Furkaska: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: poprawki (kod mapy => kod mapy + wariant mapy) |
WP:SK, usunięcie nadmiarowych linków do dat, drobne redakcyjne |
||
Linia 4:
|opis grafiki = Furkaska widziana z [[Bobrowiec (Tatry)|Bobrowca]]
|państwo = {{Państwo|POL}}<br />{{Państwo|SVK}}
|położenie =
|pasmo = [[Tatry]], [[Karpaty]]
|wysokość = 1491
|wybitność = 109
|data zdobycia =
|pierwsze wejście =
|data zdobycia zimą =
|pierwsze wejście zimą =
|kod mapy = Tatry
|wariant mapy = POL
|stopniN = 49 |minutN = 15 |sekundN = 42
|stopniE = 19 |minutE = 47 |sekundE = 19.7
|opis miejsca =
|pozycja napisu =
|commons = Category:Veľka Furkaska
}}
[[Plik:Furkaska 1-T18.jpg|thumb|
'''Furkaska''' ([[język słowacki|słow.]] ''Veľká Furkaska'', 1491 m [[n.p.m.]]) – rozczłonkowany, lesisty [[regiel]] w [[Północna grań Wołowca|północnej grani Wołowca]], wznoszący się nad dolinami: [[Dolina Chochołowska|Chochołowską]], [[Dolina Juraniowa|Juraniową]] (''Juráňova dolina'') i [[Dolina Furkaska|Furkaską]] (''Furkaska dolina'') w [[Tatry Zachodnie|Tatrach Zachodnich]]. Położony na granicy [[Polska|polsko]]-[[Słowacja|słowackiej]] wierzchołek opada ku zachodowi i południowemu zachodowi skałami wysokości 40 m, porośniętymi miejscami [[kosodrzewina|kosodrzewiną]]. Szczyt Furkaski jest [[zwornik (geografia)|zwornikiem]] dla następujących grzbietów:▼
* na południe odchodzi lesista grań, w której znajduje się Przełęcz pod Furkaską (1418 m), czuba [[Parzątczak]]a (1486 m) oraz [[Juraniowa Przełęcz]] (''sedlo Príslop'', 1382 m<ref name="A"/>), oddzielająca cały masyw od masywu [[Bobrowiec (Tatry)|Bobrowca]] (1663 m)▼
* na wschód grzbiet Pośrednie oddzielający [[Dolina Kryta|Dolinę Krytą]] od [[Dolina Długa|Doliny Długiej]].▼
* na północny wschód długi grzbiet zbiega do polany [[Molkówka]]; wznoszą się w nim kolejno: [[Zamczysko (Furkaska)|Zamczysko]] (''Kendralov kostol''), [[Koryciańska Czuba]] (1161 m), [[Mała Furkaska]] (''Malá Furkaska'', 1133 m) oraz [[Siwiańskie Turnie]] (1065 m<ref name="A">{{cytuj książkę |tytuł=Tatry Zachodnie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1:25 000|miejsce=Warszawa |rok=2005/06|wydawca= Wyd. Kartograficzne Polkart Anna Siwicka |isbn=83-87873-36-5}}</ref>). Od grzbietu tego pomiędzy Furkaską a Koryciańską Czubą odchodzi na wschód boczne ramię z [[Tyrałowa Czuba|Tyrałową Czubą]] (1400 m) i [[Kryta Czuba|Krytą Czubą]] (1246 m). Oddziela ono Dolinę Krytą od [[Wielkie Koryciska|Wielkich Korycisk]]▼
* na północny zachód wyrasta ramię [[Juraniowe]]go zakończone [[Czaplowy Wierch|Czaplowym Wierchem]] (''Čaplovka'', 1096 m); od ramienia tego odchodzi na północ grzbiet, w którym wznosi się [[Turek (Tatry)|Turek]] (''Turek'', 1186 m). Ramię to oddziela Dolinę Juraniową (a właściwie jej odnogę – Dolinę Jaworzynkę Juraniową) od 2 dolin reglowych: [[Dolina Czaplówka|Doliny Czaplówki]] i Doliny Furkaski.▼
Nazwa dawna. W dokumencie z [[1775]] r. ''Furkasowa Scala''. W aktach granicznych z ok. [[1790]] r. symbol zachodniego krańca [[Tatry|Tatr]] Polskich. Z orawskich zboczy Furkaski, z Doliny Jaworzynki Juraniowej, wydobywano w [[XIX wiek]]u rudę żelaza. Dawniej zbocza wschodnie były wypasane, należały do [[Hala Kryta|Hali Krytej]] i [[Hala Jaworzyna pod Furkaską|Hali Jaworzyna pod Furkaską]]. Na grzbiecie Pośrednie (od strony Doliny Długiej) znajdowała się [[Polana Jaworzyna pod Furkaską]]. ▼
▲'''Furkaska''' ([[język słowacki|słow.]] ''Veľká Furkaska'', 1491 m [[n.p.m.]]) – rozczłonkowany, lesisty [[regiel]] w [[Północna grań Wołowca|północnej grani Wołowca]], wznoszący się nad dolinami: [[Dolina Chochołowska|Chochołowską]], [[Dolina Juraniowa|Juraniową]] (''Juráňova dolina'') i [[Dolina Furkaska|Furkaską]] (''Furkaska dolina'') w [[Tatry Zachodnie|Tatrach Zachodnich]]. Położony na granicy [[Polska|polsko]]-[[Słowacja|słowackiej]] wierzchołek opada ku zachodowi i południowemu zachodowi skałami wysokości 40 m, porośniętymi miejscami [[kosodrzewina|kosodrzewiną]].
