) był bardzo ważny i odegrał znaczną rolę w nowożytnej historii tych państw.
 
== Po rekonkwiście ==
Linia 7:
Ten podział oznaczał dyskryminację "nowych chrześcijan" i dominację starych. Przejawiało się to na przykład w życiu gospodarczym, wojskowym czy religijnym. Tylko starzy chrześcijanie mieli prawo do wstępowania do gildii, cechów, zakonów religijnych i wojskowych. Represje dotykały nowych chrześcijan także ze strony portugalskiej i hiszpańskiej [[Inkwizycja|inkwizycji]]. Jej członkowie poświęcali o wiele więcej czasu tropieniu konwertytów i badaniu ich działalności niż na przykład sprawom o czary, czy o [[Herezja|herezję]]. Było to między innymi podyktowane tym że domniemanych czarowników uważano raczej za osoby chore psychicznie a nowe prądy religijne takie jak [[protestantyzm]] były niszczone w zarodku. Nowi chrześcijanie żyjący we wrogim im społeczeństwie radzili sobie poprzez przekupywanie urzędników i fałszowanie swojej [[Genealogia|genealogii]], chcąc ukryć swoje pochodzenie. Wielu decydowało się także na emigrację. Oprócz problemów prawnych byli także odrzucani przez społeczeństwo, wiele rodzin przed ślubem żądało potwierdzenia czystości krwi przez rodzinę przyszłego małżonka.
 
Idea "czystości krwi" była także bardzo ważna dla [[Baskowie|Basków]]. Powszechne przekonanie o tym iż wszyscy Baskowie są szlachcicami (hidalguía, jedna z niższy warstw szlachty hiszpańskiej) było uzasadniane, między innymi przez Manuel de Larramendi (1690–1766), właśnie tym iż są oni najczystszej krwi spośród ludów Półwyspu Iberyjskiego<ref>[http://www.uv.es/rseapv/Anales/97_98/A_117_139_La_idea_de_Espanya.pdf LA IDEA DE ESPAÑA ENTRE LOS VASCOS DE LA EDAD MODERNA ([[Język hiszpański|hiszpański]])]</ref>. Muzułmańscy [[Arabowie]] i [[Berberowie]] nigdy bowiem nie podporządkowali sobie [[Kraj Basków|Kraju Basków]] a co za tym idzie nigdy się tutaj nie osiedlali. Inne części [[Hiszpania|Hiszpanii]] były natomiast przez dłuższe lub krótsze okresy czasu pod panowanie muzułmanów, co sprawiało że istniała duża szansa na mieszanie się zdobywców z chrześcijańskimi autochtonami. W rzeczywistości wiemy jednak że Arabowie mieli wpływy w Kraju Basków a poza tym istniała tam dość znacząca mniejszość żydowska (Ww [[Nawarra (prowincja)|Nawarze]]). Mimo to przekonanie o czystości krwi wpłynęło na zachowanie odrębności przez Basków i przez długi czas ułatwiało im kariery w wojsku, kościele i administracji<ref>[http://www.euskomedia.org/aunamendi/100471 Auñamendi Eusko Entziklopedia ([[Język hiszpański|hiszpański]])]</ref>.
 
Czystość krwi zaczęła tracić na znaczeniu w [[XIX wiek]]u. Coraz rzadziej wymagano dowodów na odpowiednie pochodzenie przy zawieraniu małżeństw czy obejmowaniu stanowisk w kościele czy sektorze państwowym. Zmieniało się również nastawienie państwa, np. w [[1804]] król [[Ferdynand VII Hiszpański|Ferdynand VII]] wydał zarządzenie które pozwalało żenić się szlachcie bez zaświadczeń<ref>Codigos Españoles Tom X. S 225.</ref>
Linia 43:
 
 
Ta lista zawiera tylko niektóre kategorie etniczne istniejące w obrębie społeczeństwa kolonii. Wszystkie one funkcjonowały jednak w jednym celu- ustaleniu jak blisko lub daleko jest komuś do czystej krwi "starych chrześcijan" i jakie w związku z tym należą mu się prawa i pozycja społeczna. Każda kolonia miała swoje własne kategorie- i mimo iż władze nie zabraniały europejskim osadnikom mieszać się z ludnością tubylczą i niewolnikami, to dla ich potomstwa istniały określone kategorie decydujące jakie prawa będą mu przyznane. Był to w zasadzie [[Kasta|system kastowy]]- o pozycji społecznej decydowało urodzenie. Ciekawostką może być fakt iż Hiszpanie w koloniach też nie byli grupą jednorodną- istniał tam podział na [[Półwyspiarze|peninsulares]] (półwyspiarze), [[Kreole|kreoli]] i [[Isleño|isleños]] (wyspiarze). Każda z tych grup również różniła się w posiadanych prawach i przywilejach, mimo 100% europejskiej krwi.
 
== Bibliografia ==