Jabłko królewskie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
GrouchoBot (dyskusja | edycje)
m r2.6.4) (Robot dodał da:Rigsæble
merytoryczne, źródła/przypisy, drobne redakcyjne
Linia 1:
[[Plik:Denmark globus cruciger.jpg|thumb|200px|[[Dania|Duńskie]] jabłko królewskie]]
[[Plik:Insygnia grobowe Kazimierza III Wielkiego.jpg|thumb|250px200px|[[Insygnia]] grobowe [[Kazimierz Wielki|Kazimierza III Wielkiego]]. Od góry: [[korona (atrybut)|korona]], '''jabłko''', [[berło]]]]
'''Jabłko królewskie''' ([[łacina|łac.]] ''globus cruciger'') – jeden z trzech [[symbol]]i władzy [[monarchia|monarszej]], obok [[Korona (atrybut)|korony]] i [[Berło|berła]].
[[Plik:Denmark globus cruciger.jpg|thumb|left|200px|[[Dania|Duńskie]] jabłko królewskie]]
 
W [[Starożytny Rzym|starożytnym Rzymie]] znajdował się na nim wizerunek bogini zwycięstwa [[Nike]], później wyparty przez [[krzyż]] w czasach chrześcijańskich.
'''Jabłko królewskie''' ([[łacina|łac.]] ''globus cruciger'') – jeden z trzech [[symbol]]i władzy królewskiej, obok [[Korona (atrybut)|korony]] i [[Berło|berła]], oznaczający władzę w czasach [[średniowiecze|średniowiecza]] w [[chrześcijaństwo|chrześcijańskim]] kręgu kulturowym. Używane było na monetach, w [[ikonografia|ikonografii]] i regaliach królewskich. Było symbolem władzy sprawowanej nad światem, trzymane w ręku króla bądź niekiedy [[anioł]]a. Jabłko królewskie symbolizuje u króla umiłowanie wiary chrześcijańskiej i zazwyczaj zrobione jest ze [[złoto|złota]]. Kulisty kształt dawał wyobrażenie całości. Trzymany w lewej ręce – po stronie serca. Krzyż przypominał, że monarcha rządził w imieniu [[Jezus Chrystus|Chrystusa]].
 
Pierwotnie prawo używania jabłka (''globusa'') przysługiwało wyłącznie cesarzom[[cesarz]]om rzymskim, (rzymsko-frankijskim i rzymsko-niemieckim). i byłoByło symbolem ich władzy nad całym zamieszkanym światem chrześcijańskim.

Poczynając od XI w., kiedy rozpoczął się upadek idei cesarskiego uniwersalizmu, jabłka zaczęli używać także europejscy królowie[[król]]owie, aby zaznaczyć swoją niezależność od cesarza.
 
'''Jabłko królewskie''' ([[łacina|łac.]] ''globus cruciger'') – jeden z trzech [[symbol]]i władzy królewskiej, obok [[Korona (atrybut)|korony]] i [[Berło|berła]], oznaczający władzę w czasach [[średniowiecze|średniowiecza]] w [[chrześcijaństwo|chrześcijańskim]] kręgu kulturowym. Używane było na monetach, w [[ikonografia|ikonografii]] i regaliach królewskich. Było symbolem władzy sprawowanej nad światem, trzymaneTrzymane w ręku króla bądź niekiedy [[anioł]]a. Jabłko królewskie symbolizuje u króla umiłowanie wiary chrześcijańskiej i zazwyczaj zrobione jest ze [[złoto|złota]]. Kulisty kształt dawał wyobrażenie całości. Trzymany w lewej ręce – po stronie serca. Krzyż przypominał, że monarcha rządził w imieniu [[Jezus Chrystus|Chrystusa]].
 
Używane (trzymane przez [[król]]a lub [[cesarz]]a) było podczas koronacji i najważniejszych uroczystości.
 
Wizerunek jabłka królewskiego umieszczany był na monetach, w [[ikonografia|ikonografii]] i [[regalia]]ch królewskich.
 
== Zobacz też ==
{{wikisłownik|jabłko}}
* [[polskie insygnia koronacyjne]]
 
== Bibliografia ==
{{wikisłownik|jabłko}}
{{Commons|Globus cruciger|Jabłko królewskie}}
* Paola Rapelli: ''Symbole władzy i wielkie dynastie''. Warszawa: [[Arkady]], 2008. s. 40. ISBN 978-83-213-4518-5
 
[[Kategoria:Insygnia]]