W całym masywie Furkaski nie ma wyznaczonych żadnych [[szlak turystyczny|szlaków turystycznych]]. Ciekawa flora. M.in. występują tak rzadkie w Polsce gatunki roślin, jak [[ostrożeń głowacz]] i [[jarząb nieszpułkowy]]<ref name=K>{{Cytuj książkę |imię=Zbigniew |nazwisko=Mirek |imię2=Halina |nazwisko2=Piękoś-Mirkowa |tytuł=Czerwona księga Karpat Polskich |wydawca=Instytut Botaniki PAN |miejsce=Kraków |data=2008 |isbn =978-83-89648-71-6}}</ref>.▼
Szczyt Furkaski jest [[zwornik (geografia)|zwornikiem]] dla następujących grzbietów:
▲* na południe odchodzi lesista grań, w której znajduje się [[Przełęcz pod Furkaską]] (1418 m), czuba [[Parzątczak]]a (1486 m) oraz [[Juraniowa Przełęcz]] (''sedlo Príslop'', 1382 m<ref name="A"/>), oddzielająca cały masyw od masywu [[Bobrowiec (Tatry)|Bobrowca]] (1663 m),
▲* na wschód grzbiet [[Pośrednie (Dolina Chochołowska)|Pośrednie]] oddzielający [[Dolina Kryta|Dolinę Krytą]] od [[Dolina Długa|Doliny Długiej]]
▲* na północny wschód długi grzbiet zbiega do polany [[Molkówka]]; wznoszą się w nim kolejno: [[Zamczysko (Furkaska)|Zamczysko]] (''Kendralov kostol''), [[Koryciańska Czuba]] (1161 m), [[Mała Furkaska]] (''Malá Furkaska'', 1133 m) oraz [[Siwiańskie Turnie]] (1065 m<ref name="A">{{cytuj książkę |tytuł=Tatry Zachodnie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1:25 000|miejsce=Warszawa |rok=2005/06|wydawca= Wyd. Kartograficzne Polkart Anna Siwicka |isbn=83-87873-36-5}}</ref>)
▲* na północny zachód wyrasta ramię [[Juraniowe]]go zakończone [[Czaplowy Wierch|Czaplowym Wierchem]] (''Čaplovka'', 1096 m); od ramienia tego odchodzi na północ grzbiet, w którym wznosi się [[Turek (Tatry)|Turek]] (''Turek'', 1186 m). Ramię to oddziela Dolinę Juraniową (a właściwie jej odnogę –
▲Nazwa dawna. W dokumencie z
▲W całym masywie Furkaski nie ma wyznaczonych żadnych [[szlak turystyczny|szlaków turystycznych]]. Ciekawa flora. M.in. występują tak rzadkie w Polsce gatunki roślin, jak [[ostrożeń głowacz]] i [[jarząb nieszpułkowy]]<ref name=K>{{Cytuj książkę |imię=Zbigniew |nazwisko=Mirek |imię2=Halina |nazwisko2=Piękoś-Mirkowa |tytuł=Czerwona księga Karpat Polskich |wydawca=Instytut Botaniki PAN |miejsce=Kraków |data=2008 |isbn =978-83-89648-71-6}}</ref>.
{{Przypisy|stopień= ====}}
==== Bibliografia ====
# {{Cytuj książkę | nazwisko= Nyka | imię=Józef | tytuł= Tatry polskie. Przewodnik. Wyd. XV | data=2007 | wydawca=Trawers | miejsce=Latchorzew | isbn=978-83-60078-04-4}}
# {{Cytuj książkę |imię=Marian |nazwisko=Kunicki |imię2=Tadeusz |nazwisko2=Szczerba |tytuł=Słowackie Tatry Zachodnie |miejsce=Gliwice |wydawca=Wydawnictwo Ryszard M. Remiszewski |rok=1999 |isbn= 83-904352-6-8}}
# {{Cytuj książkę | imię=Jarosław| nazwisko=Januszewski| imię2=Grzegorz| nazwisko2= Głazek| imię3=Witold| nazwisko3=Fedorowicz-Jackowski| tytuł=Tatry i Podtatrze, atlas satelitarny 1:15 000| data=2005 | wydawca=GEOSYSTEMS Polska Sp. z o.o. | miejsce=Warszawa | isbn= 83-909352-2-8}}
|