Egipt w średniowieczu: Różnice pomiędzy wersjami

Pierwsi Mamelucy zdobyli władzę w trakcie walki w łonie dynastii ajjubidzkiej. W pierwszej chwili do sukcesu Bahrytów przyczyniła się [[Szadżar ad-Dur]], wdowa po jednym z sułtanów ajjubidzkich, która w latach 1250-58 współrządziła krajem. Gdy jednak jej żądza władzy stała się zbyt silna, została usunięta przez przybranego syna. W kilkuletniej walce o władzę zwyciężył ostatecznie [[Bajbars]] (1260-1277), jeden z dowódców w zwycięskiej dla Mameluków [[Bitwa pod Ajn Dżalut|bitwie pod Ajn Dżalut]], gdzie [[3 września]] [[1260]] pokonali Mongołów. Wstąpienie na tron Bajbarsa zapoczątkowało rządy pierwszej "dynastii" mameluckiej - Bahrytów. Nazwa ta oznaczała niewolników "morskich" od wyspiarskiego garnizonu w jakim służyli pochodzący z tej dynastii władcy<ref name=Baczkowski />. Bajbars okazał się władcą energicznym i wkrótce rozpoczął scalanie ziem należących wcześniej do Egiptu. Przywrócił zwierzchność Kairu nad Palestyną i Syrią, a następnie rozpoczął podbój ostatnich miast należących do krzyżowców. W odróżnieniu od Ajjubidów (w tym słynącego z umiarkowania i tolerancji Saladyna), Bajbars rozkazał mordować ludność chrześcijańską, a niektóre miasta zrównano z ziemią. Bezwzględna walka z niewiernymi dała mu sławę władcy bojownika za wiarę<ref name=Baczkowski />.

[[Plik:BattleOfHoms1299.JPG|thumb|250px|left|Jazda mamelucka i mongolska w bitwie pod Homs.]]

{{main|Zdobycie Akki przez Mameluków}}

Al-Aszraf zapisał się w historii również stworzeniem nowej gwardii mameluckiej złożonej z [[Czerkiesi|Czerkiesów]] - tzw. Burdżytów, którzy w [[XIV wiek]]u przejęli rządy po kipczackich Bahrytach. Za rządów [[An-Nasir Muhammad]]a (1293-1341 z przerwami) odparto ostatnie ataki mongolskie ze strony Hulagidów ([[Bitwa pod Mardż al-Saffar|zwycięstwo pod Mardż al-Saffar]] w [[1303]]). An-Nasir sprawował autorytarne rządy usuwając wszystkich rywali do tronu. Był też ostatnim sułtanem bahryckim cieszącym się autorytetem w kraju i poza jego granicami. Mimo tego nie utrwaliły się w Egipcie Mameluków rządy dziedziczne. Obejmujący władzę sułtani musieli podpisywać układy intronizacyjne, które przedkładali im możni mameluccy<ref name=Baczkowski />. Osłabiało to w wyraźny sposób pozycję władcy i doprowadzało do częstych rewolt i uzurpacji. Ostatnim sukcesem dynastii bahryckiej był podbój królestwa [[Armenia Mała|Armenii Mniejszej]] i przyłączenie całej [[Cylicja|Cylicji]] (1375).