Special Operations Executive: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m r2.7.2+) (Robot poprawił es:Special Operations Executive (SOE) |
drobne techniczne |
||
Linia 1:
'''Special Operations Executive''', Kierownictwo Operacji Specjalnych - [[Wielka Brytania|brytyjska]] tajna agencja rządowa, której zadaniem było m.in. prowadzenie dywersji, koordynacja działań politycznych i propagandowych, wspomaganie ruchu oporu w okupowanych państwach [[Europa|Europy]].
'''Kierownictwo Operacji Specjalnych''' (SOE) zostało utworzone z inicjatywy [[Winston Churchill|Winstona Churchilla]] [[16 lipca]] lub [[17 lipca]] [[1940]] roku. Centrala '''SOE''' mieściła się w [[Londyn]]ie przy Baker Street nr 64 pod nazwą ''Union Trading Company''. '''Special Operations Executive''' powstało w wyniku fuzji działających od czerwca [[1940]] roku Departamentu - MI R, Ministerstwa Wojny Sekcji D (sabotaż), cząstki [[Secret Intelligence Service|SIS]]/[[Secret Intelligence Service|MI6]] oraz zespołu ministerstwa spraw zagranicznych ds. propagandy. '''SOE''' miało swoje placówki w głównych miastach [[Europa|Europy]] i [[Afryka|Afryki]], jak m.in. [[Sztokholm]], [[Lizbona]], [[Madryt]], [[Bari]], [[Algier]].
▲=== Utworzenie SOE ===
▲'''Kierownictwo Operacji Specjalnych''' (SOE) zostało utworzone z inicjatywy [[Winston Churchill|Winstona Churchilla]] [[16 lipca]] lub [[17 lipca]] [[1940]] roku. Centrala '''SOE''' mieściła się w [[Londyn]]ie przy Baker Street nr 64 pod nazwą ''Union Trading Company''. '''Special Operations Executive''' powstało w wyniku fuzji działających od czerwca [[1940]] roku Departamentu - MI R, Ministerstwa Wojny Sekcji D (sabotaż), cząstki [[Secret Intelligence Service|SIS]]/[[Secret Intelligence Service|MI6]] oraz zespołu ministerstwa spraw zagranicznych ds. propagandy. '''SOE''' miało swoje placówki w głównych miastach [[Europa|Europy]] i [[Afryka|Afryki]], jak m.in. [[Sztokholm]], [[Lizbona]], [[Madryt]], [[Bari]], [[Algier]].<br />
Nadzór nad tą instytucją sprawował minister wojny ekonomicznej [[Hugh Dalton]].
'''Kierownictwo Operacji Specjalnych''' współpracowało z [[Royal Navy]], z jednostką wyposażoną w mały zespół okrętów nawodnych i podwodnych, które używane były np. do przerzucania agentów i sprzętu do krajów okupowanych takich jak [[Francja]], [[Norwegia]], [[Włochy]], [[Jugosławia]] i [[Grecja]]. '''SOE''' korzystało także z usług [[Royal Air Force|RAF]], samolotów z 138 i 161 dywizjonów bombowych [[Royal Air Force|RAF]].
'''SOE''' ściśle współpracowało również z utworzonym w czerwcu [[1942]] roku Biurem Służb Strategicznych (OSS - [[Office of Strategic Services]]), amerykańską agencją wywiadowczą działającą w czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]] na terenie okupowanej [[Europa|Europy]] i nie tylko, lecz często z takiej współpracy wynikały nieporozumienia i spory między obiema służbami, tak samo było w przypadku współpracy '''SOE''' z [[Secret Intelligence Service|SIS]] czyli [[Secret Intelligence Service|MI6]].
* '''SO.1''' - propaganda
* '''SO.2''' - operacje
Linia 15 ⟶ 18:
W [[1941]] z '''SOE''' wyodrębniono '''SO-1''', oraz '''SO-2''', tworząc oddzielne '''Kierownictwo Wojny Politycznej''' (''Political Warfare Executive''). Poczynając od [[1941]] roku '''Kierownictwo Operacji Specjalnych''' wykonywało więc wyłącznie funkcje leżące w kompetencji wydziału '''SO.2'''.
