Anhydrazy węglanowe: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
AvocatoBot (dyskusja | edycje)
m r2.7.1) (Robot dodał tr:Karbonik anhidraz
Micpol (dyskusja | edycje)
m WP:SK, poprawa linków, int.
Linia 1:
[[Plik:Carbonic anhydrase 1CA2.png|thumb|200px|Model struktury anhydrazy węglanowej. Jon [[cynk]]u, będący jej [[Grupy prostetyczne|grupą prostetyczną]], pokazany jako szara kulka w środku [[Miejsce aktywne|centrum aktywne]]go]]
[[Plik:Carbonic anhydrase 1CA2 active site.png|thumb|200px|[[Miejsce aktywne|Centrum aktywne]] ludzkiej anhydrazy węglanowej. W środku atom [[cynk]]u otoczony przez [[histydyna|histydyny]] (zielono-niebieskie) i [[grupa hydroksylowa|grupę OH]] (biało-czerwona)]]
'''Anhydrazy węglanowe''' (dehydratazy węglanowe; CA, z ang. ''carbonic anhydrases''; [[Numer EC|EC 4.2.1.1]]) – [[Konwergencja (biologia)|konwergiczna]] grupa [[enzymEnzymy|enzymów]]ów o [[masa cząsteczkowa|masach cząsteczkowych]] 28–30 [[daltonJednostka masy (jednostka)atomowej|kDa]], [[kataliza|katalizujących]] odwracalną reakcję powstawania [[wodorowęglany|jonu wodorowęglanowego]] {{chem|HCO|3|-}} z [[woda|wody]] i [[dwutlenek węgla|dwutlenku węgla]]. {{fakt|Do anhydraz węglanowych należą enzymy rodzin α, β, γ, δ i ε, o na tyle różnej sekwencji aminokwasowej, że ich ewolucyjne pochodzenie uważane jest za niezależne|data=2012-02}}.
 
[[Miejsce aktywne|Centrum aktywne]] enzymu stanowi [[Kofaktory|kofaktor]], którym jest [[atom]] [[cynk]]u (wyjątkowo [[kadm]]u<ref name="Lane-2005">{{Cytuj pismo | nazwisko = Lane | imię = TW. | nazwisko2 = Saito | imię2 = MA. | nazwisko3 = George | imię3 = GN. | nazwisko4 = Pickering | imię4 = IJ. | nazwisko5 = Prince | imię5 = RC. | tytuł = Biochemistry: a cadmium enzyme from a marine diatom | czasopismo = Nature | wolumin = 435 | numer = 7038 | strony = 42 | rok = 2005 | doi = 10.1038/435042a | pmid = 15875011 }}</ref>), umieszczony w kieszeni utworzonej przez część białkową [[enzymEnzymy|enzymu]]u. Atom cynku skoordynowany jest przez trzy [[imidazol]]owe atomy [[azot]]u reszt [[histydyna|histydynowych]] (His94, His96 i His119) oraz [[cząsteczka|cząsteczkę]] [[woda|wody]]. Proponowany mechanizm procesu katalitycznego zakłada [[jonizacja|jonizację]] wody z utworzeniem układu Zn-OH<sup>−</sup>, który [[nukleofil]]owo oddziałuje z [[atom]]em [[węgiel (pierwiastek)|węgla]] z [[dwutlenek węgla|CO<sub>2</sub>]], tworząc jon {{chem|HCO|3|-}}.
 
Działanie anhydrazy węglanowej jest jedną z najszybciej przebiegających znanych reakcji enzymatycznych – w ciągu jednej sekundy cząsteczka tego enzymu może uwodnić 10<sup>6</sup> cząsteczek dwutlenku węgla. Reakcja z udziałem enzymu zachodzi prawie 10<sup>7</sup> razy szybciej niż ta sama reakcja bez enzymu<ref name = Stryer>{{Cytuj książkę | nazwisko= Stryer | imię=Lubert | autor link=Lubert Stryer | tytuł= Biochemia | data=2009| wydawca=[[Wydawnictwo Naukowe PWN|PWN]] | miejsce=Warszawa | isbn=978-83-01-15811-8|wydanie=6 | strony=206}}</ref>.