Grań główna Tatr: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m →Historia: poprawa linków |
|||
Linia 17:
[[Plik:2005Lodowy z mnicha.jpg|thumb|250px|[[Lodowy Szczyt]] – najwyższy szczyt grani głównej Tatr]]
Także w Tatrach Wysokich najwyższy szczyt ([[Gerlach]], 2654 m) znajduje się niewiele na południe poza granią główną. Leży w niej boczny wierzchołek Zadniego Gerlacha, który prawdopodobnie jest drugim co do wysokości obiektem na tej grani – nieznacznie większy jest [[Lodowy Szczyt]] (2627 m). W części literatury tatrzańskiej podane są inne wysokości, według których Zadni Gerlach jest wyższy. Od strony zachodniej ku wschodowi istotne szczyty grani Tatr Wysokich to m.in. [[Świnica]], [[Mięguszowieckie Szczyty]], [[Rysy]], [[Wysoka (Tatry)|Wysoka]], [[Ganek (Tatry)|Ganek]], Zadni Gerlach, [[Mała Wysoka]], [[Świstowy Szczyt]], [[Jaworowy Szczyt]], Lodowy Szczyt, [[Kołowy Szczyt]] i [[Jagnięcy Szczyt]]. Najniższym punktem tej części grani jest [[Niżnia Czarna Ławka]] (1950 m) w grani [[Kotelnica (Tatry)|Kotelnicy]], inne głębsze przełęcze to [[Gładka Przełęcz]], [[Żabia Przełęcz]], [[Wschodnie Żelazne Wrota]] czy [[Świstowa Przełęcz]].
Na granicy polsko-słowackiej położona jest część grani Tatr Wysokich od Liliowego do Rysów będących najwyższym szczytem Polski (2499 m, wierzchołek słowacki 2503 m). W wierzchołku Rysów granica skręca na północ w [[Żabia Grań|Żabią Grań]], grań główna prowadzi zaś dalej na wschód, już do końca przez terytorium Słowacji. Ważnym punktem w hydrografii jest szczyt [[Cubryna|Cubryny]], w którym odgałęzia się grań prowadząca do [[Krywań|Krywania]]. Cubryna jest położona na granicy państwowej, na zachód od [[Mięguszowiecki Szczyt Wielki|Mięguszowieckiego Szczytu Wielkiego]], drugiego co do wysokości szczytu Polski (2438 m). W wierzchołku spotykają się dorzecza Dunajca, Wagu i [[Poprad (rzeka)|Popradu]], a przy tym również krainy historyczne: [[Podhale]], [[Spisz]] i [[Liptów]]. Dunajec i Poprad są dopływami [[Wisła|Wisły]] i należą do dorzecza [[Morze Bałtyckie|Morza Bałtyckiego]], wody Wagu zasilają zaś [[Dunaj]] i [[Morze Czarne]]. Odcinek grani głównej od Wołowca do Cubryny stanowi fragment Wielkiego Europejskiego Działu Wodnego.
Linia 29:
== Historia ==
Pierwszego przejścia całej grani głównej dokonali Zbigniew Hegerle, Zbigniew Krysa, [[Jerzy Piotrowski (wspinacz)|Jerzy Piotrowski]], [[Ryszard Schramm]] i [[Jan Staszel (wspinacz)|Jan Staszel]] w dniach 3–13 września 1955 r. Ominęli oni podczas przejścia w kierunku od Zdziarskiej do Huciańskiej Przełęczy sześć szczytów. Pierwsze przejście ściśle granią bez omijania trudnych odcinków należy do zespołu: [[Marian Kruczek (wspinacz)|Marian Kruczek]], Stanisław Obrochta, [[Józef Olszewski (wspinacz)|Józef Olszewski]] i Henryk Szot (27 sierpnia – 18 września 1960 r., w tym samym kierunku).
Zimą pierwsi grań przemierzyli Jerzy Krajski, Czesław Mrowiec, [[Kazimierz Olech]], Andrzej Sobolewski, [[Szymon Wdowiak]] i [[Andrzej Zawada]] (27 marca – 14 kwietnia 1959 r., również ze wschodu na zachód). Wyprawa ta odbyła się wbrew zaleceniom Zarządu Głównego [[Klub Wysokogórski|Klubu Wysokogórskiego]] i nie była oficjalnie rozgłaszana<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko=Matuszewska | imię=Ewa | tytuł= Lider. Górskim szlakiem Andrzeja Zawady | data= 2003 | wydawca= Iskry | miejsce= Warszawa | isbn=83-207-1734-5}}</ref>.
| |||