W centrali działała również sekcja [[polska]], kierowana początkowo przez B. Sweeta-Escotta, a następnie płk. H.B. Perkinsa, która współdziałała ze sztabem [[Naczelny Wódz|Naczelnego Wodza]] - ''Oddział VI''.
Jedną z polskich agentek SOE była [[Krystyna Skarbek]] ps. Christine Granville, działająca m.in. w [[Kair]]ze, a potem w południowej [[Francja|Francji]].
Agenci '''SOE''' byli szkoleni w ośrodkach w [[Anglia|Anglii]] oraz na zachodnim wybrzeżu [[Szkocja|Szkocji]], gdzie uczono ich m.in. walki wręcz, posługiwania się różnego rodzaju bronią, wspinaczki, skakania ze spadochronem, zdobywania informacji, oraz jak zachować się podczas przesłuchań itd.
W ośrodku '''SOE''' w [[Szkocja|Szkocji]] szkolono m.in. dwóch komandosów czeskich - [[Josef Gabcik|Josefa Gabcika]] i [[Jan Kubiś|Jana Kubiśa]], którzy po zrzuceniu na spadochronach do okupowanej [[Czechosłowacja|Czechosłowacji]], [[27 maja]] [[1942]] roku dokonali udanego zamachu na [[Reinhard Heydrich|Reinharda Heydricha]], ówczesnego protektora Czech i Moraw, który zmarł w wyniku zakażenia po odniesionych ranach [[4 czerwca]] [[1942]] roku.<br />▼
▲W ośrodku '''SOE''' w [[Szkocja|Szkocji]] szkolono m.in. dwóch komandosów czeskich - [[Josef Gabcik|Josefa Gabcika]] i [[Jan Kubiś|Jana Kubiśa]], którzy po zrzuceniu na spadochronach do okupowanej [[Czechosłowacja|Czechosłowacji]], [[27 maja]] [[1942]] roku dokonali udanego zamachu na [[Reinhard Heydrich|Reinharda Heydricha]], ówczesnego protektora Czech i Moraw, który zmarł w wyniku zakażenia po odniesionych ranach [[4 czerwca]] [[1942]] roku.
Za ten wyczyn brytyjskiego wywiadu (przeprowadzony prawdopodobnie aby chronić [[Wilhelm Canaris|Wilhelma Canarisa]] przed szefem [[Sicherheitsdienst]]){{fakt|data=2010-03}}, zapłaciło życiem tysiące Czechów.
W maju [[1944]] roku z '''Kierownictwem Operacji Specjalnych''' współdziałało ok. 10 tys. mężczyzn i 3 tys. kobiet. Wiadomo, że w czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]] '''SOE''' przerzuciło do [[Francja|Francji]] ok. 1800 agentów i 10 tys. ton zaopatrzenia, broni i materiałów wybuchowych dla oddziałów ruchu oporu. Pełna ocena działalności '''SOE''' nie jest możliwa, gdyż dotychczas nie odtajniono wszystkich dokumentów.
'''Special Operations Executive''' zostało rozwiązane w styczniu [[1946]] roku, personel i części struktury '''SOE''' zostały przyłączone do [[Secret Intelligence Service]], agencji znanej pod kryptonimem [[Secret Intelligence Service|MI6]].
* sir Frank Nelson - [[sierpień]] [[1940]] - [[maj]] [[1942]]
* sir Charles Hambro - [[maj]] [[1942]] - [[wrzesień]] [[1943]]
* gen.mjr. sir Colin Gubbins - [[wrzesień]] [[1943]] - [[styczeń]] [[1946]]
* Nigel West - ''MI6: British Secret Intelligence Service Operations 1909-1945''
* Praca zbiorowa (wprowadzenie Nigel West) - ''Tajne operacje wywiadu brytyjskiego'' - 2001
* Normam Polmar, Thomas B. Allen - ''Księga Szpiegów'', Wydawnictwo Magnum Warszawa 2000
{{commonscat|Special Operations Executive}}
{{Służby specjalne Wielkiej Brytanii}}
| |||