Sancho I Gruby: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
MerlIwBot (dyskusja | edycje)
m drobne techniczne
Linia 1:
{{Władca kraju infobox
| król = Sancho I Gruby
| tytulatura = król Leónu
| grafika =
| herb grafika =
| sygnatura grafika =
| dewiza =
| tytuł = [[Władcy Leónu|król Leónu]]
| data koronacji =
| od = [[956]]
| do = [[958]]
| poprzednik = [[Ordoño III]]
| następca = [[Ordoño IV Nikczemny]]
| 2 tytuł =
| 2 data koronacji =
| 2 od = [[960]]
| 2 do = [[966]] lub [[967]]
| 2 poprzednik = [[Ordoño IV Nikczemny]]
| 2 następca = [[Ramiro III]]
| dynastia =
| urodzony =
| zmarł = [[966]] lub [[967]]
| Miejsce pochówku =
| ojciec = [[Ramiro II]]
| matka = [[Urraka z Pampeluny]]
| żona = [[Teresa Fernández]]
| dzieci = [[Ramiro III]], [[Urraka z Leónu]]
| rodzeństwo =
| odznaczenia =
| commons =
| source =
| quote =
}}
'''Sancho I Gruby''', Otyły, ''Sancho I el Craso'' (zm. [[966]] lub [[967]]), [[Królestwo Leónu|król Leónu]] w latach [[956]] - [[958]] i od [[960]] r. do śmierci. Syn [[Ramiro II|Ramira II]] i jego drugiej żony - Urraki z Pampeluny. Wnuk [[Sancho I (król Nawarry)|Sancha I Garcésa]], [[Władcy Nawarry|króla Nawarry]] i [[Toda Aznárez|Tody Aznárez]]. Objął władzę po przyrodnim bracie - [[Ordoño III]].
 
Około połowy [[X wiek|X w.]] chrześcijańskie królestwa Leonu i Nawarry ogarnęły niepokoje i bunty szlachty. Leon miał kłopoty zwłaszcza z separatystycznymi ruchami w [[Galicja (Hiszpania)|GaliciiGalicji]], a szczególnie w [[Kastylia|Kastylii]], gdzie przywódcą był Fernán (Ferdynand) González, pierwszy hrabia całej ówczesnej Kastylii. Po śmierci posiadającego duży autorytet Ramira II, spory przybrały na sile. Objęły również rodzinę królewską - Sancho spiskował przeciwko panującemu bratu.
 
Po objęciu władzy w [[956]] r. nie potrafił sobie poradzić z potężniejąca kastylijską opozycją i w 958 r. został [[detronizacja|zdetronizowany]] na rzecz kuzyna Ordoño, któremu historia nadała przydomek Nikczemny, uległego wobec hrabiego Gonzálesa. Sancho szukał pomocy na dworze babki i wuja [[Garcia I (król Nawarry)|Garcii I Sancheza]], króla Nawarry, w [[Pampeluna|Pampelunie]], którzy również byli zagrożeni przez Gonzalesa. Sancho, Garcia i Toda zwrócili się o pomoc do najpotężniejszego wówczas władcy na [[Półwysep Iberyjski|Półwyspie Iberyjskim]], [[emir]]a Kordoby, [[kalif]]a [[Abd ar-Rahman III|Abd ar-Rahmana III]], spokrewnionego z królem Nawarry. Cała rodzina złożyła w [[958]] r. [[Umajjadzi|umajjadzkiemu]] władcy hołd i otrzymała pomoc. W [[959]] r. Sancho z pomocą wojsk muzułmańskich zdobył twierdzę [[Zamora (Hiszpania)|Zamora]] w Leonie, która stała się przyczółkiem do dalszej walki. W następnym roku wuj Sancha, Garcia I Sanchez, pokonał Fernáno Gonzálesa i wziął go do niewoli. Sancho przy pomocy wiernej sobie szlachty leońskiej odzyskał całe królestwo.
 
Kolejne lata panowania ubiegły Sancho na walkach z [[Maurowie|Maurami]], z którymi stosunki po śmierci w [[961]] r. Abd ar-Rahmana, popsuły się. Pomimo zwycięstwa nad Fernáno Gonzálesem, nie udało się również spacyfikować [[separatyzm|separatystycznych]] ruchów w GaliciiGalicji i Kastylii. Tamtejsza szlachta coraz bardziej niechętnie uznawała zwierzchnictwo Leonu i wzniecała bunty. W trakcie tych walk i sporów Sancho I został prawdopodobnie otruty w 966 lub 967 r.
 
== Małżeństwo i potomkowie ==
{{commonscat|Sancho I of León}}
W [[960]] Sancho poślubił Teresę Fernández (córkę hrabiego Ansura Fernándeza). Ich dziećmi byli:
* [[infant]] [[Ramiro III]] z Leónu (961-985),
* infantka Urraka z Leónu (?-v 997).
 
{{Władca-León|urząd=król Leónu|lata=[[956]]–[[958]]|poprzednik=[[Ordoño III]]|następca=[[Ordoño IV Nikczemny]]}}
Linia 65:
[[lt:Sančas I]]
[[hu:I. Sancho leóni király]]
[[xmf:სანჩო I (ლეონი)]]
[[nl:Sancho I van León]]
[[ja:サンチョ1世 (レオン王)]]
Linia 70 ⟶ 71:
[[ru:Санчо I (король Леона)]]
[[fi:Sancho I (León)]]
[[xmf:სანჩო I (ლეონი)]]
[[zh:桑乔一世 (莱昂)]]