Jankiel Herszkowicz: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne techniczne, drobne redakcyjne
zmiany stylistyczne oraz korekta imienia
Linia 1:
{{Artysta muzyczny infobox
| wykonawca = Jankiel (Jakub) Herszkowicz
| zdjęcie =
| tło = pieśniarz łódzkiego getta, 1940-1944
Linia 37:
Jankiel Herszkowicz urodził się w Opatowie, do Łodzi przeprowadził się z całą rodziną tuż przed wybuchem [[II wojna światowa|II wojny światowej]], w roku 1938. Więzień [[Ghetto Litzmannstadt|łódzkiego getta]] wraz z całą rodziną. Jego rodzice i najmłodszy brat zostali we wrześniu 1942, podczas tzw. "Wielkiej Szpery"[http://www.sztetl.org.pl/pl/article/lodz/16,relacje-wspomnienia/11925,wielka-szpera/], wywiezieni do ośrodka zagłady łódzkich Żydów w [[Kulmhof|Kulmhof am Nehr]] (Chełmno n. Nerem, k. Koła) i tam zamordowani.
 
J. Herszkowicz dopiero w getcie zaczął pisać, komponować i wykonywać swoje piosenki na jego ulicach. Początkowo z tego się utrzymywał. Po "Wielkiej Szperze", zmuszony został warunkami życia w getcie po tych tragicznych wrześniowych wydarzeniach do zaprzestania koncertów ulicznych. Podjął pracę m.in. w sklepie, piekarni, drukarni (przy dzisiejszej ul. Wojska Polskiego 10) i tu, w miejscu pracy, kontynuował swoją działalność piosenkarską. W sierpniu 1944, podczas likwidacji getta, wywieziony do [[Auschwitz-Birkenau|obozu koncentracyjnego KL Auschwitz-Birkenau]], a stamtąd do obozu pracy w Brunszwiku.
 
Po wojnie powrócił do Łodzi i nadal zajmował się tworzeniem piosenek. W 1966 jego utwory zostały nagrane przez rozgłośnię [[Polskie Radio Łódź|Polskiego Radia w Łodzi]] (z serii nagranych wówczas piosenek zachowało się tylko osiem, w tym jedna w taśmotece łódzkiej rozgłośni Polskiego Radia).
 
Ożenił się i miał dwóch synów{{r|spacerownik}}, Aleksandra (zm. 2006; 51 lat) i Jerzego(?).
 
Po antysemickich wydarzeniach [[Marzec 1968#Antyżydowskie działania komunistycznej władzy|w marcu 1968 r.]] w Polsce, kiedy wielu Polaków żydowskiego pochodzenia wyjechało z kraju dobrowolnie lub zostało do tego zmuszonych J. Herszkowicz pozostał. Jednak nie czuł się już tututaj bezpiecznie. Osamotniony i niepewny przyszłości popełnił w pracy (Technikum Chemiczne w Łodzi, ul. Tamka 12) samobójstwo w roku 1972{{r|ushmm_hershkovitsh|photo}}. Jego szczątki spoczywają na [[Nowy cmentarz żydowski w Łodzi|nowym cmentarzu żydowskim w Łodzi]] przy ul. Brackiej<ref>Pierwotnie został przez rodzinę pochowany na [[Cmentarz Doły w Łodzi|cmentarzu na Dołach]], w części "komunalnej B" (obawiającej się, że w nieokreślonej przyszłości cmentarz żydowski przy ul. Brackiej może zostać zlikwidowany). Ekshumowany za sprawą rodziny wraz z pomnikiem na cmentarz żydowski przy ul. Brackiej na początku 2012. Tu w kwaterze .....</ref>.
 
W dniu 5 września 2012 r., z okazji obchodów 70. rocznicy "Wielkiej Szpery", w [[Muzeum Kinematografii w Łodzi]], miała miejsce polska premiera filmu Davida Kaufmana, między innymi z jego udziałem oraz rodziny J. Herszkowicza<ref>Niezależny twórca filmowy z Toronto (Kanada).</ref>, pt. ''Song of the Lodz Ghetto: Documentary celebrates Polish rebel troubadour''{{r|film}}, o życiu i twórczości Jankiela Herszkowicza<ref>DP [Dariusz Pawłowski], O Herszkowiczu; [w:] "Polska. Dziennik Łódzki., nr 207, 5 IX 2012, s. 13.; porównaj głos recenzyjny po obejrzeniu tego filmu: [http://www.dzienniklodzki.pl/artykul/650995,piesniarz-z-lodzkiego-getta,id,t.html#komentarze ''Pieśniarz z łódzkiego getta'']</ref>.