Starożytna Macedonia: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
P.2 (dyskusja | edycje)
Rozwinięcie, redakcja, mapa
Linia 1:
{{DisambigR|Starożytnej Macedonii|[[Macedonia (ujednoznacznienie)|Macedonia]]}}
 
{{Państwo infobox
Linia 80:
|terytoria_zależne =
|terytoria_autonomiczne =
|mapa_obraz = Macedonia (disambiguation).png
|uwagi =
|uwagi = {{Legenda|#333333|granice regionu geograficznego Macedonia}}{{Legenda|#d3a9a9|Republika Macedonii}}{{Legenda|#7577bf|[[Region Macedonia Środkowa|Macedonia Środkowa]] i [[Region Macedonia Zachodnia|Macedonia Zachodnia]] w Grecji}}{{Legenda|#87bb90|[[Obwód Błagojewgrad]] w Bułgarii}}{{Legenda|#ffe401|główne ośrodki starożytnego Królestwa Macedonii}}
}}
 
'''Starożytna Macedonia''' – antyczne królestwo na [[Półwysep Bałkański|Półwyspie Bałkańskim]], zamieszkałe przez Greków z plemienia Dorów, którego historyczne centrum znajdowało się na terytorium obecnej północno-środkowej [[Grecja|Grecji]], a w miarę rozwoju terytorialnego objęło również część obszarów obecnej [[Macedonia|Republiki Macedonii]] i południowo-zachodniej [[Bułgaria|Bułgarii]].
 
Za rządów [[Filip_II_Macedoński|Filipa II]], Macedonii, znajdującej się dotychczas na uboczu [[Starożytna Grecja|świata greckiego]], udało się [[Bitwa pod Cheroneą|zdobyć dominację]] nad całą Grecją.
Przez krótki okres, za panowania [[Aleksander Macedoński|Aleksandra Wielkiego]] Macedonia stała się najpotężniejszym państwem na świecie. Syn Filipa II w spektakularnej kampanii całkowicie złamał [[Achemenidzi|Imperium Perskie]] oraz podbił większość kontrolowanego przez nie terytorium, [[Bitwa nad rzeką Hydaspes|docierając aż do Indii]].
Podboje Filipa i Aleksandra oraz przedwczesna śmierć tego ostatniego zapoczątkowały [[Epoka hellenistyczna|epokę hellenistyczną]].
 
== Historia ==
=== Wczesne dzieje ===
 
Starożytni Macedończycy pochodzili z greckiego plemienia [[Dorowie|Dorów]]. W odróżnieniu od większości greckich państw Macedonia była monarchią. Odmienny ustrój państwowy oraz liczne antagonizmy z miastami-państwami greckimi, przyczyniły się do błędnego przeświadczenia o Macedończykach jako jedynie "spokrewnionych" z Grekami. Teza o barbarzyństwie Macedończyków była szczególnie gorliwie rozprzestrzeniana przez [[Demostenes (mówca grecki)|Demostenesa]]. Mówili oni jednak tym samym językiem co Grecy, byli dopuszczani do udziału w olimpiadzie, a sam Herodot twierdził, iż pochodzili z plemienia Dorów. Jako założyciela państwa wymienia się [[Perdikkas I Macedoński|Perdikkasa I]] (ok. [[700 p.n.e.]]), jednak większe znaczenie uzyskała Macedonia dopiero pod rządami [[Archelaos I Macedoński|Archelaosa I]] ([[413 p.n.e.|413]]-[[399 p.n.e.]]).
 
=== Czasy Filipa II i Aleksandra Wielkiego ===
Linia 94 ⟶ 99:
{{main|Aleksander Macedoński}}
Mocarstwową pozycję Macedonii ugruntował [[Filip II Macedoński|Filip II]] (panował w latach [[359 p.n.e.|359]]-[[336 p.n.e.]]), podporządkowując sobie [[Epir]], podbijając m.in. znaczną część [[Tracja|Tracji]] i niemal całą [[Starożytna Grecja|Grecję]]. Jego syn [[Aleksander Macedoński|Aleksander Wielki]] przyłączył do królestwa ogromne [[Iran|imperium perskie]].
[[Plik:MacedonEmpire.jpg|center|thumb|800px|<center>Mapa imperium Aleksandra Macedońskiego<center>]]
 
=== Okres hellenistyczny ===
==== Wojny diadochów ====