Kościół Świętej Trójcy w Żórawinie: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
dr. |
dr. |
||
Linia 83:
==Architektura i wystrój wnętrza==
Kościół Świętej Trójcy w Żurawinie jest świątynią orientowaną, jednonawową z wyodrębnionym, dwuprzęsłowym prezbiterium. Do trójprzęsłowej nawy od strony zachodniej przylega kwadratowa wieża. Od strony południowej do nawy przylega prostokątna kruchta, od północnej zaś trzy prostokątne aneksy o różnorodnej wielkości; do wieży przylega aneks z klatką schodową, do nawy kruchta, do prezbiterium dwukondygnacyjny aneks mieszczący zakrystię oraz powyżej dwuprzęsłową emporę-lożę konsystorską. Wokół kościoła w obrębie wysepki znajdował się cmentarz, otoczony umocnieniami ziemnymi zaprojektowanymi prawdopodobnie przez Albrechta von Sabischa z Wrocławia z I poł. XVII w. Ma plan zbliżony do prostokąta z zaakcentowanymi narożami przypominające nowożytne bastiony. Obecnie wał ten jest częściowo zniszczony a narożnik północno-zachodni całkowicie zniwelowany.
Przebudowa na początku XVII wieku uczyniła żórawińską świątynię kompleksowym dziełem sztuki, zarówno pod względem artystycznym, stylowym, ideowym jak funkcjonalnym. Świątynia ta oprócz funkcji kultowych, jest swego rodzaju pomnikiem i miejscem pamięci a ponadto ma charakter reprezentacyjny. Upamiętnia ona spoczywającego na tym terenie fundatora z małżonką, ich zasługi względem gminy a także szlachecki majestat; mnogość dzieł wykonanych przez artystów reprezentujących ówczesną elitę cesarską podnosi prestiż Hanniwaldów.
===Kościół zewnątrz===
Na zewnątrz architektura kościoła charakteryzuje się malowniczością wynikającą z asymetrycznego dopasowania aneksów do rdzenia kościoła, który stanowi wieża oraz nawa z prezbiterium. Każdy z aneksów jest autonomiczną bryłą, zwłaszcza w układzie przestrzennym. Kamienne i ceglane ściany są w większości pokryte tynkiem, za wyjątkiem aneksu mieszczącego klatkę schodową, który jest całości ceglany. Naroża prezbiterium, aneksu z zakrystią i lożą konsystorską oraz obramienia niektórych okien są boniowane. Na ścianach zachowały się fragmenty [[Sgraffito|sgraffita]]. Zarówno na zewnątrz i wewnątrz zachowały się niewielkie fragmenty gotyckiego kościoła - ostrołukowe okna prezbiterium oraz przypory wspierające ściany prezbiterium. Dwie skośnie ustawione masywne przypory przylegają od strony zachodniej do naroży wieży. Ściany elewacji wschodniej prezbiterium, frontowych elewacji aneksów, bocznych krucht a ponadto nadbudówek poddaszy wieńczą kilkukondygnacyjne szczyty o formach typowych dla niderlandzkiego manieryzmu. Niektóre z nich są wzbogacone prostokątnymi okienkami (w większości zamurowanymi). Prezbiterium i nawę nakrywa wysoki dwuspadowy dach. Przylegające do niego niższe dachy poprzeczne nakrywają dwa dodatkowe pomieszczenia na poddaszu usytuowane naprzeciwlegle powyżej zachodniej części nawy. Dachy poprzeczne, dwuspadowe nakrywają także aneksy, przy czym południowa kruchta nakryta jest dachem wielospadowym.
Linia 100 ⟶ 102:
Kolejnymi pamiątkami po Hanniwaldtach są dwa manierystyczne epitafia. Pierwsze z nich upamiętnia rodziców Adama von Hanniwladta – Simona i Ewę. We wrocławskim Muzeum Narodowym prezentowany jest główny element epitafium, obraz pędzla Bartholomaeusa Sprangera, niderlandzkiego malarza, działającego na dworze cesarskim we Wiedniu i Pradze. Na tym obrazie znajduje się scena Chrztu Chrystusa w Jordanie. Drugie epitafium dedykowane jest Adamowi von Hanniwaldtowi i jego żonie Catherinie. Nagrobek flankują dwie postacie – figura Dawida oraz Mojżesza. Pośrodku zaś w niszy umieszczono koryncką kolumnę przy której pierwotnie ustawiona była brązowa figura Chrystusa biczowanego. dłuta [[Adriaen de Vries|Adriaena de Vries]] (obecnie prezentowana jest w warszawskim Muzeum Narodowym). Gerhard Hendrik wykonał pozostałą dekorację rzeźbiarską.
Pochodząca z 1597 roku ambona, jest także zdekompletowana, zachował się jedynie kamienny kosz.
==Bibliografia==
| |||