Hadrian I: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
sekcje, daty, źródła/przypisy
rozbudowa, źródła/przypisy, WP:SK
Linia 1:
{{Duchowny infobox
|imię i nazwisko =
|imię i nazwisko oryginalne =
|imię przybrane = Hadrian I
|imię przybrane oryginalne = Hadrianus
|tytuł = Papież
|grafika = Papa Hadrianus I.jpg
|herb =
|dewiza =
|dewiza - j. polski =
|państwo =
|data urodzenia =
|miejsce urodzenia =
|data śmierci =
|miejsce śmierci =
|1. funkcja =
|1. funkcja - okres =
|2. funkcja =
|2. funkcja - okres =
|wyznanie = [[Kościół katolicki|katolickie]]
|kościół = [[Kościół łaciński|rzymskokatolicki]]
|inkardynacja =
|data ślubów zakonnych =
|data diakonatu =
|data ordynacji =
|data święceń =
|data nominacji =
|data sakry =
|data patriarchatu =
|data kreacji =
|papież kreujący =
|kościół tytularny =
|data pontyfikatu = [[1 lutego]] [[772]]
|odznaczenia =
|commons = Category:Hadrianus I
|wikiźródła =
|wikicytaty =
|wikinews =
|www =
}}
'''Hadrian I''' (lub ''Adrian I'' ur. w [[Rzym]]ie, zm. [[25 grudnia]] [[795]]<ref name="Kelly">{{cytuj książkę|nazwisko=Kelly|imię=John N. D.|tytuł=Encyklopedia papieży|wydawca=Państwowy Instytut Wydawniczy|miejsce=Warszawa|data=1997|strony=136-138|isbn=83-06-02633-0}}</ref>) – [[papież]] w okresie od 1 lutego 772 do 25 grudnia 795<ref name="Wollpert">{{cytuj książkę|nazwisko=Fischer-Wollpert|imię=Rudolf|tytuł=Leksykon papieży|wydawca=Znak|miejsce=Kraków|data=1996|strony=49-50|isbn=83-7006-437-X}}</ref>.
'''Hadrian I''' (lub ''Adrian I'') - [[papież]] w okresie od 1 lutego 772 do 25 grudnia 795.
 
== Biografia ==
Pochodził ze szlacheckiego rodu rzymskiego, z rodziny Collonów<ref name="Wollpert" />. W lutym 772 został wybrany [[biskup]]em [[Rzym]]u.
Pochodził ze szlacheckiego rodu rzymskiego. W lutym 772 został 95 lub 96 [[biskup]]em [[Rzym]]u. Już w 773 najazd [[Dezyderiusz (król Longobardów)|Dezyderiusza]], króla [[Longobardowie|Longobardów]] zagroził [[Państwo Kościelne|Państwu Kościelnemu]]. Hadrian zwrócił się o pomoc do króla [[Frankowie|Franków]] [[Karol Wielki|Karola Wielkiego]], który rozbił Longobardów w otwartym polu, a Dezyderiusza, po prawie rocznym oblężeniu [[Pawia (miasto)|Pawii]], pozbawił tronu longobardzkiego.
 
Hadrian kontynuował pontyfikaty papieży [[Paweł I (papież)|Pawła I]] oraz [[Stefan IV|Stefana III]] i podtrzymywał przyjazną politykę wobec frankijskiego państwa [[Karolingowie|Karolingów]]. Już w 773 najazd [[Dezyderiusz (król Longobardów)|Dezyderiusza]], króla [[Longobardowie|Longobardów]] zagroził [[Państwo Kościelne|Państwu Kościelnemu]]<ref name="Wollpert" />. Hadrian zagroził Dezyderiuszowi [[ekskomunika|ekskomuniką]], a potajemnie zwrócił się o pomoc do króla [[Frankowie|Franków]] [[Karol Wielki|Karola Wielkiego]], który, po nieudanych negocjacjach, rozbił Longobardów w otwartym polu, a Dezyderiusza, po prawie rocznym oblężeniu [[Pawia (miasto)|Pawii]], pozbawił tronu longobardzkiego (w czerwcu 774 roku)<ref name="Kelly" />. Po uzgodnieniach Karola z Hadrianem (w 774, 781 i 787 roku), król Franków zwrócił większość terenów [[Italia|Italii]] (obiecanych jeszcze przez [[Pepin Krótki|Pepina Krótkiego]]) Państwu Kościelnemu, z wyjątkiem [[Toskania|Toskanii]], księstw [[Spoleto]] i [[Terracina|Terraciny]]<ref name="Kelly" />. Karol Wielki czasem wykorzystywał fakt przymierza z Kościołem Rzymskim i ingerował w jego sprawy, co jednak nie przeszkadzało papieżowi na tyle, by nie pomóc mu w sprawach świeckich jak np. próba obalenia księcia [[Bawaria|bawarskiego]] Tassilona III<ref name="Kelly" />.
Hadrian kontynuował pontyfikaty papieży [[Paweł I (papież)|Pawła I]] oraz [[Stefan IV|Stefana III]] i podtrzymywał przyjazną politykę wobec frankijskiego państwa [[Karolingowie|Karolingów]]. Zaaprobował postanowienia [[Sobór nicejski II|Soboru Nicejskiego II]] dotyczące oddawania czci świętym obrazom. Odbudował część starożytnych [[Akwedukt|akweduktów]] rzymskich.
 
Hadrian jako pierwszy papież zaczął bić monety z własną podobizną, a także datować [[pontyfikat]]y wg ich długości, a nie wg lat rządów [[Cesarze bizantyńscy|cesarza Bizancjum]]<ref name="Wollpert" />.
Pontyfikat Hadriana I był najdłuższym od czasu [[Piotr Apostoł|św. Piotra]] aż do [[Pius VI|Piusa VI]] pod koniec [[XVIII wiek|XVIII w.]]
 
Zaaprobował postanowienia [[Sobór nicejski II|Soboru Nicejskiego II]] dotyczące oddawania czci świętym obrazom (potępił [[ikonoklazm]])<ref name="Wollpert" />. Na soborze [[legat papieski|legaci papiescy]] przedstawili traktat dogmatyczny dotyczący kultu obrazów, a także żądanie Hadriana zwrócenia [[Iliria|Ilirii]] Rzymowi (pod groźbą rzucenia klątwy na [[Irena (cesarzowa bizantyńska)|cesarzową Irenę]] i jej syna [[Konstantyn VI (cesarz bizantyński)|Konstantyna IV]]) co zostało przemilczane<ref name="Kelly" />.
==Bibliografia==
 
Hadrian odbudował część starożytnych [[akwedukt]]ów rzymskich, odrestaurował kościoły, mury miejskie, umocnił brzegi [[Tyber|Tybru]], a także rozwinął sieć gospodarstw kościelnych, które zajmowały się działalnością charytatywną<ref name="Kelly" />.
 
Pontyfikat Hadriana I był najdłuższym od czasu [[Piotr Apostoł|św. Piotra]] aż do [[Pius VI|Piusa VI]] pod koniec [[XVIII wiek|XVIII wwieku.]]
 
{{Przypisy}}
 
== Bibliografia ==
* {{cytuj stronę | url = http://www.newadvent.org/cathen/01155b.htm | tytuł = Pope Adrian I | opublikowany = Catholic Encyclopedia | język = en | data dostępu = 2012-10-14}}